Karar Tarihi : 01.07.2020
Karar No : 2020/UH.I-1157
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/373703 İhale Kayıt Numaralı “Muhtelif Araç Kiralama Hizmet Alımı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Eyüpsultan Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından 03.09.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Muhtelif Araç Kiralama Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Askar Global İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 27.08.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.09.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 11.09.2019 tarih ve 37935 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 11.09.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. 29.05.2020 tarihli ve 2020/MK-118 sayılı Kurul kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1085-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) Teknik Şartname’nin “Genel Esaslar” başlıklı 4’üncü maddesinin 4.9’uncu alt maddesinde “İdare tarafından belirlenen araçlara HGS cihazı takılmış olarak teslim edilecektir. HGS kullanım bedelleri idare tarafından yükleniciye aylık hakedişlerle birlikte ödenecektir.” düzenlemesinin yer aldığı, birim fiyat teklif cetvelinin II. ara toplam bölümüm 35’inci sırasında ise HGS kart bedeline ilişkin satır açıldığı, ancak Teknik Şartnamede sadece HGS kullanım bedellerinin idarece ödeneceği belirtilmesine rağmen birim fiyat teklif cetvelinde HGS kart bedeli adı altında poz açılarak kart bedelinin de ödeneceği belirtilmesinin çelişkiye sebep olduğu ve sağlıklı teklif oluşturulabilmesinin mümkün olmadığı,
Öte yandan, Teknik Şartname’nin “Genel Esaslar” başlıklı 4’üncü maddesinin 4.7’nci alt maddesinde “Araçların 107 adedinde Araç Takip Sistemi takılması zorunludur. Araç takip sisteminin kontrolü tamamen idare tarafından yapılacaktır. Araç Takip Sistemine ait tüm giderler yüklenici firmaya aittir.” düzenlemesinin yer aldığı, birim fiyat teklif cetvelinin II. ara toplam bölümünün 34’üncü sırasında ise gprs ve data kullanım bedeline ilişkin satır açıldığı, ancak ilgili Şartname’de “Araç Takip Sistemine ait tüm giderler yüklenici firmaya aittir.” denilerek bu bedellerin yaklaşık maliyete dâhil edildiği ve teklif fiyatına dâhil edilmesi gerektiği ifade edilmesine rağmen birim fiyat teklif cetvelinde gprs ve data kullanım bedeli adı altında satır açılarak bu bedellerin idare tarafından ödeneceğinin belirtilmesinin çelişkiye sebep olduğu,
Anılan Şartname’nin 4.0.2’nci maddesi gereğince gprs ve aylık fatura olarak isimlendirilen data kullanım ücretinin yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilmesine rağmen birim fiyat teklif cetvelinde satır açılmasının hatalı olduğu ve 4.0.7’nci maddesi uyarınca Teknik Şartname’nin içerisinde araç takip sistemi ile ilgili çelişkiler bulunduğu gibi aynı başlık altında da çelişkiler bulunduğu, bunun yanı sıra araç takip sistemi ile alakalı birim fiyat teklif cetvelinde satır açılmasının İdari Şartname ve Teknik Şartname arasında çelişkiye sebep olduğu,
Ayrıca personel çalıştırılan hizmet alımı ihalelerinde işçi sağlığı ve iş güvenliği maliyetleri olması gerekirken bu yönde bir yaklaşık maliyet hesaplaması veya açıklaması yapılmadığı, birim fiyat teklif cetvelinde bu maliyet ile ilgili ayrı bir satır açılmadığı, bu hususun teklif hazırlamaya engel olduğu,
2) İhale konusu işin araç kiralama hizmet alımı işi olduğu, İhale İlanı’nın 4.1.1.3’üncü maddesinde ve İdari Şartname’nin 7.1.(h) maddelerinde istenilen belgelerin araç kiralama alanında değil turizm alanında iştigal eden bir firmanın sahip olması gereken belgeler olduğu, dolayısıyla istenilen belgelerin ihale konusu işle ilgili olmadığı, idarece belirlenen seyahat acentesi işletme belgesinin herkes tarafından alınabilecek bir hizmet olduğu, bu hizmetin yüklenicinin kendi araçları ile yapılabileceği, A grubu seyahat acentesi işletme belgesi olan bir kişiden tur, gezi vs hizmeti yüklenicinin kendi araçlarına alabileceği, bu itibarla bu yeterlik şartının ancak idare tarafından tur hizmeti satın alınması durumunda söz konusu olabileceği, A grubu seyahat acentesi işletme belgesi istendiği, ancak birim fiyat teklif cetvelinin II. ara toplam bölümünün 30, 31, 32, 33’üncü sıralarında “gezi aracı” pozunun bulunduğu, bu hususların Kanun’un temel ilkelerine aykırı olduğu ve ihaleye katılımı engellediği,
Ayrıca, İhale İlanı’nda ve Teknik Şartname’de kendi malı araç listesinde 4×4 bir kamyon istendiği, aynı işi 4×2 bir kamyonun da yapabileceği, kendi malı olarak istenilen 4×4 kamyonun istekliler lehine fırsat eşitliğini engelleyici ve dolayısıyla rekabeti engelleyici bir kriter olarak belirlendiği,
Öte yandan, ihale ilanında ve Teknik Şartname’de kendi malı araç listesinde istenilen mobil zabıta aracı olarak kiralanması istenilen aracın trafik tescilinde “mobil zabıta aracı olarak tescil edilmiş olması” kriterinin istenmesinin gerekli olmadığı, tescil sonradan belgelendirilebileceğinden istekliler için fırsat eşitliğini ortadan kaldıran ve rekabeti engelleyen bir düzenleme olduğu, dolayısıyla ihalenin iptal edilmesi gerektiği,
Bazı araçların aylık kira bedellerinin kasko bedelinin %2 tutarını aşacak şekilde fiyat teklifi verildiği, bu hususun 29137 sayılı Bakanlar Kurulu Kararına aykırı olduğu, dolayısıyla ihalenin iptal edilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Eyüpsultan Belediyesi Destek Hizmetleri Müdürlüğü tarafından “Muhtelif Araç Kiralama Hizmet Alımı” işinin ihalesinin açık ihale usulü ile 03.09.2019 tarihinde yapıldığı, 05.09.2019 tarihli ihale komisyonu kararı ile ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak Mavi Yeşil Turizm Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak Sözkur Turizm Otomotiv Pet. Ürü. İnş. Tem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin belirlendiği, başvuru sahibi Askar Global İnş. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından 11.09.2019 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulduğu, itirazen şikâyet başvurusu üzerine 26.09.2019 tarihli ve 2019/UH.I-1226 sayılı Kurul kararının alındığı, söz konusu Kurul kararında “Kendi malı olması gereken 4×4 kamyon yerine 4×2 kamyon olması gerektiğine ve mobil zabıta aracının tescil edilmesine gerek olmadığına ilişkin iddiası ile bazı araçların aylık kira bedellerinin kasko bedelinin %2 tutarını aşacak şekilde fiyat teklifi verildiği iddiasının idareye yapılan şikâyet başvurusunda yer almadığı görüldüğünden anılan iddiaların usul yönünden incelenmeksizin reddedilmesi gerektiği, ayrıca bazı araçların aylık kira bedellerinin kasko bedelinin %2 tutarını aşacak şekilde fiyat teklifi verildiği iddiasının tekliflerin değerlendirilmesi aşamasına ilişkin olduğu, başvuru sahibi tarafından ihaleye teklif verilmediği anlaşıldığından bu kısmın aynı zamanda ehliyet yönünden de reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.” şeklinde karar verildiği anlaşılmıştır.
Bunun üzerine başvuru sahibi tarafından anılan Kurul kararının iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada, Ankara 14. İdare Mahkemesi’nin 12.05.2020 tarihli ve E:2020/707, K:2020/916 sayılı kararında yer alan gerekçeler doğrultusunda 26.09.2019 tarihli ve 2019/UH.I-1226 sayılı Kurul kararının 2’nci iddiasının ehliyet ve şekil yönünden reddine ilişkin kısmının iptaline karar verilmiştir. Mahkeme kararının gereğini yerine getirmek üzere alınan 29.05.2020 tarihli ve 2020/MK-118 sayılı kurul kararı ile “Açıklanan nedenlerle;
1- Kamu İhale Kurulunun 26.09.2019 tarihli ve 2019/UH.I-1226 sayılı kararında 2’nci iddianın ehliyet ve şekil yönünden reddine ilişkin kısmının iptaline,
2- Anılan Mahkeme kararında belirtilen gerekçeler doğrultusunda, başvuru sahibinin “…bazı araçların aylık kira bedellerinin kasko bedelinin %2 tutarını aşacak şekilde fiyat teklifi verildiği…” iddiasının esasının incelenmesine” kararı verilmiştir.
02.10.2014 tarihli ve 29137 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2014/6814 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında “Madde 1: 17.03.2006 tarih ve 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerin birinci fıkrasının (ç; bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
ç) Taşıtlar yakıt hariç, şoförlü veya şoförsüz olarak edinilebilecektir.”
Madde 2: Aynı Esas ve Usullerin 6 ncı maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
(2) Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner sermayelerin (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile TBMM Genel Sekreterliği hariç) hizmetleri için ihtiyaç duyulan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up tipi taşıtların (fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up’lar hariç) hizmet alımı yöntemiyle ediniminde;
a) Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmayacaktır.
b) Şoför giderleri dâhil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli, (a) bendine göre tespit edilecek tutara yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır.
(3) İkinci fıkranın (a) bendinde belirlenen oranı, idareler ve taşıt cinsleri itibarıyla %20’ye kadar arttırmaya ve eksiltmeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.
(4) İkinci fıkra çerçevesinde hizmet alımı yöntemiyle edinilemeyen taşıtlar ile Kanuna bağlı (1) ve (2) sayılı cetvellerde yer alan makam ve hizmetler için edinilecek taşıtların temininde satın alma yöntemi tercih edilecektir.” hükmü yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Muhtelif Araç Kiralama Hizmet Alımı İşi
b) Miktarı ve türü:
150 Sürücü Personel Çalıştırılması ve 135 Araç Kiralanması İşidir.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: İş Programı Dahilinde İstanbul İçi ve İl Dışı Muhtelif Yerler” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, her türlü vergi (KDV hariç), resim ve harç giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
1. Teknik Şartnamede belirtilen makine ve ekipmanların amortisman, yedek parça, tamir, bakım, onarım, sigorta, kasko, vergi, yağ vb. giderleri teklif birim fiyata dahildir.
2. İdari Şartnamenin ve Sözleşmenin ayrılmaz bir parçası olan ve ihale dokümanı ile birlikte sunulan “Teknik Şartname” nin ilgili maddelerinde Yükleniciye ait olduğu ve Yüklenici tarafından karşılanacağı belirtilen tüm giderler yüklenici tarafından karşılanacak ve teklif birim fiyata dahil edilecektir.
3. İstekliler tekliflerini hizmet alımı suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usulleri Belirleyen Bakanlar Kurulu Kararlarına uygun bir şekilde sunacaklardır. Bu esas ve usuller çerçevesinde söz konusu araçlar için teklif edilecek bedelin 1 aya tekabül eden tutarı; teklif edilen araçların kasko değerinin %2 üst sınırını aşmayacaktır. Aşması halinde teklif değerlendirme dışı bırakılacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 47’nci maddesinde “47.1. İstekliler tekliflerini hizmet alımı suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usulleri Belirleyen Bakanlar Kurulu Kararlarına uygun bir şekilde sunacaklardır. Bu esas ve usuller çerçevesinde söz konusu araçlar için teklif edilecek bedelin 1 aya tekabül eden tutarı; teklif edilen araçların kasko değerinin %2 üst sınırını aşmayacaktır. Bunun tevsiki için Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliğince (TSB) yayınlanmakta olan araç kasko değerini gösterir belgeyi teklifleri ile birlikte imzalı ve kaşeli olarak sunacaklardır.
Kasko değerini gösterir belge TSB internet sitesinden alınacak çıktının kaşelenip imzalanması veya teklif edilecek aracın kodu, markası, tipi, model yılı ve kasko bedelini gösterecek şekilde antetli kağıda alınacak çıktının kaşelenip imzalanması şekliyle de sunulabilir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İhale Konusu” başlıklı 2’nci maddesinde “Belediyemize ait tüm hizmet birimlerinin şehir içi veya gerekli durumlarda (cenaze, kültür gezisi vb.) şehir dışı alanlarda ihtiyaç duyulan hizmetlerin görülmesi amacıyla 237 Sayılı Taşıt Kanununun ilgili genelgeleri doğrultusunda çalıştırılmak üzere araç kiralama işidir. Aşağıdaki ayrıntılı tabloda cins, miktarları, çalışma günleri, verilen hizmet araçlarının yakıtı idareden/firmadan, sürücülü olarak kiralanması hizmet alımı işidir.
02/10/2014 tarihli ve 29137 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca; Teknik Şartnamenin Araç İhtiyaç Listesi başlıklı 5 nci maddesinde yer alan listedeki araçlardan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up tipi taşıtlara ilişkin fiyat teklifleri, Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan kasko değer listesinde yer alan, kasko sigortası değerinin %2 si oranını geçmeyecektir.
2014/6814 sayılı Bakanlar Kurulu Kararında sayılan araçlar Maliye Bakanlığınca yayınlanmış olan 2006 Mali Yılı Bütçe Kanununa uygun olarak yerli menşeli olacaktır. Yerli muhteva oranı % 50’nin altında olan araçlar yabancı menşeli olarak kabul edilecek ve hizmete alınmayacaktır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Araç İhtiyaç Listesi” başlıklı 5’inci maddesinde “Kiralanacak araçların özellikleri aşağıdaki ayrıntılı tabloda yer almaktadır. “Binek, Station-wagon, Arazi binek, Panel ve Pick-up tipi taşıtların aylık kira bedelleri, Aracın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin % 2’sini aşmayacak şekilde teklif verilecektir.” 36 Ay Süre İle Çalıştırılmak Üzere Sürücülü Muhtelif Araç Kiralama Hizmet Alımı İhalemizde toplam 135 Muhtelif Araç Kiralanıp ve araçlarda 150 Şoför Personel çalıştırılması ön görülmüştür.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanında yer alan düzenlemelerde, söz konusu ihale kapsamında istenilecek olan araçlar ve Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullere tabi olan taşıtlara ilişkin fiyat tekliflerinin, Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan kasko değer listesinde yer alan, kasko sigortası değerinin %2 si oranını geçmemesinin ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak belirlendiği görülmektedir.
İhale üzerinde kalan Mavi Yeşil Turizm Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından teklif zarfı içerisinde sunulan belgeler incelendiğinde, istekli tarafından Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerin kapsamında yer alan araçların tablo halinde sunulduğu, söz konusu tabloda araçların kasko bedellerinin, tiplerinin, marka ve modellerinin belirtildiği, ayrıca tablo ekinde Türkiye Sigorta Birliği’nin resmi internet sitesi üzerinden alınmış araçların kasko değerlerini gösterir belgelerin de sunulduğu görülmüştür.
Yapılan inceleme neticesinde, istekli tarafından aylık kiralama bedeli olarak teklif edilen fiyatların, araçların Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği yılın ocak ayı itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmadığı görüldüğünden, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.