ARAÇ AŞIRI DÜŞÜK – PERSONEL TAŞIMA AŞIRI DÜŞÜK – SERVİS AŞIRI DÜŞÜK AÇIKLAMALARINDA / SAVUNMALARINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR NELERDİR
- Araç Aşırı Düşük Hazırlama
- Araç Aşırı Düşük Savunma
- Personel Taşıma Aşırı Düşük Savunma
- Personel Taşıma Aşırı Düşük Hazırlama
- Servis Aşırı Düşük Hazırlama
- Servis Aşırı Düşük Savunma
Karar No : 2019/UH.I-206
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/598383 İhale Kayıt Numaralı “Kyk Kocaeli 2019 Yılı Personel Servisi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
K.Y.K. Kocaeli İl Müdürlüğü tarafından 17.12.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kyk Kocaeli 2019 Yılı Personel Servisi” ihalesine ilişkin olarak Kocaeli Güven Seyahat Tic. Ltd. Şti. nin 31.12.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.01.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 14.01.2019 tarih ve 1752 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.01.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/63 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda sınır değerin altında fiyat teklifi veren isteklilerin, mevcut piyasa koşullarında işin teklif edilen tutarlar ile yapmasının mümkün olmadığı, yapılan açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği maddelerine göre hazırlanarak belirtilen sürede tamamlanmasının mümkün olmadığı, şöyle ki;
1- Sınır değer altında teklif veren isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında teklif etmiş oldukları bedel üzerinden; sözleşme karar pulu (binde 5,69), sözleşmeden doğan damga vergisi (binde 9,48), hakedişten doğan damga vergisi (binde 9,48)’nin teklif açıklamalarında ayrı ayrı belirtilmesi gerektiği,
2- Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında, araçların marka, model yılı, koltuk kapasitesine göre akaryakıt tüketim oranlarının yetkili servisten alınmadığı, fiyat teklifi aldıkları firmaların akaryakıt maliyetlerini doğru hesaplamadığı, ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç), EPDK fiyat tarifesi dikkate alınmadığı, 5 adet 9 kişilik minibüsün yakıt tüketimi ile 17 kişilik aracın yakıt tüketiminin ayrı ayrı hesaplanmadığı, araçların akaryakıt gideri olarak adblue giderlerinin dahil edilmediği,
3- İhale konusu işte çalışacak tüm araçların tüm giderlerini kapsayan fiyat teklifi sunulduğu, ancak bu giderler ile ilgili tevsik edici belgelere yer verilmediği ve işin tamamının bir fiyat teklifi alınarak açıklanmasının mümkün olmadığı, söz konusu işi kendi malı araçları ile yapacak ise amortisman giderinin ayrıntılı şekilde incelenmesi ve sunulan belgelerde mali müşavir veya serbest muhasebecisinin kaşeleme işleminin Kamu İhale Genel Tebliğine göre incelenerek tekrar gözden geçirilmesi gerektiği, ayrıca üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinde “bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.’’ ibaresinin yazılarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre düzenlemesi gerektiği,
4- Araçlarla ilgili tüm açıklamaların Teknik Şartname’de yer alan 5 yılı aşmamış araçların marka, model yılı ve koltuk kapasiteleri baz alınarak yapılmadığı, açıklanan tüm giderlerin 2019 yılı fiyat artışları ön görülerek açıklama yapılmadığı,
5- Teknik Şartname’de yer alan araçların marka ve modellerine göre alınan fiyat tekliflerinde, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.4’üncü maddesi gereğince sigorta acentelerinden alınan fiyat teklifi veya sözleşme eklerinde sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerce imzalanması veya genel müdürlük ve bölge müdürlüğünden teklif alınması gerektiği, sigorta gideri ile ilgili sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerektiği, Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti.i sigorta acentelerinden fiyat teklifi almak yolu ile sigorta giderinin tevsik etmiş ise alınan fiyat teklifinde yukarıda belirtilen kaşeleme işleminin uygun olarak yapılması, alınan fiyat teklifinde sigorta şirketinin yetkilileri tarafından imzalanması, imzalanmış ise Genel Tebliğ’in 79.3.4’üncü maddesinde belirtilen genel müdürlüklerinden veya bölge müdürlüğünden alına teyit yazısının eklenmesi gerektiği, anılan isteklinin sigorta hesaplamalarının mevzuata uygun olmadığı, birden fazla yılı kapsayan işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihinin bulunduğu yıldan önceki yılın aralık ayına ait yurtiçi üretici fiyatları endeksinin yıllık değişim oranı esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür, hükmüne uygun olmadığı,
6- İhale üzerinde bırakılan isteklinin personel ücretleri ile ilgili olarak 2019 yılı fiyat artışını öngörerek açıklama yapmadığı,
7- İhale üzerinde bırakılan isteklinin servis izin belgesi, servis aracı çalışma izin belgesi (ruhsat) ile ilgili olarak 7’nci maddede belirtilen giderlere ilişkin açıklama sunmadığı,
8- Araç muayene giderleri – bandrol giderleri ile ilgili olarak, ihale dokümanında hizmetin ifasında kullanılacak araçların muayene giderlerinin yüklenici tarafından karşılanacağının belirtildiği, araçlar için motorlu taşıtlar vergisi hesaplanırken gelir idaresi başkanlığının https://intvd.gib.gov.tr adresinden veya Motorlu Taşıtlar Genel Tebliği’nde belirtilen tarifelerin dikkate alınması gerektiği, 2019 yılı için bir artış öngörülmediği,
9- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan bakım giderlerine ilişkin açıklamaların Tebliğ’in 79.2.2.1 maddesine uygun olarak düzenlenmediği, ayrıca bakım maliyetleri hesaplanırken, Şartname’de yer alan araç kapasiteleri ve bakım için km aralıklarının belirtilmediği, araçların bakımları ile ilgili olarak servis hizmetini gerçekleştirecek olan marka, model ve araç kapasitesine göre 9 kişilik ve 17 kişilik araçlar için ayrı ayrı bakım için açıklama yapılmadığı, 3.şahıslardan alınan fiyat tekliflerinde teklif sahibinin, teklife konu alanda faaliyet göstermesi gerektiği, km bakım aralıklarını gösteren belgenin araçların yetkili servisinden alınmadığı, ayrıca üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinde “bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.’’ ibaresinin yazılarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre düzenlemesi gerektiği,
Lastik giderlerinin, kendi araçları ve fiyat teklifi almış oldukları firmalar tarafından ilgili Tebliğ’in 79.2.1.1 maddesine uygun olarak düzenlenmediği, açıklamalarda bu husus da hiçbir bilgi yer almadığı, Karayolları Taşıma Yönetmeliği’ne göre araçların 237 sayılı Taşıt Kanunu gereğince, araçların marka ve modellerine göre lastik maliyetlerinin işin başlama ve bitiş tarihine göre yazlık ve kışlık olarak hesaplanması gerektiği, ihale süresince lastik kullanım ömrüne göre maliyetlerin hesaplanıp hesaplanmadığının kontrol edilmesi, sunulan lastik fiyatlarının jant ebatlarının Şartname’de belirtilen araçlar ile uygunluğunun kontrol edilmesi gerektiği, ayrıca üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinde “bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) Tarih ve (…) Sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.’’ ibaresinin yazılarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre düzenlemesi gerektiği,
Bu sebeplerle açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesi ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesine aykırı olduğu, Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak ihalenin en uygun teklif veren firmaları üzerinde bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
…
25.12.2018 tarihli ihale komisyonu kararından, şikayete konu ihaleye 5 isteklinin teklif verdiği, Ertekin Org. Turizm Tur. Turistik Yat. ve Ulusl. Yolcu Taş. San. ve Tic. A.Ş. iş deneyim belgesinin İdari Şartname’nin 7.5.1.b bendine uygun olmadığı, Özcandan Seyehat Adnan Candan Nak. Tur. Eml. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin bilanço bilgileri tablosunun teklif sahibi firma adına düzenlenmediği gerekçesi ile tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, teklifi idarece hesaplanan sınır değerin altında kalan Teta Tem. İnş. Taş. Güv. Sist. ve Otom. San. Tic. Ltd. Şti. ve Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti.den aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, Teta Tem. İnş. Taş. Güv. Sist. ve Otom. San. Tic. Ltd. Şti.nin süresi içinde aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmadığı gerekçesi ile teklifinin reddedildiği, Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif, başvuru sahibi Kocaeli Güven Seyahat Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Sınır değer altında kalan isteklilere idarece gönderilen 18.12.2018 tarihli aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında “…4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesi uyarınca bu konudaki açıklamanızı
- Personel maliyeti
- Yakıt giderleri
- Sigorta giderleri
- Bakım onarım giderleri
- Ödenmesi gereken vergi ve harç giderleri…” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 24.12.2018 tarihli aşırı düşük teklif açıklamaları sunulmuş olup, açıklama üst yazısının ekinde, Seyranlar Turizm Taş. Gıda Tem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan araç kiralama fiyat teklifi ve araç kiralama sözleşmesi, Trabzonlular Kadıoğlu Huzur Oto. Ltd. Şti.’den alınan araç bakım onarım ve yedek parça için alınan fiyat teklifi, Yaşarlar Sigorta ve Aracılık Hiz. Ltd. Şti. acenteliğinden alınan sigorta fiyat teklifi, EPDK Kocaeli Akaryakıt pompa fiyat listesi internet çıktısı, Kik işçilik hesaplama modülü işçilik maliyeti çıktısının sunulduğu görülmüştür.
Bu kapsamda ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde incelenmesi neticesinde;
İdarece aşırı düşük teklif sorgulama yazısında önemli teklif bileşenlerinin “personel maliyeti, yakıt giderleri, sigorta giderleri, bakım onarım giderleri ve ödenmesi gereken vergi ve harç giderleri” olarak belirlendiği görülmüştür. Bu itibarla başvuru sahibince önemli teklif bileşenleri dışında şikayete konu edilen “sözleşme giderleri, kiralama maliyeti ve amortisman giderleri, servis izin belgesi, servis aracı çalışma izin belgesi (ruhsat) ve lastik giderleri”ne ilişkin iddialarla ilgili olarak, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesi çerçevesinde söz konusu giderlere ilişkin isteklilerce açıklama sunulmasına gerek bulunmadığından anılan giderlere ilişkin iddiaların yerinde bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
1) İhale dokümanında 01.01.2019-31.12.2019 tarih aralığında 12 aylık bir sürede, 6 adet güzergahta 6 adet araç ile günlük 396 km yol katedileceği, işin süresi boyunca toplam 248 sefer yapılacağının düzenlendiği,
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından akaryakıt maliyeti ile ilgili açıklama tablosunda, günlük 396 km ve işin süresince 248 sefer yapılacağı dikkate alınarak ihale konusu iş süresince kat edilecek toplam mesafenin 98.208 km hesaplandığı, 5 yaş ve altı model 3 adet 9+1 ve 3 adet 16+1 kişilik minibüsün toplam 98.208 km’de 14.732 litre yakıt tüketildiği ifade edilerek bundan hareketle 100 km’de 15 litre akaryakıt tükettiği isteklinin hesaplamalarından anlaşılmakla birlikte, ihale bünyesinde çalışacak araçların yakıt tüketimi için yetkili servis, yetkili satıcı, üretici vb. yerlerden km bazında ne kadar yakıt tüketimi yaptığını gösterir herhangi bir bilgi veya belgenin bulunmadığı görülmüş olup açıklamanın bu haliyle uygun olmadığı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan araçlara ait akaryakıt giderinin tevsiki amacıyla başvuru konusu ihalenin ilan tarihi (23.11.2018) ile ihale tarihi (17.12.2018) arasında EPDK tarafından il bazında yayımlanan motorin litre fiyatının çıktısının sunulduğu, buna göre mazot fiyatının 5,93 TL/LT alındığı, bu tutarın KDV hariç 5.03 TL’ye tekabül ettiği ve istekli tarafından yapılan hesaplamada KDV hariç tutarın esas alındığı, bu itibarla başvuru sahibince mazot fiyatına ilişkin yapılan açıklamanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine aykırı bulunmadığı anlaşılmıştır.
Ayrıca idarece aşırı düşük teklif sorgulama yazısında Adblue giderine ilişkin açıklama yapılmasına yönelik bir düzenlemenin bulunmadığı, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan isteklinin söz konusu gidere ilişkin açıklama yapmamasının mevzuata aykırı olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Teknik Şartname’nin “Personel servis araçlarında aranacak şartlar” başlıklı 7’nci maddesinde “a) Fabrikasında imal edildiği tarihten sonra gelen ilk takvim yılı esas alınmak kaydıyla 5 (Beş) yaşından büyük olmayacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından ihale konusu işin yürütülmesinde kullanılacak araçlarla ilgili yapılan açıklamalarda, araçların kiralanmasına ilişkin fiyat teklifi ve kira sözleşmesi, sigorta ve bakım onarım hizmetleri ile ilgili fiyat teklifi sunulduğu, sunulan fiyat tekliflerinde araçların marka, model yılı ve koltuk kapasiteleri baz alınarak açıklama yapıldığı görülmüş olup, açıklamalarda bu yönüyle bir aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.
3) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigortası, araç kasko sigortası ve karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigorta giderlerini tevsik etmek üzere Yaşarlar Sigorta ve Aracılık Hiz. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu belgenin 12 aylık süre ve 6 araç için düzenlendiği, fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 20.12.2018 tarih ve 1 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, meslek mensubunun onayı ve sigorta şirketinin kaşe ve imzasının yer aldığı görülmüş olmakla birlikte, Tebliğ’in yukarda aktarılan 79.3.4’üncü maddesi uyarınca yetkili kişilerin imzasını taşıması gereken ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmediği tespit edilmiş olup, sigorta giderlerine ilişkin açıklamanın bu yönüyle uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) İhale dokümanında, ihale konusu işte çalıştırılacak araç sürücülerinin tam zamanlı olarak çalıştırılacağına dair bir düzenlenmenin bulunmadığı, aşırı düşük teklif açıklamasının idareye sunulduğu tarihte 2019 yılı için asgari ücretinin açıklanmadığı, Teknik Şartname’de araçların hareket saatleri dikkate alındığında bir sürücünün günlük 2 saatlik bir çalışma ile söz konusu hizmeti yerine getirilebileceğinin düşünüldüğü,
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan açıklamalarda sürücü giderleri ile ilgili KİK işçilik hesaplama modülü üzerinden hesaplanan sözleşme ve genel giderler dahil 2018 yılı aylık asgari işçilik maliyeti birim fiyatı (2.585,59 TL) dikkate alınarak 6 sürücü için 12 aylık sürede 186.162,48 TL toplam bedel öngörüldüğü, söz konusu tutarın saatlik asgari ücret üzerinden hesaplanarak teklif edilmesi gereken tutarın altında olmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin sürücü giderlerine ilişkin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
5) İhale konusu işte 6 adet minibüsün kiralanmasına ilişkin olarak Seyranlar Turizm Taş. Gıda Tem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan araç kiralama fiyat teklifi ve araç kiralama sözleşmesinin sunulduğu, sunulan fiyat teklifinde “5 yaş ve üzeri 3 adet 9+1 ve 3 adet 16+1 minibüs Kiralama Hizmeti Alım Ücreti (araç bakım, şoför, yakıt, sigortalar hariç)” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Açıklama kapsamında sunulan kiralama sözleşmesinin “Amaç ve taraflar” başlıklı 1’inci maddesinde “…Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti. (sözleşmede “işveren” olarak anılacaktır)…” düzenlemesi,
“Genel hükümler” başlıklı 6’ncı maddesinde ise “İşveren, hizmete başlamadan önce Kasko, Trafik ve Koltuk sigortası, Egzos ve araç muayenesini yapmak zorundadır…” düzenlemesi yer almaktadır.
Aktarılan sözleşme hükümlerinden, kiralanacak araçların egzos ve muayene giderlerinin ihale üzerinde kalan istekli tarafından yaptırılacağının anlaşıldığı, ancak anılan istekli tarafından söz konusu giderlere ve Motorlu Taşıtlar Vergisi giderlerine ilişkin herhangi bir açıklama ve belge sunulmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin bu konudaki iddialarının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
6) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından bakım onarım giderlerinin tevsiki amacıyla Trabzonlular Kadıoğlu Huzur Oto. Ltd. Şti.’den alınan fiyat teklifinin sunulduğu, sunulan fiyat teklifinde “6 adet 12 ay süreyle toplam 98.208 km yapacak şekilde 5 yaş ve üzeri model 3 adet 9+1 – 3 adet 16+1 minibüs yedek parça ve ekipmanları dahil periyodik araç bakım hizmeti alım ücreti” ifadelerine yer verildiği, fiyat teklifinin km ve araç sayısı dikkate alınarak, işin süresince 2 defa bakım yapılacağından hareketle düzenlendiği, fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 20.12.2018 tarih ve 1 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, meslek mensubunun ve fiyat teklifini düzenleyen şirketin kaşe ve imzasının yer aldığı görülmüş olup açıklamalarda bu yönüyle aykırılık olmadığı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan fiyat teklifini düzenleyen Trabzonlular Kadıoğlu Huzur Oto. Ltd. Şti.nin 20.12.2005 tarih ve 6456 sayılı Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlanan ana sözleşmesinin incelenmesi neticesinde, ana faaliyet konuları arasında, “…her türlü nakil vasıtalarının …bilumum aksamının tamir ve bakımını yapmak, bununla ilgili tamir bakım servisleri açmak …” bulunduğu görülmüş olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının da yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Netice itibariyle ihale üzerinde bırakılan Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açılamalarının uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
