Karar No : 2019/UH.II-310
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/583383 İhale Kayıt Numaralı “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Lefkoşa Mevlevihane’sinde 01.01.2019/31.12.2019 Tarih ve Sabah 06:00-09:00 Saatleri Arasında Yıllık Toplam 152.000 Adet Sıcak Çorba ve Yanında Bir Adet Rol Ekmek Dağıtım Hizmet Alımı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Adana Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından 10.12.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Lefkoşa Mevlevihane’sinde 01.01.2019/31.12.2019 Tarih ve Sabah 06:00-09:00 Saatleri Arasında Yıllık Toplam 152.000 Adet Sıcak Çorba ve Yanında Bir Adet Rol Ekmek Dağıtım Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak PGC Development Ltd.nin 04.01.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 14.01.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 18.01.2019 tarih ve 2789 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 18.01.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/96 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
…
2) Kesinleşen ihale kararında aşırı düşük teklif açıklaması için kullanılan yasal dayanağın yürürlükte olmadığının idareye yapılan şikâyet başvurusunda belirtildiği, idarenin cevap yazısında Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.2’nci maddesinin dayanak gösterildiği, ancak neden yürürlükte olmayan maddenin kullanıldığına ilişkin idarece herhangi bir gerekçeye yer verilmediği, diğer yandan ihale uhdesinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Ekonomi ve Enerji Bakanlığı Ticaret Dairesi Müdürlüğünden alınan fiyatların kullanıldığı, ancak söz konusu fiyatlara ilişkin belgenin beyan usulü alınmış bir belge niteliğinde olduğu, zaten ilgili dairenin KKTC’de herhangi bir mal ve hizmete ilişkin ülke çapında fiyat tarifesi açıklamak gibi bir yetkisinin bulunmadığı, ayrıca bahsi geçen belgenin başkası adına düzenlendiği, dolayısıyla başkası adına düzenlenen bir belgenin açıklama kapsamında kullanılmasının 4734 sayılı Kamu ihale Kanunu’nun 17’nci maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlar kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, diğer taraftan Teknik Şartname’nin 7.1.8’inci maddesi gereğince anılan isteklinin KKTC’de kayıtlı özel donanımlı aracı olmadığı gibi başka farklı bir araca da sahip olmaması sebebiyle aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında söz konusu araca ilişkin satın alma, sigorta, muayene vb. resmi giderler ile bakım, onarım ve yıpranma giderlerine yer verilmediği, bahsi geçen gerekçeler doğrultusunda anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunmayarak teklifinin reddedilmesi gerektiği, öte yandan anılan isteklinin hâlihazırda vermekte olduğu hizmete de Teknik Şartname’ye aykırı bir şekilde devam edildiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
…
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
…
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.” açıklamaları yer almaktadır.
…
Diğer yandan, isteklilerin aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini açıklarken hangi yöntemleri kullanabileceğine anılan Tebliğ’in 79.2.2’nci maddesinde tek tek sayılmak suretiyle yer verildiği, anılan Tebliğ’in 79.3.2’nci maddesinde ise söz konusu 79.2.2’nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak açıklama yapılabileceğinin belirtildiği anlaşılmıştır.
…
Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde, isteklilerin tekliflerini açıklarken hangi yöntemleri kullanabileceğine Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2’nci maddesinde tek tek sayılmak suretiyle yer verilmiş olup, anılan Tebliğ’in 79.2.2’nci maddesinde sayılan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda istekliler tarafından nasıl açıklama yapılabileceği hususu Tebliğ’in 79.3.2’nci maddesinde ayrıca belirtilmiştir.
Diğer yandan, aşırı düşük teklif sorgulamasının amacı, istekliler tarafından teklif edilen fiyatlarla ihale konusu işin yapılabilirliğinin belgelendirilmek suretiyle ortaya konulabilmesidir. İsteklilerin teklif bedeli oluştururken bu saikle hareket etmesi beklenmektedir.
Anılan Tebliğ’in 79.2.2’nci maddesinde sayılan yöntemler, Türkiye sınırları içerisinde yapılacak olan herhangi bir ihale konusu işin istekliler tarafından teklif edilen fiyatlar ile gerçekleştirilip gerçekleştirilemeyeceğine ilişkin belgelendirme yöntemleri olarak ele alınması gerekmektedir. Örneğin borsa idaresi tarafından düzenlenen ticaret borsası fiyatları ve/veya toptancı hal fiyatları alım satımı yapılan malzemelerin Türkiye piyasasındaki fiyatlarını gösterir niteliktedir. Dolayısıyla, bu piyasa fiyatları baz alınarak başka ülke sınırları içerisinde gerçekleştirilecek bir iş için teklif fiyatı oluşturulmasının gerçeklikten uzak olacağı kuşkusuzdur.
Somut olayda da işin yapılacağı yerin Lefkoşa Mevlevihanesi (KKTC) olduğu göz önünde bulundurulduğunda, istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarında Türkiye’deki ticaret borsası fiyatları, kamu kurum ve kuruluşlarınca ilan edilen fiyatlar vb. yöntemlerin kullanılmasının beklenemeyeceği, söz konusu durumun Tebliğ’in 79.3.2’nci maddesinde belirtildiği üzere 79.2.2’nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığı durum olarak değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Kaldı ki, idarece İdari Şartname’nin 47.1’inci maddesinde de bu hususa yönelik düzenlemeye yer verildiği görülmüştür.
Anılan Tebliğ’in 79.3.2’nci maddesinde ise istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarında kullanılabilecek diğer bilgi ve belgelerin ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenmiş olması gerektiği açıkça belirtilmiştir.
Bu çerçevede, uyuşmazlık konusu ihalenin 10.12.2018 tarihinde gerçekleştirildiği ve ihale uhdesinde bırakılan istekli tarafından çorba yapımında kullanılacak malzemelere ilişkin birim fiyatların tevsiki için açıklama kapsamında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Ekonomi ve Enerji Bakanlığı Ticaret Dairesi Müdürlüğünün 19.12.2018 tarihli ve E.485 sayılı yazısının sunulduğu göz önünde bulundurulduğunda, anılan belgenin ihale tarihinden sonra düzenlendiği anlaşılmış olup, söz konusu belgelendirmede mevzuata uyarlık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
…
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Özdemir Park Restoran Yemekçilik Gıda Temizlik Tekstil Turizm İnşaat Nakliye Akaryakıt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nin teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.