BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/446747 İhale Kayıt Numaralı “Başkanlığımıza Bağlı Sağlık Tesislerinin İhtiyacı Olan 2021-2022 Yılları İçin Malzeme Dâhil Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 06.10.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Başkanlığımıza Bağlı Sağlık Tesislerinin İhtiyacı Olan 2021-2022 Yılları İçin Malzeme Dâhil Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Kerimoğlu Kurumsal Yem. Hay. Gıda Tem. Tek. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Arslanlar Teknik Isı. Soğ. İnş. Taah. İht. Mad. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 14.09.2021 tarih ve 42255 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1526 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olan ihalenin iptali sebeplerinin ihale komisyonu kararında bulunmadığı, ihale komisyonunun ihalenin iptali kararında ihale sürecinin devam edilmesine engel somut tespitlerin belirtilmediği, belirtilen hususların ise düzeltici işlem tesis edilerek giderilebileceği, ihale komisyonunun ihalenin iptali kararının mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde idare tarafından şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikâyet başvurularının idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı inceleneceği hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. … İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez …” hükmü,
Söz konusu maddenin gerekçesinde “Tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılamaması ya da Kanunun temel ilkelerine uygun olmayan durumların tespiti gibi nedenlerle…” ifadesi yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.
34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum, bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte derhal bildirilir.” düzenlemesine,
Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin Onbinde 0,0001 tutarında ceza kesilecektir. …” düzenlemesine yer verilmiştir.
Başvuruya konu ihalede 14.10.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’nci maddesinde yer alan ceza oranının “Onbinde 1” yazılması gerekirken sehven “Onbinde 0,0001” şeklinde yazıldığı, 10 adet sağlık tesisinde 2 yıl süreli ihalenin bu şekilde sonuçlandırılıp sözleşmeye bağlanması ve yüklenicinin taahhüdünü mevzuat hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi halinde uygulanacak cezai müeyyidenin caydırıcı olmayacağı ve işin ifasının sağlıklı şekilde kontrol ve denetiminin sağlanamayacağı gerekçesiyle ihalenin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
Söz konusu Karar “Bu kararın bildiriminden itibaren 30 (otuz) gün içinde İstanbul Bakırköy İdare Mahkemesine dava açılabilir.” dava yolu ile 16.10.2020 tarihinde tüm isteklilere bildirildiği görülmüştür.
Başvuru sahibi tarafından gösterilen kanun yolu üzerine idari yargıda ihalenin iptali kararına karşı dava açılması üzerine İstanbul 9. İdare Mahkemesince 07.01.2021 tarihli ve E:2020/1773, K:2021/17 sayılı kararı ile “davanın reddine” karar verildiği anlaşılmıştır.
Anılan Kararın temyiz incelemesi sonucunda ise Danıştay Onüçüncü Dairesi tarafından 21.06.2021 tarihli ve E:2021/1102, K:2021/2366 sayılı karar ile “Anılan Mahkeme Kararının Bozulmasına ve Dava Dilekçesinin Kamu İhale Kurumu’na Tevdiine” karar verildiği anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından 14.09.2021 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dava dilekçesi ile başvuruda bulunulduğu anlaşılmıştır.
Ayrıca, başvuruya konu ihalenin ihale dokümanına yönelik olarak 3 adet itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu, 2020/UH.I-1856 ve 2020/UH.I-1857 sayılı Kurul kararları ile ihale dokümanındaki aykırılıkların düzeltici işlem ile giderilemeyecek nitelikte olduğu tespitine yer verilerek ihalenin iptaline karar verilmesi gerektiğinin ifade edildiği ancak idare tarafından yukarıda aktarılan gerekçe ile ihale iptal edildiğinden başvuruların reddedildiği ve söz konusu kararlara ilişkin idari yargıda dava açılmadığından anılan kararların kesinleştiği görülmüştür.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonu kararı üzerine idarelere verilmiş olan ihaleyi iptal etme takdir yetkisinin mutlak ve sınırsız olmayıp, 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesindeki temel ilkelere uygun olarak kamu yararı ve hizmet gereklerinin sağlanmasına yönelik kullanılması gerektiği tartışmasızdır.
İdarenin ihalenin iptali gerekçesinin Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yer alan ceza oranın “Onbinde 1” şeklinde belirlenmesi gerekirken sehven “Onbinde 0,0001” şeklinde belirlenmesine dayandırıldığı, belirlenmek istenen ceza oranı ile sehven belirlenen ceza oranı arasında ciddi farkın bulunduğu, söz konusu ceza oranın işin ifasının sözleşme hükümlerine göre yerine getirilmesinde caydırıcı olamayabileceği gibi işin kontrol ve denetimini de engelleyebileceği, ihale gerçekleştirildikten sonra zeyilname ile söz konusu hatanın düzeltilmesi imkânın da ortadan kalktığı, idarelerin güvenirliliği sağlamak kadar ihtiyaçların uygun şartlarda karşılanmasını sağlamakla da sorumlu olduğu hususları bir arada değerlendirildiğinde idarenin ihalenin iptali kararının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Ayrıca başvuruya konu ihalenin ihale dokümanına yönelik itirazen şikâyet başvuruları sonucunda ihalenin iptaline ilişkin Kurul tarafından alınan kararların kesinleştiği dikkate alındığında ihalenin iptali kararının her halükarda geçerliliğini koruyacağı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
