Araç Aşırı Düşük Savunmada Açıklama Yöntemleri ve İstenilen Belgeler Nelerdir
Araç Aşırı Düşük Savunmada Açıklama Yöntemleri ve İstenilen Belgeler Nelerdir
İhale hukukunda ihaleleri, mal alımları, hizmet alımları ve yapım işleri olmak üzere üç ana farklı başlık altında kategorize edebilmek mümkündür.
İhalelerin türlerinin yapılarından kaynaklanan özellikler sebebiyle farklı kurallara ve açıklama yöntemlerine tabi tutulmaları bir zorunluluk haline gelmiştir.
Türk Kamu ihale mevzuatında mal alımları, hizmet alımları ve yapım işleri farklı kurallara tabi kılınmıştır. İhale türü, hem ihale aşamasında hem de sözleşmenin uygulanması aşamasında, eşik değerlerden yüklenicinin sorumluluğuna kadar pek çok hususu doğrudan veya dolaylı olarak etkilemektedir.
İhale hukukumuzda, taşıma ihaleleri, hizmet ihalelerinin alt kategorisi olarak düzenlenmiş bulunmaktadır.
Uygulamada ise taşıma ihaleleri öğrencilerin taşımalı eğitimlerinde ve kamu kurumlarının personellerinin taşınmasında ağırlık kazanmış bir ihale türüdür.
Taşıma İhalesine iştirak eden isteklilerden teklifi aşırı düşük seviyesinde kalan isteklilere, idareyi gerçekleştiren idare tarafından aşırı düşük sorgulama yazısı gönderilerek, tespit edilen maliyet bileşenlerinin açıklanılması talep edilir.
İdarenin aşırı düşük sorgulamasına tabi olan gerçek ya da tüzel kişinin yapması gereken mevzuata uygun bir şekilde aşırı düşük teklif savunması hazırlamaktır. Hazırlanacak aşırı düşük teklif savunmasında ihalenin türü büyük bir önem kazanacaktır. Çünkü her ihale türü açısından, kanun koyucu farklı savunma yöntemleri ve belgeleri talep etmektedir.
Taşıma ihalesinde aşırı düşük savunma açıklama işlemine uygulamada, araç aşırı düşük hazırlama, servis aşırı düşük hazırlama, personel aşırı düşük hazırlama, taşımalı eğitim aşırı düşük hazırlama gibi isimler verilmektedir.
Farklı olarak isimlendirilseler de temelde hepsi hizmet ihalesinin altı kategorisi olan taşıma ihalesidir. İstisnalar dışında hepsi açısından açıklama yöntemi birbirine çok benzerlik göstermektedir.
Taşıma ihalesi açısından ihale hukuku sistemizdeki düzenlemelere sırasıyla göz atacak olursak;
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
- a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
- b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar.
- c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8’inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “…78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.
…
78.3. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımına ilişkin ihale dokümanında haftalık çalışma saatlerinin tamamını idarede geçirecek personel sayısının belirtilmesi halinde teklif fiyata dahil giderler arasında işçilik giderine yer verilmesi gerekmektedir.
…
78.6. Tekliflerin hazırlanmasında ve asgari işçilik maliyetinin hesaplanmasında, ihale tarihinde yürürlükte bulunan asgari ücret dikkate alınacaktır.
…
78.9. İhale konusu işte çalışacak personele ilişkin yemek ve yol maliyetlerinin istekli tarafından karşılanmasının öngörüldüğü hallerde, bu maliyetlerin brüt tutarları dikkate alınacaktır.
…
78.25. İhale dokümanında günlük olarak belli sayıda personelin idarenin iş yerinde bulunması gerektiğine ilişkin düzenleme yapılan ihalelerde, 4857 sayılı Kanunun 55 inci maddesi uyarınca izne hak kazanan işçilerin izin hakları idarenin belirleyeceği takvim çerçevesinde kullandırılacak ve izin kullanan işçiler fiilen çalışan işçi sayısına dahil kabul edileceğinden, izin kullanan işçilerin yerine başka işçilerin getirilerek sayının tamamlanması talep edilmeyecektir. İdarelerin, ihale konusu işte çalıştırılması istenen personel sayısını bu hususu dikkate alarak belirlemeleri gerekmektedir. Ayrıca idareler ve yükleniciler, işçilerin yıllık ücretli izin haklarını kullanmasına ilişkin olarak 4857 sayılı Kanunun ilgili hükümlerinde öngörülen yükümlülüklere uymak zorundadır.
…
ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden; işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir…” açıklaması,
Anılan Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.
79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.
79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;
SD: Sınır değeri,
YM: Yaklaşık maliyeti,
n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,
T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,
R: Sınır Değer Tespit Katsayısını
…
79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.”
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.
…
79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir.
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.
79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. Ancak birden fazla yılı kapsayan işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihinin bulunduğu yıldan önceki yılın Aralık ayına ait Yurtiçi Üretici Fiyatları Endeksinin yıllık değişim oranı esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür.
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.
Ağırlıklı olarak taşıma ihalesinde açıklama yöntemi ayrıntılarıyla Kamu İhale Genel Tebliğinde düzenlenmiş olsa da hazırlanacak olan aşırı düşük teklif sorgulamasında her ihaleye has olarak düzenlenen;
-Aşırı Düşük Teklif Sorgulama Yazısı,
-İdari Şartname,
-Teknik Şartname,
-Sözleşme Tasarısının da göz önüne alınması gerekmektedir. Çünkü idare tarafından açıklanması istenilen maliyet bileşenleriyle ilgili açıklamaların ayrıntıları ihale dokümanında bulunabilmektedir. Açıklanan nedenlerle; aşırı düşük savunma hazırlanması çok detaylı bir süreç olduğundan mevzuatta ve ihale dokümanında bulunan en ufak ayrıntının gözden kaçırılması durumunda aşırı düşük savunmasını hazırlayan gerçek veya tüzel kişinin değerlendirme dışı bırakılması sonucu doğurmaktadır.
- Published in ARAÇ AŞIRI DÜŞÜK, ARAÇ AŞIRI DÜŞÜK AÇIKLAMASININ KATALOG ÜZERİNDEN YAPILMASI, ARAÇ AŞIRI DÜŞÜK BELGELER, ARAÇ AŞIRI DÜŞÜK MEVZUATA UYGUN AÇIKLAMA, ARAÇ AŞIRI DÜŞÜK SİGORTA, ARAÇ AŞIRI DÜŞÜK TEVSİK, ARAÇ İÇİN AMORTİSMAN AÇIKLAMASI, ARAÇ KİRALAMA AŞIRI DÜŞÜK, ARAÇ KİRALAMA AŞIRI DÜŞÜK ARAÇ SAHİBİYLE YAPILAN KİRALAMA SÖZLEŞMESİ, ARAÇ KİRALAMA AŞIRI DÜŞÜK NASIL YAPILIR, ARAÇ KİRALAMA İHALESİ, ARAÇ SİGORTA VE VERGİ GİDERİ AŞIRI DÜŞÜK, ARAÇ YETKİLİ SERVİS YAZISININ MALİ MÜŞAVİR TARAFINDAN İMZALANMASI, ARAÇLAR İÇİN AMORTİSMAN HESAPLANMASI KOŞULLARI, ARAÇLARIN BAKIM ONARIM HESABI AŞIRI DÜŞÜK AÇIKLAMASI, AŞIRI DÜŞÜK, HİZMET AŞIRI DÜŞÜK, HİZMET AŞIRI DÜŞÜK İŞ KALEMLERİ, HİZMET AŞIRI DÜŞÜK ÖNEMLİ TEKLİF BİLEŞENLERİ, HİZMET AŞIRI DÜŞÜK SORGULAMA KALEMLERİ, MAKALELER, MTV AŞIRI DÜŞÜK, ÖĞRENCİ TAŞIMA, ÖZ MAL ARAÇLARIN AÇIKLANMASI İÇİN RUHSAT İBRAZI, PERSONEL TAŞIMA, PERSONEL TAŞIMA İHALESİ
Araç Aşırı Düşük Savunma – Personel Taşıma Aşırı Düşük Savunma – Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir
ARAÇ AŞIRI DÜŞÜK – PERSONEL TAŞIMA AŞIRI DÜŞÜK – SERVİS AŞIRI DÜŞÜK AÇIKLAMALARINDA / SAVUNMALARINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR NELERDİR
- Araç Aşırı Düşük Hazırlama
- Araç Aşırı Düşük Savunma
- Personel Taşıma Aşırı Düşük Savunma
- Personel Taşıma Aşırı Düşük Hazırlama
- Servis Aşırı Düşük Hazırlama
- Servis Aşırı Düşük Savunma
Karar No : 2019/UH.I-206
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/598383 İhale Kayıt Numaralı “Kyk Kocaeli 2019 Yılı Personel Servisi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
K.Y.K. Kocaeli İl Müdürlüğü tarafından 17.12.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kyk Kocaeli 2019 Yılı Personel Servisi” ihalesine ilişkin olarak Kocaeli Güven Seyahat Tic. Ltd. Şti. nin 31.12.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.01.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 14.01.2019 tarih ve 1752 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.01.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/63 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda sınır değerin altında fiyat teklifi veren isteklilerin, mevcut piyasa koşullarında işin teklif edilen tutarlar ile yapmasının mümkün olmadığı, yapılan açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği maddelerine göre hazırlanarak belirtilen sürede tamamlanmasının mümkün olmadığı, şöyle ki;
1- Sınır değer altında teklif veren isteklilerin aşırı düşük teklif açıklamalarında teklif etmiş oldukları bedel üzerinden; sözleşme karar pulu (binde 5,69), sözleşmeden doğan damga vergisi (binde 9,48), hakedişten doğan damga vergisi (binde 9,48)’nin teklif açıklamalarında ayrı ayrı belirtilmesi gerektiği,
2- Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında, araçların marka, model yılı, koltuk kapasitesine göre akaryakıt tüketim oranlarının yetkili servisten alınmadığı, fiyat teklifi aldıkları firmaların akaryakıt maliyetlerini doğru hesaplamadığı, ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç), EPDK fiyat tarifesi dikkate alınmadığı, 5 adet 9 kişilik minibüsün yakıt tüketimi ile 17 kişilik aracın yakıt tüketiminin ayrı ayrı hesaplanmadığı, araçların akaryakıt gideri olarak adblue giderlerinin dahil edilmediği,
3- İhale konusu işte çalışacak tüm araçların tüm giderlerini kapsayan fiyat teklifi sunulduğu, ancak bu giderler ile ilgili tevsik edici belgelere yer verilmediği ve işin tamamının bir fiyat teklifi alınarak açıklanmasının mümkün olmadığı, söz konusu işi kendi malı araçları ile yapacak ise amortisman giderinin ayrıntılı şekilde incelenmesi ve sunulan belgelerde mali müşavir veya serbest muhasebecisinin kaşeleme işleminin Kamu İhale Genel Tebliğine göre incelenerek tekrar gözden geçirilmesi gerektiği, ayrıca üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinde “bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.’’ ibaresinin yazılarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre düzenlemesi gerektiği,
4- Araçlarla ilgili tüm açıklamaların Teknik Şartname’de yer alan 5 yılı aşmamış araçların marka, model yılı ve koltuk kapasiteleri baz alınarak yapılmadığı, açıklanan tüm giderlerin 2019 yılı fiyat artışları ön görülerek açıklama yapılmadığı,
5- Teknik Şartname’de yer alan araçların marka ve modellerine göre alınan fiyat tekliflerinde, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.4’üncü maddesi gereğince sigorta acentelerinden alınan fiyat teklifi veya sözleşme eklerinde sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerce imzalanması veya genel müdürlük ve bölge müdürlüğünden teklif alınması gerektiği, sigorta gideri ile ilgili sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerektiği, Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti.i sigorta acentelerinden fiyat teklifi almak yolu ile sigorta giderinin tevsik etmiş ise alınan fiyat teklifinde yukarıda belirtilen kaşeleme işleminin uygun olarak yapılması, alınan fiyat teklifinde sigorta şirketinin yetkilileri tarafından imzalanması, imzalanmış ise Genel Tebliğ’in 79.3.4’üncü maddesinde belirtilen genel müdürlüklerinden veya bölge müdürlüğünden alına teyit yazısının eklenmesi gerektiği, anılan isteklinin sigorta hesaplamalarının mevzuata uygun olmadığı, birden fazla yılı kapsayan işlerde ilk yıl için alınan sigorta teklifinin ihale tarihinin bulunduğu yıldan önceki yılın aralık ayına ait yurtiçi üretici fiyatları endeksinin yıllık değişim oranı esas alınmak suretiyle güncellenerek diğer yıllar için kullanılması mümkündür, hükmüne uygun olmadığı,
6- İhale üzerinde bırakılan isteklinin personel ücretleri ile ilgili olarak 2019 yılı fiyat artışını öngörerek açıklama yapmadığı,
7- İhale üzerinde bırakılan isteklinin servis izin belgesi, servis aracı çalışma izin belgesi (ruhsat) ile ilgili olarak 7’nci maddede belirtilen giderlere ilişkin açıklama sunmadığı,
8- Araç muayene giderleri – bandrol giderleri ile ilgili olarak, ihale dokümanında hizmetin ifasında kullanılacak araçların muayene giderlerinin yüklenici tarafından karşılanacağının belirtildiği, araçlar için motorlu taşıtlar vergisi hesaplanırken gelir idaresi başkanlığının https://intvd.gib.gov.tr adresinden veya Motorlu Taşıtlar Genel Tebliği’nde belirtilen tarifelerin dikkate alınması gerektiği, 2019 yılı için bir artış öngörülmediği,
9- İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan bakım giderlerine ilişkin açıklamaların Tebliğ’in 79.2.2.1 maddesine uygun olarak düzenlenmediği, ayrıca bakım maliyetleri hesaplanırken, Şartname’de yer alan araç kapasiteleri ve bakım için km aralıklarının belirtilmediği, araçların bakımları ile ilgili olarak servis hizmetini gerçekleştirecek olan marka, model ve araç kapasitesine göre 9 kişilik ve 17 kişilik araçlar için ayrı ayrı bakım için açıklama yapılmadığı, 3.şahıslardan alınan fiyat tekliflerinde teklif sahibinin, teklife konu alanda faaliyet göstermesi gerektiği, km bakım aralıklarını gösteren belgenin araçların yetkili servisinden alınmadığı, ayrıca üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinde “bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.’’ ibaresinin yazılarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre düzenlemesi gerektiği,
Lastik giderlerinin, kendi araçları ve fiyat teklifi almış oldukları firmalar tarafından ilgili Tebliğ’in 79.2.1.1 maddesine uygun olarak düzenlenmediği, açıklamalarda bu husus da hiçbir bilgi yer almadığı, Karayolları Taşıma Yönetmeliği’ne göre araçların 237 sayılı Taşıt Kanunu gereğince, araçların marka ve modellerine göre lastik maliyetlerinin işin başlama ve bitiş tarihine göre yazlık ve kışlık olarak hesaplanması gerektiği, ihale süresince lastik kullanım ömrüne göre maliyetlerin hesaplanıp hesaplanmadığının kontrol edilmesi, sunulan lastik fiyatlarının jant ebatlarının Şartname’de belirtilen araçlar ile uygunluğunun kontrol edilmesi gerektiği, ayrıca üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinde “bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) Tarih ve (…) Sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.’’ ibaresinin yazılarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre düzenlemesi gerektiği,
Bu sebeplerle açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesi ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesine aykırı olduğu, Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak ihalenin en uygun teklif veren firmaları üzerinde bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
…
25.12.2018 tarihli ihale komisyonu kararından, şikayete konu ihaleye 5 isteklinin teklif verdiği, Ertekin Org. Turizm Tur. Turistik Yat. ve Ulusl. Yolcu Taş. San. ve Tic. A.Ş. iş deneyim belgesinin İdari Şartname’nin 7.5.1.b bendine uygun olmadığı, Özcandan Seyehat Adnan Candan Nak. Tur. Eml. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin bilanço bilgileri tablosunun teklif sahibi firma adına düzenlenmediği gerekçesi ile tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, teklifi idarece hesaplanan sınır değerin altında kalan Teta Tem. İnş. Taş. Güv. Sist. ve Otom. San. Tic. Ltd. Şti. ve Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti.den aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, Teta Tem. İnş. Taş. Güv. Sist. ve Otom. San. Tic. Ltd. Şti.nin süresi içinde aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmadığı gerekçesi ile teklifinin reddedildiği, Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif, başvuru sahibi Kocaeli Güven Seyahat Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Sınır değer altında kalan isteklilere idarece gönderilen 18.12.2018 tarihli aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında “…4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 38’inci maddesi uyarınca bu konudaki açıklamanızı
- Personel maliyeti
- Yakıt giderleri
- Sigorta giderleri
- Bakım onarım giderleri
- Ödenmesi gereken vergi ve harç giderleri…” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 24.12.2018 tarihli aşırı düşük teklif açıklamaları sunulmuş olup, açıklama üst yazısının ekinde, Seyranlar Turizm Taş. Gıda Tem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan araç kiralama fiyat teklifi ve araç kiralama sözleşmesi, Trabzonlular Kadıoğlu Huzur Oto. Ltd. Şti.’den alınan araç bakım onarım ve yedek parça için alınan fiyat teklifi, Yaşarlar Sigorta ve Aracılık Hiz. Ltd. Şti. acenteliğinden alınan sigorta fiyat teklifi, EPDK Kocaeli Akaryakıt pompa fiyat listesi internet çıktısı, Kik işçilik hesaplama modülü işçilik maliyeti çıktısının sunulduğu görülmüştür.
Bu kapsamda ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının başvuru sahibinin iddiaları çerçevesinde incelenmesi neticesinde;
İdarece aşırı düşük teklif sorgulama yazısında önemli teklif bileşenlerinin “personel maliyeti, yakıt giderleri, sigorta giderleri, bakım onarım giderleri ve ödenmesi gereken vergi ve harç giderleri” olarak belirlendiği görülmüştür. Bu itibarla başvuru sahibince önemli teklif bileşenleri dışında şikayete konu edilen “sözleşme giderleri, kiralama maliyeti ve amortisman giderleri, servis izin belgesi, servis aracı çalışma izin belgesi (ruhsat) ve lastik giderleri”ne ilişkin iddialarla ilgili olarak, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesi çerçevesinde söz konusu giderlere ilişkin isteklilerce açıklama sunulmasına gerek bulunmadığından anılan giderlere ilişkin iddiaların yerinde bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
1) İhale dokümanında 01.01.2019-31.12.2019 tarih aralığında 12 aylık bir sürede, 6 adet güzergahta 6 adet araç ile günlük 396 km yol katedileceği, işin süresi boyunca toplam 248 sefer yapılacağının düzenlendiği,
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından akaryakıt maliyeti ile ilgili açıklama tablosunda, günlük 396 km ve işin süresince 248 sefer yapılacağı dikkate alınarak ihale konusu iş süresince kat edilecek toplam mesafenin 98.208 km hesaplandığı, 5 yaş ve altı model 3 adet 9+1 ve 3 adet 16+1 kişilik minibüsün toplam 98.208 km’de 14.732 litre yakıt tüketildiği ifade edilerek bundan hareketle 100 km’de 15 litre akaryakıt tükettiği isteklinin hesaplamalarından anlaşılmakla birlikte, ihale bünyesinde çalışacak araçların yakıt tüketimi için yetkili servis, yetkili satıcı, üretici vb. yerlerden km bazında ne kadar yakıt tüketimi yaptığını gösterir herhangi bir bilgi veya belgenin bulunmadığı görülmüş olup açıklamanın bu haliyle uygun olmadığı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan araçlara ait akaryakıt giderinin tevsiki amacıyla başvuru konusu ihalenin ilan tarihi (23.11.2018) ile ihale tarihi (17.12.2018) arasında EPDK tarafından il bazında yayımlanan motorin litre fiyatının çıktısının sunulduğu, buna göre mazot fiyatının 5,93 TL/LT alındığı, bu tutarın KDV hariç 5.03 TL’ye tekabül ettiği ve istekli tarafından yapılan hesaplamada KDV hariç tutarın esas alındığı, bu itibarla başvuru sahibince mazot fiyatına ilişkin yapılan açıklamanın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine aykırı bulunmadığı anlaşılmıştır.
Ayrıca idarece aşırı düşük teklif sorgulama yazısında Adblue giderine ilişkin açıklama yapılmasına yönelik bir düzenlemenin bulunmadığı, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan isteklinin söz konusu gidere ilişkin açıklama yapmamasının mevzuata aykırı olmadığı sonucuna varılmıştır.
2) Teknik Şartname’nin “Personel servis araçlarında aranacak şartlar” başlıklı 7’nci maddesinde “a) Fabrikasında imal edildiği tarihten sonra gelen ilk takvim yılı esas alınmak kaydıyla 5 (Beş) yaşından büyük olmayacaktır.” düzenlemesinin yer aldığı görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından ihale konusu işin yürütülmesinde kullanılacak araçlarla ilgili yapılan açıklamalarda, araçların kiralanmasına ilişkin fiyat teklifi ve kira sözleşmesi, sigorta ve bakım onarım hizmetleri ile ilgili fiyat teklifi sunulduğu, sunulan fiyat tekliflerinde araçların marka, model yılı ve koltuk kapasiteleri baz alınarak açıklama yapıldığı görülmüş olup, açıklamalarda bu yönüyle bir aykırılık bulunmadığı anlaşılmıştır.
3) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından zorunlu mali sorumluluk (trafik) sigortası, araç kasko sigortası ve karayolu yolcu taşımacılığı zorunlu koltuk ferdi kaza sigorta giderlerini tevsik etmek üzere Yaşarlar Sigorta ve Aracılık Hiz. Ltd. Şti. tarafından düzenlenen fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu belgenin 12 aylık süre ve 6 araç için düzenlendiği, fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 20.12.2018 tarih ve 1 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, meslek mensubunun onayı ve sigorta şirketinin kaşe ve imzasının yer aldığı görülmüş olmakla birlikte, Tebliğ’in yukarda aktarılan 79.3.4’üncü maddesi uyarınca yetkili kişilerin imzasını taşıması gereken ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmediği tespit edilmiş olup, sigorta giderlerine ilişkin açıklamanın bu yönüyle uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
4) İhale dokümanında, ihale konusu işte çalıştırılacak araç sürücülerinin tam zamanlı olarak çalıştırılacağına dair bir düzenlenmenin bulunmadığı, aşırı düşük teklif açıklamasının idareye sunulduğu tarihte 2019 yılı için asgari ücretinin açıklanmadığı, Teknik Şartname’de araçların hareket saatleri dikkate alındığında bir sürücünün günlük 2 saatlik bir çalışma ile söz konusu hizmeti yerine getirilebileceğinin düşünüldüğü,
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından yapılan açıklamalarda sürücü giderleri ile ilgili KİK işçilik hesaplama modülü üzerinden hesaplanan sözleşme ve genel giderler dahil 2018 yılı aylık asgari işçilik maliyeti birim fiyatı (2.585,59 TL) dikkate alınarak 6 sürücü için 12 aylık sürede 186.162,48 TL toplam bedel öngörüldüğü, söz konusu tutarın saatlik asgari ücret üzerinden hesaplanarak teklif edilmesi gereken tutarın altında olmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin sürücü giderlerine ilişkin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
5) İhale konusu işte 6 adet minibüsün kiralanmasına ilişkin olarak Seyranlar Turizm Taş. Gıda Tem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.den alınan araç kiralama fiyat teklifi ve araç kiralama sözleşmesinin sunulduğu, sunulan fiyat teklifinde “5 yaş ve üzeri 3 adet 9+1 ve 3 adet 16+1 minibüs Kiralama Hizmeti Alım Ücreti (araç bakım, şoför, yakıt, sigortalar hariç)” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Açıklama kapsamında sunulan kiralama sözleşmesinin “Amaç ve taraflar” başlıklı 1’inci maddesinde “…Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti. (sözleşmede “işveren” olarak anılacaktır)…” düzenlemesi,
“Genel hükümler” başlıklı 6’ncı maddesinde ise “İşveren, hizmete başlamadan önce Kasko, Trafik ve Koltuk sigortası, Egzos ve araç muayenesini yapmak zorundadır…” düzenlemesi yer almaktadır.
Aktarılan sözleşme hükümlerinden, kiralanacak araçların egzos ve muayene giderlerinin ihale üzerinde kalan istekli tarafından yaptırılacağının anlaşıldığı, ancak anılan istekli tarafından söz konusu giderlere ve Motorlu Taşıtlar Vergisi giderlerine ilişkin herhangi bir açıklama ve belge sunulmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin bu konudaki iddialarının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
6) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından bakım onarım giderlerinin tevsiki amacıyla Trabzonlular Kadıoğlu Huzur Oto. Ltd. Şti.’den alınan fiyat teklifinin sunulduğu, sunulan fiyat teklifinde “6 adet 12 ay süreyle toplam 98.208 km yapacak şekilde 5 yaş ve üzeri model 3 adet 9+1 – 3 adet 16+1 minibüs yedek parça ve ekipmanları dahil periyodik araç bakım hizmeti alım ücreti” ifadelerine yer verildiği, fiyat teklifinin km ve araç sayısı dikkate alınarak, işin süresince 2 defa bakım yapılacağından hareketle düzenlendiği, fiyat teklifinde “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan 20.12.2018 tarih ve 1 sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yer aldığı, meslek mensubunun ve fiyat teklifini düzenleyen şirketin kaşe ve imzasının yer aldığı görülmüş olup açıklamalarda bu yönüyle aykırılık olmadığı anlaşılmıştır.
Diğer taraftan fiyat teklifini düzenleyen Trabzonlular Kadıoğlu Huzur Oto. Ltd. Şti.nin 20.12.2005 tarih ve 6456 sayılı Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlanan ana sözleşmesinin incelenmesi neticesinde, ana faaliyet konuları arasında, “…her türlü nakil vasıtalarının …bilumum aksamının tamir ve bakımını yapmak, bununla ilgili tamir bakım servisleri açmak …” bulunduğu görülmüş olup, başvuru sahibinin söz konusu iddiasının da yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Netice itibariyle ihale üzerinde bırakılan Getur Seyahat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açılamalarının uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Published in AKÜ DEĞİŞİMİ AŞIRI DÜŞÜK, AMORTİSMAN, AMORTİSMAN HESAPLAMASI, AMORTİSMANA TABİ EKİPMANLAR, ARAÇ AŞIRI DÜŞÜK, ARAÇ AŞIRI DÜŞÜK AÇIKLAMASININ KATALOG ÜZERİNDEN YAPILMASI, ARAÇ AŞIRI DÜŞÜK BELGELER, ARAÇ AŞIRI DÜŞÜK MEVZUATA UYGUN AÇIKLAMA, ARAÇ AŞIRI DÜŞÜK SİGORTA, ARAÇ AŞIRI DÜŞÜK TEVSİK, ARAÇ İÇİN AMORTİSMAN AÇIKLAMASI, ARAÇ KİRALAMA AŞIRI DÜŞÜK, ARAÇ KİRALAMA AŞIRI DÜŞÜK ARAÇ SAHİBİYLE YAPILAN KİRALAMA SÖZLEŞMESİ, ARAÇ KİRALAMA AŞIRI DÜŞÜK NASIL YAPILIR, ARAÇ KİRALAMA İHALESİ, ARAÇ SİGORTA VE VERGİ GİDERİ AŞIRI DÜŞÜK, ARAÇ YETKİLİ SERVİS YAZISININ MALİ MÜŞAVİR TARAFINDAN İMZALANMASI, ARAÇLAR İÇİN AMORTİSMAN HESAPLANMASI KOŞULLARI, ARAÇLARIN BAKIM ONARIM HESABI AŞIRI DÜŞÜK AÇIKLAMASI, AŞIRI DÜŞÜK, AŞIRI DÜŞÜK AÇIKLAMASININ BELGEYE DAYANMA ZORUNLULUĞU, AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF SORGULAMA, AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF SORGULAMA YAZISI, AŞIRI DÜŞÜK TMMOB KAŞESİ, AŞIRI DÜŞÜKTE SİGORTA TEVSİKİ, Aşırı düşük açıklama, Aşırı düşük değerlendirme, Aşırı düşük hazırlama, Aşırı düşük hizmet, Aşırı düşük kik, Aşırı düşük kik kararları, Aşırı düşük mevzuat, Aşırı düşük nasıl hesaplanır, Aşırı düşük savunma dosyası, Aşırı düşük savunma nasıl yapılır, Aşırı düşük savunma örneği, Aşırı düşük sorgulama mali müşavir, Aşırı düşük sorgulama mevzuatı, Aşırı düşük sorgulaması kik kararları, Aşırı düşük sorgulamasında istenen evraklar, Aşırı düşük sorgusu, Aşırı Düşük Teklif, Aşırı düşük teklif açıklama, Aşırı düşük teklif değerlendirmesi, Aşırı düşük teklif için savunma nasıl hazırlanır, Aşırı düşük teklif kik kararları, Aşırı düşük teklif nasıl belirlenir, Aşırı düşük teklif savunması nasıl yapılır, Aşırı düşük teklif savunması örneği, Aşırı düşük teklif sorgulaması nasıl yapılır, Aşırı düşük teklif sorgulaması örnek, Aşırı düşük teklifler nasıl değerlendirilir, Aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi, Aşırı düşük tekliflerin reddedilmesi, Aşırı düşük tekliflerin tespiti ve değerlendirilmesinde, Aşırı düşük tekliflerle ilgili kik kararları, Aşırı düşükte istenen belgeler, Aşırı düşükte savunma, Aşırı düşükte savunma örneği, HİZMET AŞIRI DÜŞÜK, HİZMET AŞIRI DÜŞÜK İŞ KALEMLERİ, HİZMET AŞIRI DÜŞÜK ÖNEMLİ TEKLİF BİLEŞENLERİ, HİZMET AŞIRI DÜŞÜK SORGULAMA KALEMLERİ, HİZMET AŞIRI DÜŞÜKTE SATIŞ FATURASIYLA TEVSİK, İDARİ ŞARTNAME, İHALE DOKÜMANI, KİK KARARI, KİK KARARLARI, KİRALAMA FİYAT TEKLİFİ, LASTİK AŞIRI DÜŞÜK, LASTİK GİDERİNİN TEVSİKİ, MESLEK MENSUBU KAŞE, MESLEK MENSUBU ONAY VE İMZASI, MESLEK MENSUBU TARAFINDAN KAŞELENME, MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ AŞIRI DÜŞÜK, MTV AŞIRI DÜŞÜK, MTV GİDERİNİN İNTERNET ÜZERİNDEN TEMİN EDİLEN BELGEYLE AÇIKLANMASI, MUAYENE AŞIRI DÜŞÜK, ÖZ MAL ARAÇLARIN AÇIKLANMASI İÇİN RUHSAT İBRAZI, ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ, PERSONEL ÇALIŞTIRILMASINA DAYALI İHALELER, PERSONEL TAŞIMA, PERSONEL TAŞIMA İHALESİ, PETROL ŞİRKETİNDEN ALINAN BELGE İLE AÇIKLAMA, SERBEST MUHASEBECİ, SERVİS AŞIRI DÜŞÜK, SİGORTA AŞIRI DÜŞÜK, SİGORTA GİDERİ, SİGORTA GİDERİ AŞIRI DÜŞÜK, SİGORTA ŞİRKETİ BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ TEYİT, SİGORTA ŞİRKETİ GENEL MÜDÜRLÜK, SİGORTA TEKLİFİ, SİGORTA VE KASKONUN BİRLİKTE AÇIKLANMASI, SMMM, SÖZLEŞME GİDERİNİN HESAPLANMASI, SÖZLEŞME GİDERİNİN YANLIŞ HESAPLANMASI, SÖZLEŞME VE GENEL GİDERLER, TAŞIMA AŞIRI DÜŞÜK, TEKLİF BİLEŞENLERİ, TEKLİF BİLEŞENLERİNE YÖNELİK AÇIKLAMA, TEKLİF FİYATA DAHİL GİDER KALEMLERİNİN BELGELENDİRİLMESİ, YMMM