BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/374254 İhale Kayıt Numaralı “Giresun 226 Şube Tesisleri Çatı Onarımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Devlet Su İşleri 22. Bölge Müdürlüğü tarafından 10.08.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Giresun 226 Şube Tesisleri Çatı Onarımı” ihalesine ilişkin olarak Kenan Soylu’nun 09.10.2020 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 15.10.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 22.10.2020 tarih ve 46994 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 22.10.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/1634 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 10.08.2020 tarihinde e-ihale olarak yapılan ihalede, idarece tekliflerine ait beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulmasının istendiği, 14.09.2020 tarihinde e-ihalede bildirilen geçici teminat mektubu bilgilerini (alınış tarihi, geçerlilik tarihi, miktarı, idare adı) doğrulayan muhatap banka yazısının ve bilgileri girilmiş olan teminat mektubunun suretinin idareye sunulduğu, ihalede elektronik ortamda sunulan geçici teminat mektubunun 10.08.2020 tarihinde ilgili bankadan alındığı, ancak ihalenin üzerinden 28 gün geçtikten sonra 07.09.2020 tarihinde sehven iade edildiği, e-tekliflerinde beyan edilen teminat mektubunun gerçek olduğu ve bilgilerin doğru olduğu, teminat mektubu hakkında herhangi bir yalan bilgi ve beyanda bulunulmadığı,
02.10.2020 tarihinde tebliğ edilen kesinleşen ihale kararı ile tüm tekliflerin reddedildiğinin ve ihalenin iptal edildiğinin taraflarına bildirildiği, tekliflerinin Yönetmelik’in ilgili 60/A maddesine atıfta bulunularak geçici teminat mektubu sunulmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı,
Tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına itirazları olmamakla birlikte, Yapım İşleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Elektronik ihale” başlıklı 60/A maddesinde yer verilen “Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21’inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektubunu idarenin talebi üzerine sunmayan istekliler hakkında, Kanunun 17 nci maddesi uyarınca işlem yapılır.” hükmü gereğince idarenin talebi üzerine geçici teminat mektubunu doğrulayan banka yazısı sunulduğundan ve geçici teminat mektubu sehven iade edildiğinden Kamu İhale Kanunu’nun 17’nci maddesinde geçen fiillerden hiçbirini işlemedikleri, idareye yaptıkları şikâyet dilekçesine cevaben ise Kanun’un 17/b maddesindeki fiili işlediklerinin beyan edildiği, söz konusu maddede belirtilen hiçbir eylem ve harekette bulunmadıklarından haklarında kanunun 17/b ve/veya diğer maddeleri hakkında idarenin almış olduğu kararın kamu ihale mevzuatına aykırı olduğu ve hak kaybına uğradıkları iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhaleye katılımda yeterlik kuralları” başlıklı 10’uncu maddesinde “İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir:
…
Aşağıda belirtilen durumlardaki istekliler ihale dışı bırakılır:
…
j) 17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Yasak fiil veya davranışlar” başlıklı 17’nci maddesinde “İhalelerde aşağıda belirtilen fiil veya davranışlarda bulunmak yasaktır:
a) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikap, rüşvet suretiyle veya başka yollarla ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek.
b) İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.
c) Sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek.
d) Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek.
e) 11 inci maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmak.
Bu yasak fiil veya davranışlarda bulunanlar hakkında bu Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” hükmü,
Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin “Geçici teminatlar” başlıklı 21’inci maddesinde “(1) Kanunun 34 üncü maddesindeki değerler teminat olarak kabul edilir.
(2) Geçici teminat mektupları Kurumla “EKAP Üzerinden Online Bilgi Alışverişine Yönelik İşbirliği Yapılmasına Dair Protokol” imzalamış olan kuruluşlardan alınır. İlgilinin talebi halinde, kuruluş tarafından Ek-1’de yer alan “Geçici Teminat Mektubu Bilgileri Formu” düzenlenerek kendisine verilir. Geçici teminat mektupları, elektronik imza kullanılmak suretiyle elektronik veya ıslak imza kullanılmak suretiyle fiziki ortamda düzenlenebilir. Ancak düzenlenen geçici teminat mektubuna kuruluş tarafından ayırt edici bir numara verilerek mektuba ilişkin bilgilerin EKAP’a aktarılması ve verilen ayırt edici numaranın istekli tarafından e-teklif kapsamında EKAP üzerinden gönderilmesi gerekir. Geçici teminat mektuplarına ilişkin bilgilerin, yetkilendirilmiş merkezi bir kuruluş tarafından EKAP’a aktarılması durumunda da düzenlenen mektupların bu fıkraya uygun olarak alındığı kabul edilir.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “e-tekliflerin açılması” başlıklı 23’üncü maddesinde “ E-teklifler, aynı günün mesai saatleri içerisinde istekliler ve hazır bulunanlar önünde ihale komisyonu tarafından EKAP üzerinde açılır. e-anahtarının bozuk olması veya e-teklifin virüs içermesi gibi nedenlerle EKAP tarafından açılamayan e-teklifler tespit edilerek açılamama gerekçeleri belirtilmek suretiyle EKAP üzerinden Ek-1’de yer alan “Açılamayan e-tekliflere İlişkin İhale Komisyonu Tutanağı” düzenlenir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu hazır bulunanlara duyurulur. İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. 21’inci maddenin ikinci fıkrası uyarınca alınan geçici teminat mektuplarının değerlendirilmesi, geçici teminat tutarının teklif bedelinin yüzde üçünü karşılayıp karşılamadığının ve geçici teminat mektubu geçerlilik süresinin EKAP tarafından kontrol edilmesi suretiyle yapılır. EKAP üzerinden Ek-1’de yer alan “e-teklif Açma ve Belge Kontrol Tutanağı” düzenlenir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet açıklanır ve EKAP üzerinden Ek-1’de yer alan “İsteklilerce Teklif Edilen Fiyatlara İlişkin Tutanak” hazırlanır. Hazırlanan bu tutanaklar durum izleme ekranında ihaleye katılan istekliler tarafından görülebilir ve EKAP üzerinde kayda alınır. Bu tutanakların çıktısı ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilemez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere ilk oturum kapatılır.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “e-tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “(1) e-tekliflerin açılması ve ilk oturumun kapatılmasından sonra, ihale komisyonu belirleyeceği bir tarih ve saatte toplanır ve EKAP üzerinde tekliflerin değerlendirmesine başlanır. Teklif değerlendirme işlemleri birden fazla oturumda yapılabilir. Ancak bu durumda her oturum kapatılmadan önce bilgiler EKAP’a kaydedilir.
(2) Teklif değerlendirmesinde öncelikle ilk oturumda 23 üncü madde uyarınca e-teklifinin açılamadığı veya belgelerinin eksik olduğu ya da geçici teminatının uygun olmadığı tespit edilenlerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır ve buna ilişkin kayıt yapılır.
(3) İhale dokümanında belirtilen katılım belgeleri ve yeterlik kriterleri ile ilgili değerlendirme, e-teklif kapsamında yüklü olan belgelerin ve EKAP üzerinden ilgili kurum ve kuruluşların sistemlerinden sorgulama suretiyle elde edilen bilgilerin değerlendirilmesi suretiyle yapılır.
(4) Yeterlik kriterlerinin istekliler tarafından karşılanıp karşılanmadığına ilişkin değerlendirme ihale dokümanında yer alan hükümler çerçevesinde yapılır. Yeterlik kriterlerini karşılamayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır ve bu husus gerekçesi de açıkça belirtilmek suretiyle EKAP’a kaydedilir.
(5) EKAP üzerinden sorgulanmasının mümkün olmaması nedeniyle bilgisayarda taratılarak sunulması gereken belgeler ve eklerinden herhangi birinin e-teklif kapsamında sunulmamış olması halinde, bu eksik belgeler ve ekleri idarelerce tamamlatılamaz ve bu isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır. Ancak, bilgisayarda taratılarak e-teklif kapsamında sunulan belgelerde, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, bilgi eksikliği bulunması halinde idare tarafından bilgilerin tamamlanması istenir. Bu çerçevede, bilgi eksikliklerinin tamamlanması için iki iş gününden az olmamak üzere makul bir tamamlama süresi verilir. Bu süre içerisinde istekli tarafından eksik bilgilere ilişkin belgeler idareye sunulur. Belirlenen sürede eksik bilgileri tamamlamayanların teklifleri dördüncü fıkrada belirtildiği şekilde değerlendirme dışı bırakılır.
(6) Teklif değerlendirme işlemleri sonrasında, EKAP üzerinden Ek-1’de yer alan “Uygun Olmayan Belgelerin Uygun Sayılmama Gerekçelerine İlişkin Tutanak” hazırlanır ve bir çıktısı alınarak ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalanır.” hükmü,
Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Elektronik ihale” başlıklı 60/A maddesinde “(10) Geçerli tekliflerden ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve ikinci teklif olması öngörülen tekliflerin sahiplerine, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektupları ile beyan ettikleri bilgi ve belgelerden, EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayanlara ile yeterlik sertifikası üzerinden değerlendirme yapılamayan veya yeterlik sertifikası kapsamındaki geçerlik süresi dolan belgelere ilişkin tevsik edici belgeleri ve bunların eklerini, belgelerin sunuluş şekline uygun olarak sunmaları için makul bir süre verilir. Yeterlik sertifikası kapsamındaki geçerlik süresi dolan belgeler yenileri ile veya ihalede istenen şartları sağladığını gösteren başka belgelerle tevsik edilirler. Verilen süre içerisinde beyan edilen bilgi ve belgeleri doğrulayan belgeleri sunmayan isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. Geçici teminat mektubu ve sunduğu belgeler ile katılım ve yeterlik kriterlerine ilişkin şartları sağlamayan isteklilerin teklifleri ise değerlendirme dışı bırakılır. Bu işleme ekonomik açıdan en avantajlı birinci ve belirlenecek ise ikinci teklif sahibi tespit edilene kadar devam edilir. Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21’inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektubunu idarenin talebi üzerine sunmayan istekliler hakkında, Kanunun 17’nci maddesi uyarınca işlem yapılır.
(11) İstekliler tarafından beyan edilen bilgiler ile sorgulama sonucu edinilen bilgiler, bu bilgileri tevsik etmek amacıyla sunulan belgeler ya da geçici teminat mektubu arasında farklılık bulunması durumunda; ihalede öngörülen şartların sağlanması kaydıyla tekliflerin geçerliliği etkilenmez. Ancak ihale tarihinden sonra yeterlik sertifikası kapsamındaki belgelere ilişkin şartların değişmesi halinde, isteklinin buna ilişkin belgeleri derhal sunması zorunlu olup, bu durumda ihalede öngörülen şartların sağlanmadığının anlaşılması halinde teklif değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü yer almaktadır.
İhaleye ilişkin İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: Giresun 226. Şube Tesisleri Çatı Onarımı
b) Türü: Yapım işleri
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): 2013A01-132
d) Kodu:
e) Miktarı: Çelik Çatı Yapımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: Giresun” düzenlemesi,
İdari Şartname’nin “Geçici teminat” başlıklı 26’ncı maddesinde “İstekliler teklif ettikleri bedelin % 3’ünden az olmamak üzere kendi belirleyecekleri tutarda geçici teminat vereceklerdir. Teklif edilen bedelin % 3’ünden az oranda geçici teminat veren isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır.
26.2. İsteklinin ortak girişim olması halinde toplam geçici teminat miktarı, ortaklık oranına veya işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarlarına bakılmaksızın ortaklardan biri veya birkaçı tarafından karşılanabilir. Ancak ortaklardan herhangi biri tarafından Kanun kapsamındaki idarelere taahhüt edilenler dışında yurt dışında gerçekleştirilen işlerden elde edilen iş deneyiminin kullanılması durumunda, belgeyi kullanan ortak tarafından ilgisine göre iş ortaklıklarındaki hissesi oranında veya konsorsiyumlarda işin uzmanlık gerektiren kısımlarına verilen teklif tutarının toplam teklif tutarına karşılık gelen oranda geçici teminat verilmesi zorunludur.
26.3. Geçici teminat olarak kullanılan teminat mektuplarında geçerlilik tarihi belirtilmelidir. Bu tarih, 06.01.2021 tarihinden önce olmamak üzere istekli tarafından belirlenir.
26.4. Geçici teminatı ihalede istenilen katılma şartlarını sağlamayan teklifler degerlendirme dışı bırakılacaktır.
26.5. Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektuplarının tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında idarenin talebi üzerine sunulması zorunludur. Bu zorunluluğa uymayanlar hakkında Kanunun 17 nci maddesi uyarınca işlem yapılır. ” düzenlemesi,
“Geçici teminatın serbest bırakılması/iadesi” başlıklı 29’uncu maddesinde “29.1. İhale üzerinde bırakılan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi istekliye ait Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinin 21 inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan teminat mektupları ihaleden sonra Saymanlık ya da Muhasebe Müdürlüklerine teslim edilir. Diğer isteklilere ait teminatlar ise hemen serbest bırakılır/iade edilir.
29.2. İhale üzerinde kalan isteklinin geçici teminatı ise gerekli kesin teminatın verilip sözleşmeyi imzalaması halinde serbest bırakılır/iade edilir.
29.3. İhale üzerinde kalan istekli ile sözleşme imzalanması halinde, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibine ait geçici teminat, sözleşme imzalandıktan hemen sonra serbest bırakılır/iade edilir.” düzenlemesi yer almaktadır.
10.08.2020 tarihinde gerçekleştirilen başvuruya konu ihalede, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin 23’üncü maddesi uyarınca, ilk oturumda teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olduğu tespit edilen geçerli tekliflerden Serhat Dönmez-Sinan Dönmez İş Ortaklığı’na ait teklifin pilot ortak tarafından sunulan iş deneyim belgesinin asgari iş deneyim tutarını sağlamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif olması öngörülen Kenan Soylu’dan Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 60/A maddesi uyarınca, yeterlik bilgileri tablosunda beyan edilen ancak EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfaları üzerinden sorgulanamayan belgelerini 14.09.2020 tarihine kadar sunmalarının istenildiği,
Anılan istekli tarafından sunulan belgelerin incelenmesi neticesinde, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin 21’inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmayan geçici teminat mektubunu tevsik edici belge olarak, yeterlik bilgileri tablosunda bilgileri sunulan geçici teminat mektubunun aslı yerine söz konusu belgenin ilgili bankaya iade edildiğini gösteren banka yazısı ve iade edilmiş geçici teminat mektubunun fotokopisinin yer aldığının tespit edildiği bu gerekçeye dayanarak anılan istekliye ait teklifin değerlendirme dışı bırakıldığı ve ihalede geçerli teklif kalmadığından ihalenin iptal edildiği tespit edilmiştir.
Başvuru sahibi Kenan Soylu’nun yeterlik bilgileri tablosunda, Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliği’nin 21’inci maddesinin ikinci fıkrasına uygun olarak alınmadığı belirtilen, 10.08.2020 tarihli ve 7100390151 sayılı, 06.01.2021 tarihine kadar geçerli ve 5.500,00 TL tutarlı geçici teminat mektubuna ilişkin bilgilere yer verdiği tespit edilmiştir.
İdarenin 08.09.2020 tarihli yazısı üzerine başvuru sahibi tarafından sunulan belgeler incelendiğinde, 10.08.2020 tarihli ve 7100390151 sayılı teminat mektubunun bankaya iade edildiğine dair 11.09.2020 tarihli yazı ile ekinde teminat mektubunun üzerine “iade” şerhi düşülmüş örneğinin ve teminat mektubunun fotokopisinin sunulduğu görülmüştür.
Kamu ihale mevzuatında, ihale sürecinin mevzuata uygun şekilde yürütülebilmesi amacıyla idare için güvence, ihale sürecindeki yükümlülüklerini yerine getirmeyen veya ihaleye katılamayacağı halde ihaleye katılan istekliler için ise yaptırım aracı olmak üzere, ihale dokümanında belirtilen kriterleri sağlayan geçici teminat verme yükümlülüğü getirilmiştir.
10.08.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile başvuru sahibinin teklifinin, yeterlik bilgileri tablosunda tarih ve sayısı belirtilen geçici teminat mektubunun aslı yerine söz konusu belgenin ilgili bankaya iade edildiğini gösteren banka yazısı ve iade edilmiş geçici teminat mektubunun fotokopisi sunulduğu gerekçe gösterilerek teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı ve söz konusu fiilin 4734 sayılı Kanun’un 17’nci maddesi kapsamında değerlendirildiği,
İdarece Tarım ve Orman Bakanlığı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne yazılan 09.10.2020 tarihli yazı ile başvuru sahibinin anılan fiilinin 4734 sayılı Kanun’un 17’nci maddesinin b bendinde yer verilen “….ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak.” fiili kapsamında değerlendirildiği ve hakkında yasaklama kararı verilmesi gerektiği yönünde bildirimde bulunulduğu tespit edilmiştir.
Başvuru sahibi tarafından kesinleşen ihale kararının tebliğ edilmesi beklenilmeden geçici teminat mektubunun bankaya iade edildiği, yeterlik bilgileri tablosunda tarih ve sayısı belirtilen geçici teminat mektubunun aslı yerine söz konusu belgenin ilgili bankaya iade edildiğini gösteren banka yazısı ve iade edilmiş geçici teminat mektubunun fotokopisinin sunulduğu, bu bakımdan başvuru sahibinin idare tarafından belirtilen süre içerisinde yeterlik kriterlerini sağlayan teminat sunma yükümlülüğünü yerine getirmediği tespit edildiğinden, anılan isteklinin teklifinin Kamu İhale Kanunu’nun 10’uncu maddesinde ihale dışı bırakılacak istekliler arasında sayılan “j) 17 nci maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen.” hükmü kapsamında değerlendirme dışı bırakılması işleminde mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, iddia konusu edilen hususlarda mevzuata aykırılık bulunmadığından itirazen şikâyet başvurusunun reddi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.