Karar No : 2021/MK-349
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/283412 İhale Kayıt Numaralı “Elazığ İçmesuyu İsale Hattı 2 Kısım” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
KARAR:
Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü İçmesuyu Dairesi Başkanlığı tarafından yapılan 2020/283412 ihale kayıt numaralı “Elazığ İçmesuyu İsale Hattı 2 Kısım” ihalesine ilişkin olarak Hayma İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliye Hayvancılık Petrol Enerji Yol Yapım Sanayi Ticaret A.Ş. – Oilspeis Transstroymontaj Limited Şirketi İş Ortaklığı itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 18.11.2020 tarihli ve 2020/UY.II-1889 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.
Davacı Hayma İnşaat Taahhüt Madencilik Nakliye Hayvancılık Petrol Enerji Yol Yapım Sanayi Ticaret A.Ş. – Oilspeis Transstroymontaj Limited Şirketi İş Ortaklığı tarafından anılan Kurul Kararının iptali istemiyle açılan davada Ankara 8. İdare Mahkemesinin 13.04.2021 tarih ve E:2020/2398, K:2021/756 sayılı kararı ile “davanın reddine” karar verilmiştir.
Ankara 8. İdare Mahkemesinin 13.04.2021 tarih ve E:2020/2398, K:2021/756 sayılı kararına istinaden davacı tarafından temyiz başvurusunda bulunulmuş olup, Danıştay Onüçüncü Dairesinin 05.07.2021 tarih ve E:2021/2650, K:2021/2624 sayılı kararında “… 2-Mahkeme kararının Öz Aras Grup İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret A.Ş.- Akçadağ İnş. Tic. ve Taah. Ltd Şti. iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddiasına (Kurul kararının 1-a başlığındaki iddia) ilişkin olarak davanın reddine yönelik kısmının incelenmesi:
Aktarılan kurallara göre tüzel kişi isteklilerin ihaleye katılabilmeleri için ilgisine göre tüzel kişiliğin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlileri belirten son durumu gösterir Ticaret Sicili Gazetesi, bu bilgilerin tamamının bir Ticaret Sicili Gazetesinde bulunmaması hâlinde, bu bilgilerin tümünü göstermek üzere ilgili Ticaret Sicili Gazeteleri veya bu hususları gösteren belgeler ile tüzel kişiliğin noter tasdikli imza sirkülerini teklifleri kapsamında sunmalarının zorunlu olduğu; tüzel kişi isteklilerin teklif vermeye yetkili olduğu hususunda son durumu gösterir belgelere ilişkin mevzuatta geçen “tüzel kişi ortakları” ifadesinden bu ortakların ilgisine göre ad, soyad/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile ortaklık oranlarının, “tüzel kişilerin yönetimindeki görevliler” ifadesinden ise, tüzel kişilikteki yönetim, temsil ve ilzama yetkili kişilerin anlaşıldığı açıktır.
İhalede ortak girişimi oluşturan pilot ortak Öz Aras Grup İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’nin tüzel kişiliğinin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlilerin son durumunu belirtmeye yönelik olarak 06/03/2020 tarih ve 10031 sayılı ile 06/02/2020 tarih ve 10010 sayılı Ticaret Sicili Gazeteleri, Ankara 35. Noterliği tarafından 03/04/2020 tarih ve 07224 yevmiye numarası ile onaylı hazirun cetveli ve Ankara 35. Noterliği tarafından düzenlenen 16/06/2020 tarih ve 11310 yevmiye numaralı imza sirkülerinin sunulduğu, buna göre, 17.000 adet paydan oluşan şirketin 7.990 adet payının Suat Çiftçi’ye (ortaklık oranı %47), 9.010 adet payın ise Ferdi Çiftçi’ye ait olduğu (ortaklık oranı %53), Suat ve Ferdi Çiftçi’nin 28/02/2023 tarihine kadar yönetim kurulu üyesi olarak atandığı, ayrıca Suat Çiftçi’nin 28/02/2023 tarihine kadar münferiden temsile yetkili olarak görevlendirildiği, anılan belgelerde ortakların her ikisinin de T.C. kimlik numaraları hanelerinin gizlendiği, anonim şirketlerde sunulan belgelerde yer alan ortaklık yapısının son durumu gösterip göstermediği hususunun o tüzel kişiliğe ait pay defteri ile belirlenebileceği hususları birlikte değerlendirildiğinde, söz konusu şirkete ilişkin olarak sunulan belgelerin, tüzel kişiliğin son durumunu yansıtıp yansıtmadığı hususunun açıklığa kavuşturulması amacıyla tüzel kişiliğinin ortaklarının belirtildiği karar defterinin ilgili sayfaları ile ortaklara ait pay defterinin ilgili sayfalarının SMMM veya YMM tarafından onaylı örneklerinin davalı idare tarafından istenildiği, meslek mensubu Gülcan Sivri tarafından gönderilen belgeler incelendiğinde ise; Suat Çiftçi’nin 02/12/2019 tarihinde toplamda 17.000 adet paydan oluşan şirketin 7.990 adet payına sahip olduğu, 10/02/2020 tarihinde pay devri gerçekleştirildiği, vaki hisse devirleri sonrasında ortaklarının 16.490 adet pay ile Suat Çiftçi (ortaklık oranı %97) ve 510 adet pay ile Ferdi Çiftçi (ortaklık oranı %3) olduğu anlaşılmıştır.
Bu durumda Öz Aras Grup İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş.’nin son ortaklık durumunun ihale kapsamında tüzel kişiliğinin ortakları, üyeleri veya kurucuları ile tüzel kişiliğin yönetimindeki görevlilerin son durumunu belirtmek amacıyla sunulan belgelerde ve Ticaret Sicili Gazetelerinde yer alan bilgilerle uyumlu olmadığı, 10/02/2020 tarihli pay devri sonrasında şirkette ortaklık paylarının değiştiği, bu hâliyle Öz Aras Grup İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan Ticaret Sicili Gazeteleri ve diğer belgelerin şirketin güncel ortaklık oranlarını göstermediği, yeterliğe ilişkin olarak ihale dokümanında aranan şartlardan olan bu hususa ilişkin eksikliğin teklifin esasını değiştirecek nitelikte bilgi eksikliği olduğu göz önünde bulundurulduğunda, Öz Aras Grup İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret A.Ş.- Akçadağ İnş. Tic. Ve Taah. Ltd. Şti. iş ortaklığı tarafından sunulan teklifin geçerli bir teklif olarak değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından, dava konusu Kurul kararının 1-a bölümünde Öz Aras Grup İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret A.Ş.- Akçadağ İnş. Tic. ve Taah. Ltd Şti. iş ortaklığı yönünden yapılan değerlendirmeye ilişkin kısmında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
3- Mahkeme kararının aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerin sunduğu açıklamaların mevzuata uygun olmadığı iddiasına (Kurul kararının 2-b başlığı altındaki iddia) ilişkin olarak, davanın reddine yönelik kısmının incelenmesi:
4734 sayılı Kanuna göre ihale süreci ile ilgili olarak idarî davaya konu olabilecek işlemin kural olarak ihaleyi gerçekleştiren idareye yapılacak şikâyet başvurusundan sonra, Kamu İhale Kurumu’na yapılacak itirazen şikâyet başvurusu sonucu Kurul tarafından tesis edilecek işlemler olduğu açıktır. Başka bir anlatımla, dava açılmadan önce zorunlu başvuru yolları olan şikâyet ve itirazen şikâyet başvurularının tüketilmesi ve nihaî olarak Kurul tarafından alınan kararın dava konusu edilmesi gerekmektedir.
Olayda, ihale ilan tarihi itibarıyla yürürlükte olan Kamu İhale Genel Tebliği açıklamalarına göre fiyat teklifi ekinde ilgili tutanaklara yer verme zorunluluğu bulunmadığı, ancak meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecek olan tutanakların idare veya davalı Kurum tarafından gerekli görülmesi hâlinde meslek mensubundan istenebileceği anlaşılmaktadır.
Dava konusu Kurul kararı incelendiğinde, davacı şirketilerin oluşturduğu iş ortaklığının aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerin sundukları fiyat tekliflerine dayanak teşkil eden Ek-O.5 ve Ek-O.6 belgelerinde yer alan fiyatların ilgili mevzuata uygun olmayan şekillerle belirtildiği, son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak hazırlanmadığı, ayrıca sunulan fiyat teklifleri ve Ek-O.5 ve Ek-O.6 belgelerinin kendi içlerinde tarih ve sayı numaraları yönüyle ilgili mevzuata aykırılık teşkil ettiği iddiaları olmasına rağmen davalı idarece anılan iddialara ilişkin olarak ihale mevzuatı açısından uygun olup olmadığına yönelik olarak herhangi bir değerlendirme yapılmadığı, tutanakların davalı idare tarafından meslek mensubundan istenebileceği hâlde davalı idarenin bu yönde herhangi bir isteminin bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Bu itibarla, davalı idarenin sahip olduğu görev ve yetkinin icrası kapsamında davacıların oluşturduğu iş ortaklığının anılan iddialarının doğru olup olmadığına ilişkin olarak, ilgili meslek mensubundan Ek-O.5 ve Ek-O.6 tutanaklarının istenmesi ve gerekli incelemeler yapıldıktan sonra sonuca göre karar verilmesi gerektiği, nitekim itirazen şikâyet başvurularının incelenmesi sürecinde gerekli araştırma ve yazışmaların yapılabilmesine imkân sağlamak için, 4734 sayılı Kanun’un 53. maddesinin (b) bendinde açıkça, Kurum’un görevlerinin yerine getirilmesinde resmî ve özel bütün kurum, kuruluş ve kişilerden belge, bilgi ve görüş isteyebileceği; belge, bilgi ve görüşlerin istenilen süre içinde verilmesinin zorunlu olduğunun kurala bağlandığı göz önünde bulundurulduğunda, davacıların oluşturduğu iş ortaklığının aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilere yönelik iddialarına ilişkin olarak davalı idarece gerekli inceleme ve araştırma yapılmadan işlem tesis edildiği anlaşıldığından, dava konusu Kurul kararının 2-b başlığı altında aşırı düşük teklif açıklaması veren istekliler yönünden yapılan değerlendirmeye ilişkin kısmında hukuka uygunluk bulunmamaktadır.
KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Davacıların temyiz isteminin kısmen reddine,
2. Ankara 8. İdare Mahkemesi’nin 13/04/2021 tarih ve E:2020/2398, K:2021/756 sayılı kararının, isteklilerin sundukları tekliflerin İdari Şartname’nin 46.2. maddesi ile aranılan şartları sağlamadığı yönündeki iddiaya ilişkin olarak davanın reddine yönelik kısmında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından anılan Mahkeme kararının bu kısmı ile davalı idare lehine hükmedilen vekâlet ücretine ilişkin kısmının ONANMASINA,
3. Davacının temyiz isteminin kısmen kabulüne;
4. Temyize konu Mahkeme kararının, Öz Aras Grup İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret A.Ş.- Akçadağ İnş. Tic. ve Taah. Ltd. Şti. iş ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ile aşırı düşük teklif açıklaması sunan isteklilerin sunduğu açıklamaların mevzuata uygun olmadığı iddiasına ilişkin olarak davanın reddine yönelik kısmının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca BOZULMASINA,
5. Bu kısımlar yönünden DAVA KONUSU İŞLEMİN İPTALİNE,” gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına ve ilgili kısımlar yönüyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir.
Danıştay Onüçüncü Dairesi kararında dava konusu kurul kararının 1-a başlığı altındaki iddiasına ilişkin olarak Özaras Grup İnş. Taah. San. ve Tic. A.Ş. – Akçadağ İnş. Tic. ve Taah. Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, ayrıca söz konusu Kurul kararının 2-b başlığı altındaki iddiasına ilişkin olarak meslek mensuplarından maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarının istenmesi gerektiği anlaşılmakla birlikte 07.05.2021 tarihli ve 2021/MK-196 sayılı Kurul kararıyla “1- Kamu İhale Kurulunun 18.11.2020 tarihli ve 2020/UY.II-1888 sayılı kararının 1-a iddiası ile 2-b iddiasına ilişkin kısımlarının iptaline, 2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, Öz Aras Grup İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi-Akçadağ İnşaat Ticaret ve Taahhüt Limited Şirketi İş Ortaklığının teklifinin değerlendirme dışı bırakılması yönünde 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine, 3- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin 2-b iddiasının esasının yeniden incelenmesine,” karar verildiği, Kamu İhale Kurulunun 08.07.2021 tarihli ve 2021/UY.II-1379 sayılı kararında Danıştay Onüçüncü Dairesinin kararında yer verilen hususlara ilişkin gerekli incelemenin yapıldığı ve “Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” karar verildiği anlaşılmıştır.
Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Kamu İhale Kurulunun 18.11.2020 tarihli ve 2020/UY.II-1889 sayılı kararının 1-a iddiasında Öz Aras Grup İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi-Akçadağ İnşaat Ticaret ve Taahhüt Limited Şirketi İş Ortaklığı yönünden yapılan değerlendirmelerin ve 2-b iddiasına ilişkin kısımlarının iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.