Karar No : 2020/MK-70
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/508528 İhale Kayıt Numaralı “Niğde-Pozantı Otoyolunda Üstyapı Onarımı Yapılması” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
KARAR:
Karayolları 6. Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan 2019/508528 ihale kayıt numaralı “Niğde-Pozantı Otoyolunda Üstyapı Onarımı Yapılması” ihalesine ilişkin olarak Baş-Ka İnşaat Madencilik San. ve Tic. Ltd. Şti. itirazen şikâyet başvurusunda bulunmuş ve Kurulca alınan 23.01.2020 tarihli ve 2020/UY.II-161 sayılı karar ile “4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.
Anılan Kurul kararının iptali istemiyle Açıkalın Altyapı San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından açılan davada, Ankara 18. İdare Mahkemesinin 19.03.2020 tarihli E:2020/352, K:2020/722 sayılı kararında “…Uyuşmazlıkta, davacı şirketin aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında açıklanması istenilen iş kalemlerinden olan asfalt kazıma makinası için Özsal İnşaat Taah. ve Nak. San. Tic. A.Ş. den alınan fiyat teklifini sunduğu, teklif edilen fiyata iş makinasının şantiye tesliminin dahil olduğunun ve fiyat teklifine konu makinenin Teknik Şartname’de istenilen teknik kriterleri karşıladığının belirtildiği, fiyat teklifinde ayrıca asfalt kazıma makinasının 400 HP gücünde, max. 2,05 m freze genişliğinde, 0,15 m freze derinliğinde, konveyörlü 400 HP özellikte olduğunun beyan edildiği ve fiyatının 1.000.000,00 TL olarak belirtildiği, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2019 rayiçlerinde asfalt kazıma makinasının 10.120.1128 poz numarasına sahip olduğu ve 2019 yılı rayicinin ise 1.820.000,00 TL olduğu görülmektedir.
Dava konusu ihalede en avantajlı ikinci teklifi sunan Baş-Ka İnş. Mad. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından, davacı şirketin aşırı düşük teklif açıklamasına yönelik olarak itirazen şikayet başvurusunda, davacı şirketin asfalt kazıma makinası için üçüncü şahıslardan aldığı fiyat teklifine ait iş makinasının ihale tarihi itibariyle teklifi veren firmanın envanterinde olmadığı, daha önce söz konusu iş makinasının ticari amaçlı hiç satış yapmadığı konularında incelemeler yapılmadığı, ayrıca teklifi veren firmanın söz konusu iş makinasını, kendi satın aldığı bedelden çok daha altına satmasının kabul edilemez olduğu, rutin bir makine satışı olmayan böyle bir durumda İdarenin Satış Tutarı tespit tutanağını inceleyerek karar vermesi gerektiği, teklifin alındığı firmanın asfalt kazıma makinasının distribütörü veya yetkili satıcısı olmadığı ve hali hazırda aşırı düşük açıklama analizlerinde yer alan asfalt kazıma makinası ile aynı özellikleri barındıran bir makinaya sahip olmadığı, envanterinde söz konusu iş makinası olması durumunda bile alış fiyatı ile satış teklif fiyatı arasında usulsüz yapılan işlemler olduğunun ileri sürüldüğü, bunun üzerine Kurul tarafından yapılan değerlendirmede, davacı şirket tarafından “asfalt kazıma makinesi” rayicinin amortisman bedelinin açıklanması için kendi malı olarak aktifinde kayıtlı olduğunu gösterir bir belge sunulmadığı, yine resmi rayiç (2019 yılı rayiç fiyatı 1.820.000 TL) kullanılmak suretiyle de açıklamada bulunulmadığı, anılan makine için fiyat teklifi ile açıklama yapıldığı ancak amortisman girdisinin alman fiyat teklifi ile açıklanmasına imkan veren herhangi bir mevzuat hükmü bulunmadığından bahisle davacı şirketin teklifinin reddedildiği anlaşılmaktadır.
Yukarıda aktarılan düzenlemelerden, ihale komisyonunca, teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklilerin tekliflerinin reddedilmeden önce belirlenen süre içinde teklifte önemli olarak tespit edilen bileşenlerle ilgili ayrıntıların yazılı olarak istenileceği, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, sorgulamaya konu iş kalemlerine ilişkin analizler ile bu analizlere dayanak teşkil eden bilgi ve belgelerin sunulmasının gerektiği, isteklilerin sunacakları analizlere dayanak teşkil eden belgeler olarak “üçüncü kişilerden alman fiyat teklifleri”nin de sayıldığı görülmektedir.
Bu durumda, uyuşmazlığa konu ihalede, davacı şirket tarafından 10.120.1128 poz numaralı iş kaleminde yer alan asfalt kazma makinesi analiz girdisi için teklif edilen tutarı tevsik etmek üzere, satıcı firma olarak Özsal İnşaat Taah. ve Nak. San. Tic. A.Ş.den alınan kaşe ve imza bilgisine yer verilen fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu makineye ilişkin olarak Kamu İhale Genel Tebliği’nin 45.1.13. maddesi uyarınca fiyat teklifi ile açıklama yapılabileceği açık olduğundan, davalı idarece asfalt kazıma makinesinin amortisman giderlerinin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınarak açıklanamayacağından bahisle davacı şirketin aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunmayarak teklifinin reddedilmesine ilişkin kararda hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Öte yandan, davalı idarece, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan söz konusu fiyat teklifleri ve maliyet tutarı tespit tutanakları hakkında hiçbir değerlendirme yapılmadan, amortisman girdisinin alman fiyat teklifi ile açıklanamayacağı gerekçesiyle davacı şirketin teklifinin reddedilmesi karşısında, fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağının, fiyat teklifine konu iş makinesinin teklifi veren firmanın envanterinde bulunduğuna dair belgenin, söz konusu iş makinesinin alış faturasının ilgili meslek mensubundan temin edilerek verilen fiyat teklifinin uygunluğuna dair ilgili ihale komisyonunca gereken araştırmanın yapılıp yapılmadığı hususunda bir değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerektiği açıktır.” gerekçesiyle Kamu İhale Kurulu kararının iptaline karar verilmiştir.
Anayasa’nın 138’inci maddesinin dördüncü fıkrasında, yasama ve yürütme organları ile idarenin mahkeme kararlarına uymak zorunda olduğu, bu organlar ve idarenin mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremeyeceği ve bunların yerine getirilmesini geciktiremeyeceği hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 28’inci maddesinin birinci fıkrasında, mahkemelerin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idarenin gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecbur olduğu, bu sürenin hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemeyeceği hüküm altına alınmıştır.
Anılan kararın icaplarına göre Kamu İhale Kurulunca işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) Kamu İhale Kurulunun 23.01.2020 tarihli ve 2020/UY.II-161 sayılı kararının birinci iddianın f ve g bentlerine ilişkin kısmının iptaline,
2) Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, Açıkalın Altyapı San. ve Tic. Ltd. Şti.nin asfalt kazıma makinası için aldığı fiyat teklifine dayanak teşkil eden satış tutarı tespit tutanağının, fiyat teklifine konu iş makinasının teklifi veren firmanın envanterinde bulunduğuna ilişkin belgenin, söz konusu iş makinasının alış faturasının ilgili meslek mensubundan temin edilerek verilen fiyat teklifinin uygunluğunun ihale komisyonunca değerlendirilmesi yönünde 4734 sayılı Kanunun 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
