Karar No : 2020/UH.II-789
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/66665 İhale Kayıt Numaralı “Müdürlüğümüze Bağlı Bölge Devlet Hastanesi İçin 8 Ay 30 Personel İle Malzemeli Yemek Yapımı Ve Sonrası Servis Hizmet Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Batman İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 19.03.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Müdürlüğümüze Bağlı Bölge Devlet Hastanesi İçin 8 Ay 30 Personel İle Malzemeli Yemek Yapımı Ve Sonrası Servis Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak MVM Gıda İnşaat Turizm Petrol Nak. Taah. San. Tic. Ltd. Şti.nin 13.03.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 18.02.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 25.03.2020 tarih ve 15364 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 25.03.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/567 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme sonucunda esas inceleme raporu düzenlenmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
İhalede doküman satın alarak istekli olabilecek sıfatı kazandıkları ancak aşağıda özetlenen aykırılıklar nedeniyle ihaleye katılamadıkları;
…
d) Teknik Şartname’nin 10.2.3’üncü maddesinde, besin zehirlenmeleri ve yangın risklerine karşı sigorta yapılacağının düzenlendiği ancak Tip Sözleşme’nin 21’inci maddesinde sigorta teminat ve limitlerine ilişkin düzenleme yapılmadığı,
…
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kanun’un 12’nci maddesinde, ihale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanmasının esas olduğu, ihale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik ölçütlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verileceği, belirlenecek teknik ölçütlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacağı, rekabeti engelleyici konular içermeyeceği ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacağı düzenlenmiştir. Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 12’nci maddesinde ise ihale dokümanında; isteklilere talimatları da içeren idari şartname, sözleşme tasarısı ve teknik şartname ile gerekli diğer belge ve bilgilerin bulunacağı, ihale veya ön yeterlik dokümanında yapılan düzenlemelerin birbirine aykırı olamayacağı kuralı yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan düzenlemelerden ihale dokümanının gerek teklif hazırlanması gerekse sözleşmenin yürütülmesi aşamasında kullanılacak belgeler bütünü olduğu, bu belgelerde isteklilerin rekabet eşit muamele ilkelerine uygun biçimde ve sağlıklı teklif değerlendirmesini mümkün kılacak şekilde düzenleme yapılmasının gerektiği anlaşılmaktadır.
İncelenen ihalede başvuru sahibi tarafından ihale dokümanı edinilmiş ancak ihale dokümanındaki aykırılık bulunması iddiasıyla teklif verilmemiş ve bu aykırılık iddiaları itirazen şikayet başvurusuna konu edilmiştir.
Aşağıda başvuru sahibinin itirazen şikayet dilekçesinde yer alan her bir aykırılık konusu incelenmiştir.
…
d) Teknik Şartname’nin 10.2.3’üncü maddesinde, besin zehirlenmeleri ve yangın risklerine karşı sigorta yapılacağının düzenlendiği ancak Tip Sözleşme’nin 21’inci maddesinde sigorta teminat ve limitlerine ilişkin düzenleme yapılmadığı,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 76’ncı maddesinde “76.1. Hizmet alımı ihalelerinde iş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanmasına ilişkin düzenleme Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 19 uncu maddesi ile tip idari şartnamelerin “teklif fiyata dahil olan giderler” maddesi ve tip sözleşmenin 21 inci maddesinde yer almaktadır.
76.1.1 Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 19 uncu maddesinde “İşyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar her türlü araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin korunmasından yüklenicinin sorumlu olduğu, hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve teminat limitlerinin günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde belirtileceği” hükme bağlanmıştır.
76.1.2 Tip idari şartnamelerin “Teklif fiyata dahil olan giderler” maddesinin konuyla ilgili dipnotunda “idarelerin, ihale edilecek hizmetin özelliğine göre sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince yapılacak … , sigorta, …giderlerinden hangilerinin, isteklilerce teklif edilecek fiyata dahil olması gerektiğini bu maddede belirtecekleri” ifade edilmiştir. Bu nedenle, idarece sözleşme taslağının 21 inci maddesinde yükleniciden sigorta yaptırması istenmekte ise idari şartnamenin “Teklif fiyata dahil olan giderler” maddesinde sigorta giderinin de teklif fiyata dahil olduğunun belirtilmesi gerekmektedir. Ancak, idarece sözleşme taslağının 21 inci maddesinde yükleniciden sigorta yaptırmasının istenmediği durumlarda ise ilgili mevzuatı gereğince yapılması gereken başka sigorta giderlerinin de bulunabileceği göz önüne alınarak idari şartnamede, sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuatı gereğince yapılacak sigorta giderinin teklif fiyata dahil olduğuna ilişkin düzenleme yapılması mümkün bulunmaktadır.
76.2. İdareler, idari şartnamede teklif fiyata dahil olan giderler arasında sigorta giderine yer vermek kaydıyla sözleşme taslağının 21 inci maddesinde sigortaya ilişkin düzenleme yapabileceklerdir. Bu çerçevede, idarece yüklenici tarafından iş ve/veya işyerinin sigortalattırılması isteniyorsa sözleşme taslağının 21.1. maddesinde iş ve işyerlerinin sigortalanmasına ilişkin yükümlülüğün yükleniciye ait olduğu mutlaka belirtilecektir.
76.3. Sözleşme taslağının (21.1.) maddesinde iş ve/veya işyerlerinin sigortalanmasına ilişkin yükümlülüğün yükleniciye ait olduğunun belirtilmesi halinde sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının kapsam ve limitini belirleyen düzenlemenin sözleşme taslağının (21.2.) maddesinde yapılması gerekmektedir. Ancak, (21.1.) maddesinde sigortaya ilişkin bir düzenleme yapılmamış ise (21.2.) maddesine “Bu madde boş bırakılmıştır.” cümlesi yazılacaktır.
76.4. Sözleşme taslağının (21.1.) maddesinde iş ve/veya işyerlerinin sigortalanmasına ilişkin yükümlülüğün yükleniciye ait olduğu belirtilmesine rağmen, idari şartnamenin “Teklif fiyata dahil olan giderler” maddesinde sigorta giderine yer verilmediği ve/veya sözleşme taslağının (21.2.) maddesinde sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının kapsam ve limitinin belirlenmediği hallerde, iş ve/işyerlerinin sigortalanmasının istenmediği ve sigorta giderinin de teklif fiyata dahil giderler arasında yer almadığı kabul edilmek suretiyle teklifler değerlendirilecektir…” açıklaması yer almaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 19’uncu maddesinde “İşyerinde, işin başlamasından kabul belgesinin verilmesine kadar her türlü araç, malzeme, ihzarat, makine ve taşıtlar ile sözleşme konusu hizmet işinin korunmasından yüklenici sorumludur.
Yüklenici, kazaların, zarar ve kayıpların meydana gelmesini önlemek amacı ile gereken bütün önlemleri almak ve kontrol teşkilatı tarafından, kaza, zarar ve kayıp ihtimallerini azaltmak için verilecek talimatların hepsine uymak zorundadır.
Yüklenici, işin devamı süresince iş yerinde yapılacak çalışmalarda her türlü güvenlik önlemini almak zorundadır. İş sahasında veya çevresindeki bölgede, yeterli güvenlik önleminin alınmaması nedeniyle doğabilecek hasar ve zararın ödenmesinden yüklenici sorumludur. Ayrıca yüklenici, işyerinde kullanılan ekipmanın neden olabileceği kazalardan korunma usullerini ve önlemlerini çalışanlara öğretmek zorundadır. Bu konularda gerek kontrol teşkilatı tarafından istenen ve gerekse yüklenicinin kendi arzusu ile uyguladığı güvenlik ve koruma önlemlerine ilişkin giderlerin tümü yükleniciye aittir.
Hizmet türüne göre sigorta gerektiği takdirde uygulanacak sigorta türü veya türleri ve teminat limitleri günün koşullarına uygun olmak şartıyla sözleşmesinde veya eklerinde belirtilir…” düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “İş ve işyerlerinin korunması ve sigortalanması” başlıklı 21’inci maddesinde “21.1. İş ve işyerlerinin korunmasına ilişkin sorumluluk Genel Şartnamenin 19 uncu maddesinde düzenlenen esaslar dahilinde yükleniciye aittir.
21.2.Sigorta türleri ile teminat kapsamı ve limitleri:
21.2.1…” düzenlemesi,
Söz konusu maddeye ait 34 numaralı dipnotta “İşin ve/veya işyerlerinin yüklenici tarafından sigortalattırılması isteniyorsa bu sorumluluğun da yükleniciye ait olduğu hususu burada belirtilecektir.” düzenlemesi, 35 numaralı dipnotta ise “21.1. maddesinde işin ve/veya işyerlerinin yüklenici tarafından sigortalattırılacağı belirtilmişse, işin nitelik ve özelliğine göre, sigorta türleri ile teminat kapsam ve limitleri tereddüde yer bırakmayacak şekilde burada belirtilecektir. İdare tarafından 21.1. maddesinde işin ve/veya işyerlerinin yüklenici tarafından sigortalattırılmasına ilişkin bir düzenleme yapılmaması halinde ise 21.2.1. maddesine “Bu madde boş bırakılmıştır” yazılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin 21’inci maddesine ait 34 ve 35 numaralı dipnotlarda yer alan düzenlemeler birlikte ele alındığında, işin ve/veya işyerlerinin yüklenici tarafından sigortalattırılması isteniyorsa bu sorumluluğun yükleniciye ait olduğu hususunun Sözleşme Tasarısı’nın 21.1’inci maddesinde belirtileceği, söz konusu Sözleşme Tasarısı’nın 21.2’nci maddesinde ise sigorta kapsam ve limitlerinin açıkça düzenleneceği anlaşılmaktadır.
Ayrıca Sözleşme Tasarısı’nın 21.1’inci maddesinde işin ve/veya işyerlerinin yüklenici tarafından sigortalattırılacağı belirtilmiyor ise Sözleşme Tasarısı’nın 21.2’inci maddesinde sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının kapsam ve limitine dair herhangi bir düzenlemeye de yer verilmesine gerek bulunmamaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “Teklif Fiyata Dahil Giderler” başlıklı 25’inci maddesinde ve birim fiyat teklif cetvelinde iş yerinin sigortalanmasına ilişkin herhangi bir gidere yer verilmediği görülmüştür. Sözleşme Tasarısı’nın 21.1’inci maddesinde sadece iş ve işyerinin korunmasına ilişkin sorumluluğun Genel Şartname’nin 19’uncu maddesi kapsamında yükleniciye ait olduğunun düzenlendiği, bununla birlikte iş ve işyerinin sigortalatılmasına dair herhangi bir düzenlemenin yer almadığı görülmüştür.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 76.4’üncü maddesinde Sözleşme Taslağı’nın 21.1’inci maddesinde iş ve/veya işyerlerinin sigortalanmasına ilişkin yükümlülüğün yükleniciye ait olduğu belirtilmesine rağmen, İdari Şartnamenin “Teklif fiyata dahil olan giderler” maddesinde sigorta giderine yer verilmediği ve/veya sözleşme taslağının 21.2’nci maddesinde sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının kapsam ve limitinin belirlenmediği hallerde, iş ve/işyerlerinin sigortalanmasının istenmediği ve sigorta giderinin de teklif fiyata dahil giderler arasında yer almadığı kabul edilmek suretiyle tekliflerin değerlendirileceği açıklanmıştır.
Söz konusu açıklamadan Sözleşme Taslağı’nın 21.2’nci maddesinde sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının kapsam ve limitinin belirlenmemesi durumunda iş ve işyerlerinin sigortalanmasının istenmediği, ayrıca sigorta giderinin de teklif fiyata dahil giderler arasında yer almadığı anlaşılmaktadır.
Bu kapsamda başvuruya konu ihaleye ait Sözleşme Tasarısı’nın 21.2’nci maddesinde sigorta türü veya türleri ile sigorta teminatının kapsam ve limitinin belirlenmediği dikkate alındığında, başvuruya konu ihalede iş ve işyerlerinin sigortalattırılmasının istenilmediği anlaşılmış olup başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
