Karar Tarihi : 18.04.2024
Karar No : 2024/UH.I-587
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Esenyurt Belediyesi Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/186298 İhale Kayıt Numaralı “Muhtelif Araç Kiralama” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Esenyurt Belediyesi Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 19.03.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Muhtelif Araç Kiralama” ihalesine ilişkin olarak Antika Turizm A.Ş.nin 25.03.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 05.04.2024 tarih ve 140322 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 05.04.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/468 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Esenyurt Belediyesi Başkanlığı Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü tarafından ihalesi gerçekleştirilen 2024/186298 İKN’li “Muhtelif Araç Kiralama” ihalesine sunulan tekliflerinin idarece hesaplanan sınır değerin altında kalması nedeniyle idarenin 20.03.2024 tarihli yazısı ile 4734 sayılı Kanun’un 38’inci ve Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde yer alan hükümler gereğince 25.03.2024 tarihli mesai bitimine kadar idareye sunulmak üzere aşırı düşük fiyat teklif açıklamasının istenildiği, ancak idarece gönderilen aşırı düşük fiyat açıklaması istenilen yazıda, hangi maliyet bileşenleri açısından açıklama yapılması gerektiğine ilişkin bir ayrıntıya yer verilmediği, idareye 25.03.2024 tarihinde yapılan şikayet başvurusu zımnen reddedilerek ihalenin sonuçlandırıldığı ve idarece alınan ihale kararı 26.03.2024 tarihinde EKAP üzerinde firmalarına tebliğ edildiği, KİGT’nin 79.2.1. maddesinde yer alan düzenlemeye uygun olarak önemli maliyet bileşenlerinin belirlenerek fiyat açıklaması istenmesi gerekirken, bu işlemi yapmaktan imtina ederek alınan idare kararının Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelere aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
…
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesinde, ihale komisyonunun, verilen tekliflerin değerlendirilmesinden sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olduğunu belirlediği teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak isteneceği hüküm altına alınmıştır. Ayrıca ihale komisyonunca, anılan maddede belirtilen hususlar kapsamında yapılan yazılı açıklamalar dikkate alınmak suretiyle aşırı düşük tekliflerin değerlendirileceği belirtilmiş olup bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği açıklanmıştır.
Bu çerçevede Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde, ihale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerine ilişkin olarak aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesi yönünde ayrıntılı açıklamalara yer verildiği, buna göre ihale ilanında ve dokümanında teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, teklif fiyatı sınır değerin altında kalan isteklilerin aşırı düşük teklif olarak tespit edileceği ve bu teklif sahiplerinden de teklifte önemli olduğu idarece belirlenen bileşenler ile ilgili ayrıntıların yazılı olarak talep edileceği hükme bağlanmıştır.
Bu kapsamda idarelerin aşırı düşük teklif sahiplerine gönderdiği aşırı düşük teklif açıklaması talep yazılarının kapsamının önemli olduğu, özellikle personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinin birçok maliyet bileşenini içerdiği dikkate alındığında, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında tüm bileşenlerin açıklanabilmesinin zor olduğu, dolayısıyla, ihale komisyonu tarafından, teklifi aşırı düşük olduğu tespit edilen isteklilere gönderilen aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazılarda, işin niteliğine göre isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmek suretiyle açıklama istenilmesinin gerektiği anlaşılmıştır,
Başvuruya konu ihalede idarece teklifi aşırı düşük sahibi isteklilere gönderilen yazıda yer alan ifadelere bakıldığında, yapılacak açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin belirlenmediği görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat düzenlemeleri gereğince, gerek istekliler tarafından aşırı düşük tekliflerin sağlıklı bir şekilde açıklanabilmesi gerekse idarelerce bu açıklamaların eşit muamele ilkesi çerçevesinde sağlıklı bir şekilde değerlendirmenin yapılabilmesi bakımından mevzuata uygun bir aşırı düşük teklif sorgulama işleminin gerçekleştirilmiş olmasının gerektiği, ancak incelenen ihalede ihale komisyonu tarafından, açıklamaya esas olacak herhangi bir önemli teklif bileşeninin belirlenmemesi sebebiyle usulüne uygun gerçekleştirilmiş bir aşırı düşük teklif sorgulama işleminin mevcut olmadığı görülmüş olup, bu durumun da aşırı düşük teklif açıklamalarının sağlıklı bir şekilde hazırlanması ve sunulan açıklamaların da objektif kriterlere göre değerlendirilmesi imkânını ortadan kaldırdığı göz önünde bulundurulduğunda, aşırı düşük teklif sorgulaması işleminin mevzuata uygun olmadığı anlaşıldığından,
İdarece aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, açıklamaya esas olacak önemli teklif bileşenlerinin açıkça belirtilmesi suretiyle teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen istekliden yeniden aşırı düşük teklifine ilişkin açıklama istenilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, idare tarafından açıklamaya esas olacak önemli teklif bileşenlerinin belirtilmesi suretiyle teklifi aşırı düşük olarak tespit edilen isteklilerden yeniden aşırı düşük teklif açıklaması istenilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
…
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) 4734 sayılı Kanunun 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde iadesine,
Oybirliği ile karar verildi.
