Karar No : 2019/UY.II-662
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/27159 İhale Kayıt Numaralı “Ankara-Sivas Yüksek Hızlı Tren Projesi Yozgat, Yerköy, Sorgun, Yıldızeli ve Akdağmadeni YHT İstasyonları Yapımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü Satın Alma ve Stok Kontrol Dairesi Başkanlığı tarafından 02.04.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Ankara-Sivas Yüksek Hızlı Tren Projesi Yozgat, Yerköy, Sorgun, Yıldızeli ve Akdağmadeni YHT İstasyonları Yapımı” ihalesine ilişkin olarak Osman Acar İnş. Gıda Enerji San. ve Tic. Ltd. Şti. – Ömer Adıgüzel İş Ortaklığı’nın 02.05.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 09.05.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 17.05.2019 tarih ve 20706 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 17.05.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/520 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 02.04.2019 tarihinde yapılan şikayet konusu ihalede sunmuş oldukları birim fiyat teklif cetvelinde yer alan 14 kalemde idarenin vermiş olduğu birim fiyat teklif cetveli standart formuna aykırı bir şekilde virgülden sonra 3 basamağın yuvarlanarak 2 basamak şeklinde yazıldığı gerekçesiyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ancak kendileri tarafından iradi olarak hatalı yazımın söz konusu olmadığı, elektronik ortamda teklif mektubu hazırlanırken idare tarafından Word formatında verilen standart formda yer alan yüzlerce kalemin hesaplamasının yapılabilmesi için tablolama programı olan Excel formatına aktarıldığı, Excel tablolama programının yazılımı bazı ondalık sayılı olan iş kalemlerinde virgülden sonraki kısımda kendiliğinden otomatik olarak yuvarlama yapıldığı, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan tüm kalemlerde virgülden önceki rakamlarda herhangi bir hata yapılmadan sadece 14 kalemde virgülden sonraki üç basamağın iki basamağa yuvarlanmasının yazılımdan kaynaklı bir hata olduğunu gösterdiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.5.3’üncü maddesinde yazılımdan kaynaklanan yuvarlamalar nedeniyle oluşan hesaplama farklılıklarının toplam teklif fiyatının binde birine eşit veya daha az olması ve ihalenin sonuçlandırılmasına esas teklif sıralamasının değişmemesi kaydıyla aritmetik hata olarak kabul edilmeyeceğinin belirtildiği, ancak birim fiyat teklif cetveli miktar sütununda da yazılımdan kaynaklı hataların olabileceği dolayısıyla anılan hükmün geniş yorumlanarak miktarlarda oluşan hataları da kapsaması gerektiği, 14 kalemde yapılan söz konusu yuvarlamanın toplam tutarda 669,94 TL gibi çok düşük tutarda bir farka yol açtığı, söz konusu farkın teklif sıralamasında herhangi bir değişikliğe yol açmadığı, EKAP’a zeyilname ile yüklenen Teknik Şartname’de yer alan “Teklif birim fiyat cetveli”ne bakıldığında kendilerinin değerlendirme dışı bırakılmalarına gerekçe gösterilen 14 kalemin miktarlarının kendilerinin sunmuş oldukları miktarlarla birebir aynı olduğu,
Diğer taraftan tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasıyla ihalenin 981.787,00 TL daha yüksek bir tutarla başka bir isteklinin üzerinde bırakıldığı, anılan durumun kaynakların verimli kullanılması ilkesine aykırı olduğu ve kamu zararına sebep olduğu iddialarına yer verilmiştir.
A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
…
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 16.5.3’üncü maddesinde ise elektronik araçlar yardımıyla tablolama programları (MS Excel, …) kullanılarak oluşturulan teklif mektubu eki cetvelin çarpım ve toplamlarında yazılımdan kaynaklanan yuvarlamalar nedeniyle oluşan hesaplama farklılıklarının toplam teklif fiyatının binde birine eşit veya daha az olması ve ihalenin sonuçlandırılmasına esas teklif sıralamasının değişmemesi kaydıyla aritmetik hata olarak kabul edilmeyeceği belirtilmiştir. Ancak şikayete konu durumda çarpım ve toplamlarda yazılımdan kaynaklı yuvarlama nedeniyle oluşan hesaplama hataları değil, birim miktarların değiştirilmesine bağlı bir hesaplama farklılığı vardır.
İstekliler teklif birim fiyatlı işler için teklif mektubunun 4’üncü maddesinde yer alan “Teklif cetvelinde yer alan her bir iş kaleminin miktarının ve mahiyetinin ihale dokümanda yer alan teknik şartnameye ve projelere uygun olduğunu kabul ediyoruz” beyanıyla iş kalemi miktarlarını kabul ve taahhüt etmektedirler. Bu bağlamda, birim fiyat teklif cetvelindeki miktarların birebir aynı olarak verilmesindeki sorumluluğun isteklilerde olduğu açıktır. Ayrıca Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 54’üncü maddesinde teklif mektuplarının teklif mektubu standart formuna uygun olmamasının teklifin esasını değiştirecek nitelikte bir eksiklik olarak kabul edileceği ve 4734 sayılı Kanun’un 37’nci maddesinde de teklifin esasını değiştirecek nitelikteki eksikliklerin tamamlatılamayacağı hüküm altına alınmıştır. Dolayısıyla birim fiyat teklif cetvelinin birim fiyat teklif mektubunun eki ve ayrılmaz bir parçası olduğu, dolayısıyla birim fiyat teklif cetvelinde yapılacak miktar değişikliklerin de standart forma aykırılık olarak kabul edileceği sonucuna varılmaktadır.
Yapılan inceleme neticesinde idarece hazırlanan ve ihale dokümanı kapsamında verilen birim fiyat teklif cetveli standart formunda 3., 36., 37., 38., 39., 40., 45., 46., 71., 93., 94., 95., 96., 945. ve 952’nci kalemlerin miktarları virgülden sonra üç haneli olmasına rağmen, başvuru sahibi tarafından sunulan birim fiyat teklif mektubu eki cetvelde anılan kalemlerin miktarlarının virgülden sonraki kısımların yuvarlanması suretiyle iki haneli olarak gösterildiği, böylece idarece hazırlanan birim fiyat teklif cetveli standart formunda yer alan miktar sütununun söz konusu kalemler için değiştirildiği, bu durumda idarenin hazırladığı standart forma uygun olmayan teklif verildiği ve söz konusu eksikliğin teklifin esasını değiştirecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasında kamu ihale mevzuatına aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Ayrıca yukarıda aktarılan Yönetmelik’in 13’üncü maddesi hükmü ve Sözleşme Tasarısı’nın 8’inci maddesi bir arada değerlendirildiğinde, ihale dokümanında yapılan düzenlemelerin birbirine aykırı olmaması gerektiği ve bu bağlamda ihale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralamasının uygulanacağı anlaşılmaktadır. Bu itibarla, Teknik Şartname kapsamındaki iş kalemi miktarları ile birim fiyat teklif cetvelinde yer alan iş kalemlerine ilişkin miktarlar arasındaki uyumsuzluğa ilişkin olarak yukarıda yer verilen öncelik sıralaması gereği birim fiyat teklif cetvelindeki düzenlemelerin esas alınması gerektiği sonucuna varılmıştır. Ayrıca, isteklilerin ihale dokümanı kapsamında standart formlar klasörü içerisinde birim fiyat teklif mektubunun eki olarak sunulan cetveli kullanarak teklifini oluşturmaları gerekir.
Diğer taraftan başvuru sahibi isteklinin teklifi birim fiyat teklif cetvelinde yer alan yukarıda yer verilen kalemlerin miktarlarında yuvarlama yapıldığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılmıştır. Bu kapsamda teklifi değerlendirme dışı bırakılan başvuru sahibi isteklinin teklif fiyatı ile teklif fiyatı yaklaşık maliyetin altında olan ihale üzerinde bırakılan isteklinin geçerli teklifi arasında kamu zararı değerlendirmesi yapılmasının uygun olmayacağı anlaşılmıştır.
B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesinin ikinci fıkrası yönünden yapılan inceleme sonucunda tespit edilen aykırılıklar ve buna ilişkin inceleme ve hukuki değerlendirme aşağıda yapılmıştır.
İhale komisyonu kararında Klimovsk Stroysnabtek Ltd. Şti. – Parsgrup Oto. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı’nın İdari Şartname’nin 7’nci maddesinde belirtilen belgelerin bazılarının sunulmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı belirlenmiştir.
Yapılan incelemede söz konusu istekli tarafından sunulan birim fiyat teklif cetvelinin 3., 39., 45., 46., 71., 93., 94., 95., 96., 945. ve 952’nci kalemlerin miktarlarının virgülden sonraki kısımların yuvarlanması suretiyle iki haneli olarak gösterildiği, böylece idarece hazırlanan birim fiyat teklif cetveli standart formunda yer alan miktar sütununun söz konusu kalemlerde değiştirildiği, bu nedenle idarenin hazırladığı standart forma uygun olmayan teklif verildiği ve söz konusu eksikliğin teklifin esasını değiştirecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden anılan isteklinin mevcut değerlendirme dışı bırakılma gerekçelerine ek olarak bu gerekçeyle de değerlendirme dışı bırakılması gerektiği anlaşılmıştır. Ancak anılan isteklinin başka gerekçelerle de değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşıldığından söz konusu durumun başvuru konusu ihalede düzeltici işlem belirlenmesini gerektirecek bir durum olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.