KAMU İHALE KURULU KARARI
Karar No : 2019/UH.I-221
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/547586 İhale Kayıt Numaralı “Karabük Yücel Huzurevi Müdürlüğünün Kuruluş Mutfağında Malzeme Dahil Yemek Pişirme Yoluyla Mamul Yemek Alımı, Dağıtımı, Servis ve Servis Sonrası Hizmetler” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karabük Yücel Huzurevi Müdürlüğü tarafından 06.12.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karabük Yücel Huzurevi Müdürlüğünün Kuruluş Mutfağında Malzeme Dahil Yemek Pişirme Yoluyla Mamul Yemek Alımı, Dağıtımı, Servis ve Servis Sonrası Hizmetler” ihalesine ilişkin olarak Günay Kurumsal Gıda San. Tic. A.Ş.nin 31.12.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.01.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 14.01.2019 tarih ve 2093 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.01.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/75 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı, şöyle ki;
- a) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin hatalı olduğu,
- b) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin, ihale süresince kullanılacak ana girdilerin tamamını kapsamadığı,
- c) Yemek üretiminde kullanılacak olan gıda ürünlerinin birim fiyatlarının ve fiyat tevsiki yöntemlerinin, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveline hatalı olarak yansıtıldığı,
ç) İdare tarafından düzenlenen iki haftalık örnek yemek menüsünde yer alan yemeklerin birim öğün maliyetlerinin yanlış olarak hesaplandığı,
- d) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif edilen ana girdi ile işçilik maliyeti toplamının toplam teklif tutarına oranının 0,80 ile 0,95 arasında olmadığı,
- e) İşin süresi boyunca kullanılacak olan koyun eti (kemikli), dana eti (kemiksiz), dana ciğer, kuzu eti (kemikli), tüm tavuk, tavuk but, tavuk but pirzola, tavuk göğüs ve tavuk göğüs (derili) girdi miktarlarının yemek reçetelerine eksik olarak yansıtıldığı,
- f) Koyun eti (kemikli), dana eti (kemiksiz), dana ciğer, kuzu eti (kemikli), tüm tavuk, tavuk but, tavuk but pirzola, tavuk göğüs ve tavuk göğüs (derili), armut, ayva, barbunya, bezelye, biber salçası, çam fıstığı, bulgur, dolmalık biber, domates, domates salçası, havuç, kabak, karnabahar, kereviz, kivi, kırmızılahana, kuru fasulye, mandalina, mantar, marul, muz, patates, patlıcan, portakal, sivri biber, taze soğan, tereyağı, yeşil mercimek, paket reçel, paket süt, paket yoğurt, paket bal, paket tahin helva, paket tereyağı kahvaltılık, paket üçgen krem peynir girdilerinin Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde düzenlenen “Ana Girdiler” tablosunda yer almadığı, anılan girdilerin birim fiyatlarının söz konusu hesap cetveline hatalı olarak yansıtıldığı; bahse konu girdilerin birim fiyatlarının, borsa idaresince düzenlenen belgeler ile tevsik edilmeye çalışıldığı, ancak söz konusu belgelerde yer alan tarihlerin mevzuatta belirtilen sürelere uygun olmadığı ve anılan istekli tarafından birim fiyatların tevsiki amacıyla bahse konu belgelerdeki asgari birim fiyatların kullanıldığı,
- g) Çam fıstığı, ceviz içi ve fındık girdilerinin fiyat tevsikinin yapılması gerekirken, kabuklu çam fıstığı, kabuklu ceviz, ceviz ve kabuklu fındık girdilerinin fiyat tevsikinin yapıldığı,
ğ) Ekmek, ayran, süt, yoğurt, pet bardak su gibi girdilerin birim fiyatlarının halk ekmek fabrikaları, Atatürk Orman Çiftliği vb. kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen fiyatlar ile tevsik edilmeye çalışıldığı, ancak söz konusu fiyatların ilan tarihlerinin mevzuatta belirtilen sürelere uygun olmadığı,
- h) Söz konusu istekli tarafından ana girdilerin birim fiyatlarının tevsiki amacıyla sunulan ve kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyatları gösteren belgelerde tarih belirtilmediği,
ı) Söz konusu istekli tarafından ana girdilerin birim fiyatlarının tevsiki amacıyla sunulan toptancı hal fiyatlarına ilişkin belgelerin internet çıktısı olduğu ve üzerinde onay bulunmadığı, anılan nedenlerle bahse konu belgelerin Toptancı Hali İdaresi tarafından düzenlenip düzenlenmediği hususunun açık olmadığı,
- i) Söz konusu istekli tarafından ana girdilerin birim fiyatlarının tevsiki amacıyla sunulan tarih ve sayı belirtilmeden sunulan EK-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen ana girdilerin fiyatlarının ağırlıklı ortalama birim maliyetlerin altında olduğu ve ana girdilerin toplam tutarlarının yanlış hesaplandığı, bahse konu tutanakta belirtilen birim fiyatların Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveline hatalı olarak yansıtıldığı, son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde üretilen/alımı ve satımı yapılan mal miktarlarının ihale konusu ihtiyaçların en az yarısını kapsamadığı, anılan tutanağın her sayfasının ilgili meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalanmadığı ve tutanağın ilk sayfasında belirtilen SMMM bilgileri ile ilgili meslek mensubunun kaşe bilgilerinin birbirinden farklı olduğu, bahse konu tutanağın ekinde sunulması gereken faaliyet belgesinin sunulmadığı, sunulsa dahi anılan belgenin geçerlilik süresinin dolduğu, söz konusu tutanağın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.7’nci maddesine ve 8.4’üncü maddesine uygun olmadığı,
- j) Ekmek girdisinin fiyat tevsikinin “poşetli 50 gr roll” olarak yapılması gerekirken kg cinsinden “normal ekmek” girdisinin fiyat tevsikinin yapıldığı;
- k) Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda Malzemelerinin Özellikleri” listesinde ve gıda rasyonunda, yemeklerin yapımında kullanılacak olan zeytinyağının riviera olması gerektiğinin belirtildiği, ancak söz konusu istekli tarafından salt “zeytinyağı” girdisinin fiyat tevsikinin yapıldığı,
- l) Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda Malzemelerinin Özellikleri” listesinde yemeklerin yapımında kullanılacak olan pirincin “gönen baldo pirinç” olması gerektiğinin belirtildiği, ticaret borsası bültenlerinde “gönen baldo pirinç, baldo pirinç, osmancık pirinç, açık pirinç” gibi pirinç çeşitleri için ayrı ayrı fiyatlar bulunduğu, söz konusu istekli tarafından ise salt “pirinç” girdisinin fiyat tevsikinin yapıldığı,
- m) Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda Malzemelerinin Özellikleri” listesinin “Peynir” bölümünde beyaz peynirin, kaşar peynirinin ve tulum peynirin tam yağlı olması gerektiğinin belirtildiği, ancak bahse konu istekli tarafından salt beyaz peynir, kaşar peyniri ve tulum peynir fiyatının tevsik edildiği,
- n) İhale dokümanında düzenlenen 14 günlük örnek yemek menüsünde yer alan terbiyeli şehriye çorba, haydari ve yayla çorba gibi yemeklerin yapımında kullanılacak malzemeler arasında hem “yoğurt” hem de “süzme yoğurt” girdilerinin bulunduğu, ancak söz konusu istekli tarafından sadece “yoğurt” girdisinin fiyat tevsikinin yapıldığı,
- o) Aysberg marul, marul, kıvırcık, maydanoz, dereotu ve yaş nanenin fiyat tevsikinin kg cinsinden yapılması gerektiği, ancak anılan girdilerin fiyat tevsikinin adet veya demet cinsinden yapıldığı,
ö) Söz konusu istekli tarafından ana girdilerin fiyat tevsiki için üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanıldığı, bahse konu durumun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesine aykırılık teşkil ettiği, ayrıca fiyat tekliflerinin üzerinde meslek mensubuna ilişkin olarak bulunması gereken ibarelerin bulunmadığı, anılan belgelerde tespit tutanaklarının tarih ve sayısının belirtilmediği, fiyat teklifi alınan üçüncü kişilerin teklife konu alanda faaliyet göstermedikleri, fiyat tekliflerinin teklifi veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan ve beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalanmadığı, kaşeleme işleminde TÜRMOB kaşesinin kullanılmadığı,
- p) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan işçilik maliyeti hesaplamasının ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak çalışma ücretleri ile yemek ve yol ücretleri göz önünde bulundurulmadan yapıldığı,
- r) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde yer alan açıklama gereğince aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekliler tarafından teklif ettikleri birim fiyatların açıklanması, birim fiyat teklif cetvelinin her bir kalemi için ayrı hesaplama yapılması ve söz konusu kalemler için (Ana Girdi Maliyeti ve İşçilik Maliyeti) toplamının birim fiyat teklif tutarını geçmemesi gerektiği, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından toplam miktar ve toplam tutar açıklaması yapıldığı; birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir iş kalemi için, teklif ettikleri ana girdi birim fiyatı ile işçilik birim fiyatının toplanması sonucunda bulunan tutarın ilgili iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın üzerinde olduğu, ayrıca anılan istekli tarafından hesaplanan işçilik maliyetinin birim fiyat teklif cetvelinde yer alan kalemlere eşit olarak dağıtılmadığı,
- s) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklama yazısında şirket müdürü veya vekâlet verilen yetkili bir kişi tarafından imzalanmadığı, söz konusu yazıda yer alan imza ile teklif dosyasında şirket müdürüne ilişkin olarak sunulan imzanın aynı olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
- a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
- b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
- c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
- a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
- b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.
- c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan, açık ihale, belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (b), (c) ve (f) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birinin kullanılması zorunludur.
(5) Aşağıdaki işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.
- a) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan ve Kanunun 21 nci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihaleleri.
- b) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri.
- c) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar listesinde yer alan işlerin ihaleleri.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.
79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.
79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;
SD: Sınır değeri,
YM: Yaklaşık maliyeti,
n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,
T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,
R: Sınır Değer Tespit Katsayısını
…
79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.2.8. İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek–H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.
…
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.
79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir.
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dâhil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.
…
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından; malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamelerde asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılacağı, bu menülerde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının ihale dokümanında belirtileceği; teklifi aşırı düşük bulunan istekliler tarafından öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek–H.4) hazırlanarak açıklama kapsamında sunulması, söz konusu açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için ise “(Ana Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’ten çok olmaması gerektiği, oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’ten çok olan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği, ana girdi ibaresi kapsamında; kırmızı et, beyaz et, balık, işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi), kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi), sebze, meyve, toz şeker, süt, yoğurt, ayran, yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı), kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi), pet su ve ekmeğin açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınacağı, isteklilerin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurların “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirileceği ve anılan unsurlar için açıklama sunulmasının gerekmediği anlaşılmaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a)Adı: Karabük Yücel Huzurevi Müdürlüğünün Kuruluş Mutfağında Malzeme Dahil Yemek Pişirme Yoluyla Mamul Yemek Alımı, Dağıtımı, Servis ve Servis Sonrası Hizmetler
b)Miktarı ve türü: Yücel Huzurevi Müdürlüğü; Kahvaltı: 48.545 Adet, Öğle Yemeği: 9.260 Adet, Akşam Yemeği: 48.545 Adet, Ara öğün (Gece): 45.625 Adet ve Özel Gün Menüsü: 1.300 Adet olmak üzere toplam 203.275 adet 13+ Yaş öğün” düzenlemesi yapılmış, Teknik Şartname’nin ekinde ise “Gıda Malzemeleri Özellikleri” listesi ile gıda rasyonuna yer verilmiştir.
İhale komisyonunca hesaplanan sınır değerin altında kalan Azelya Yem. Gıd. Tem. İnş. Oto. Gayrimkl. Emlk. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye EKAP üzerinden aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ve yazının ekinde iki haftalık örnek yemek menüsü gönderildiği, söz konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli (Ek-H.4) ile her öğün için ayrı ayrı düzenlenen “Öğün Maliyeti” tablolarının sunulduğu tespit edilmiştir.
a, b, c, ç) Başvuru sahibinin Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek-H.4) uygun olmadığı yönündeki iddialarının somut bir hukuka aykırılık gerekçesine veya delile dayanmadığı, Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde yer alan girdilerden hangilerinin birim fiyatlarında ve fiyat tevsiki yöntemlerinde hata yapıldığına, işin süresi boyunca kullanılacak ana girdilerden hangilerinin söz konusu hesap cetveline yansıtılmadığına ilişkin somut bir iddianın ortaya konulmadığı, ayrıca iki haftalık örnek yemek menüsünde yer alan yemeklerden hangilerinin birim öğün maliyetlerinin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yanlış hesaplandığının dilekçede belirtilmediği, iddiaların genel nitelikli hukuka aykırılık ifadeleri içerdiği ve bahse konu iddiaların dolaylı olarak EK-H.4 belgesi ile yemek reçetelerinin baştan sona tamamen yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi talebini içerdiği anlaşılmış olup, Kurumun ihale komisyonlarının yerine geçip, resen inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisi bulunmadığından, başvuru sahibinin iddialarının uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- d) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (Ek-H.4) ana girdi oranı ile ile işçilik oranının belirtildiği ve söz konusu oranların toplamının 0,80 ile 0,95 arasında olduğu (0,94) görüldüğünden iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- e) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde; malzemeli yemek alımı ihalelerinde teklifi sınır değerin altında kalan istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak yapılması gerektiği, toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacağı belirtilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, idarenin düzenlemiş olduğu 14 günlük örnek yemek menüsü göz önünde bulundurularak hazırlanan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli (Ek-H.4) ile her öğün için ayrı ayrı düzenlenen “Öğün Maliyeti” tablolarının sunulduğu, bahse konu istekli tarafından işin süresi boyunca kullanılacak olan koyun eti (kemikli), dana eti (kemiksiz), dana ciğer, kuzu eti (kemikli), tüm tavuk, tavuk but, tavuk but pirzola, tavuk göğüs ve tavuk göğüs (derili) malzemelerine ilişkin açıklama yapılmasının zorunlu olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- f) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı (EK-O.7) ile dana eti (kemiksiz), paket reçel, paket tahin helva, paket tereyağı kahvaltılık, paket üçgen krem peynir, paket yoğurt, tavuk but, tavuk but pirzola, tavuk göğüs, tavuk göğüs (derili), tüm tavuk, paket bal fiyatının; Burdur Ticaret Borsasının 01.01.2018-31.01.2018 tarihli bülteni ile ayva ve kabak fiyatının, Rize Ticaret Borsasının Haziran 2018 tarihli bülteni ile barbunya fiyatının, Temmuz 2018 tarihli bülteni ile patlıcan fiyatının; Ankara Ticaret Borsasının 02.01.2018 tarihli bülteni ile bulgur fiyatının, 01.03.2018-31.03.2018 tarihli bülteni ile taze soğan fiyatının, 23.03.2018 tarihli bülteni ile karnabahar fiyatının, 01.06.2018-30.06.2018 tarihli bülteni ile bezelye ve mantar fiyatının; Balıkesir Ticaret Borsasının Ocak 2018 tarihli bülteni ile havuç ve mandalina fiyatının, Haziran 2018 tarihli bülteni ile domates ve portakal fiyatının, Temmuz 2018 tarihli bülteni ile biber salçası ve marul fiyatının; İzmir Ticaret Borsasının 23.02.2018 tarihli bülteni ile çam fıstığı fiyatının, Erzurum Ticaret Borsasının Mart 2018 tarihli bülteni ile dolmalık biber fiyatının, Nazilli Ticaret Borsasının 03.04.2018 tarihli bülteni ile kereviz fiyatının, Kütahya Ticaret Borsasının Şubat 2018 tarihli bülteni ile kivi, kırmızılahana ve muz fiyatının, Nisan 2018 tarihli bülteni ile tereyağı fiyatının; Tarsus Ticaret Borsasının 01.05.2018-31.05.2018 tarihli bülteni ile kuru fasulye fiyatının, Sivas Ticaret Borsasının 01.06.2018-30.06.2018 tarihli bülteni ile patates fiyatının, Isparta Ticaret Borsasının 01.07.2018-31.07.2018 tarihli bülteni ile sivri biber fiyatının, Biga Ticaret Borsasının Nisan 2018 tarihli bülteni ile yeşil mercimek fiyatının tevsikinin yapıldığı, bahse konu bültenlerde ve Maliyet/Satış Tespit Tutanaklarında (EK-O.7) yer alan fiyatlar ile ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (EK-H.4) belirtilen fiyatlar ve fiyat tevsiki yöntemleri arasında herhangi bir çelişki bulunmadığı görülmüş olup, ihale tarihinin 06.12.2018 olduğu göz önünde bulundurulduğunda ticaret borsası fiyatları kullanılarak yapılan açıklamalarda ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatların kullanıldığı tespit edilmiştir.
Teknik Şartname’nin eki olan gıda rasyonunda etli yemeklerin yapımında kullanılacak olan malzemelere ve malzeme miktarlarına yer verildiği, bahse konu malzemelerden “koyun eti kemikli” ve “dana eti kemiksiz” girdilerinin eşdeğer ve seçimli malzemeler olduğu, bu kapsamda ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından 14 günlük örnek yemek menüsünde yer alan etli yemeklerin yapımı için “dana eti (kemiksiz)” malzemesinin tercih edildiği ve Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı (EK-O.7) ile anılan malzemenin fiyat tevsikinin yapıldığı, dolayısıyla söz konusu istekli tarafından ayrıca “koyun eti (kemikli)” girdisinin fiyat tevsikinin yapılmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır. “Dana ciğer” ve “kuzu eti (kemikli)” girdilerinin ise idare tarafından düzenlenerek aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ekinde gönderilen 14 günlük örnek yemek menüsünde yer alan yemeklerin yapımında kullanılacak olan malzemeler arasında yer almadığı, bu nedenle söz konusu girdilerin fiyat tevsikinin yapılmasının zorunlu olmadığı tespit edilmiştir.
Paket süt ve paket bal girdilerinin fiyatlarını tevsik etmek amacıyla söz konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Maliyet/Satış Tespit Tutanaklarında (EK-O.7) paket süt için belirtilen 0,55 TL birim fiyatın, Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveline (EK-H.4) daha düşük bir fiyat olarak (0,28 TL) yansıtıldığı görülse de, idare tarafından gönderilen iki haftalık örnek yemek menüsünde “paket süt” girdisinin 2 adet olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (EK-H.4) de paket süt için toplam tutarın; Maliyet/Satış Tespit Tutanaklarında belirtilen tutar ile (0,55 TL) örnek menüde belirtilen miktarın (2 adet) çarpılması sonucu elde edilen tutar olarak gösterildiği (1,1 TL), ayrıca söz konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan “Öğün Maliyeti” tablolarına paket süt fiyatının doğru olarak yansıtıldığı (0,55 TL), dolayısıyla öğün maliyeti hesaplamalarında ve Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde paket süt için belirtilen toplam tutarda hesaplama hatası yapılmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan hususlara yönelik iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer taraftan; bahse konu örnek yemek menüsünde yer alan yemeklerin yapımında kullanılacak olan armut ve domates salçası malzemelerine ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (EK-H.4) yer verildiği, anılan girdilerin fiyat tevsikinin yapılması amacıyla Balıkesir Ticaret Borsasının Eylül 2018 tarihli bülteninin kullanıldığının belirtildiği, ancak idare tarafından gönderilen ihale işlem dosyası incelendiğinde bahse konu Ticaret Borsası bülteninin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin anılan hususlara yönelik iddialarının yerinde olduğu, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin reddedilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
- g) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan İzmir Ticaret Borsasının 23.02.2018 tarihli bülteni ile “çam fıstığı iç” fiyatının, Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı ile “ceviz içi” fiyatının, Rize Ticaret Borsasının Haziran 2018 tarihli bülteni ile “iç fındık” tevsik edildiği; kabuklu çam fıstığı, kabuklu ceviz, ceviz ve kabuklu fındık fiyatları ile açıklama yapılmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
ğ) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından ekmek, ayran, süt, yoğurt, pet bardak su girdileri için teklif edilen birim fiyatların tevsiki amacıyla aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı (EK-O.7) sunulduğu, kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen fiyatların fiyat tevsikinde kullanılmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
h, ı, ö) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif edilen birim fiyatların tevsiki amacıyla Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı (EK-O.7) ve ticaret borsası fiyatlarının kullanıldığı, merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyatlar, toptancı hal fiyatları ve üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin fiyat tevsikinde kullanılmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- i) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından 21.12.2018 tarihli aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında 56 çeşit malzemenin birim fiyatını tevsik etmek üzere 2018 yılı 3. geçici vergi beyanname dönemine (son geçici vergi beyanname dönemi) ilişkin olarak düzenlenen 20.12.2018 tarihli ve 01 sayılı EK-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı sunulduğu, söz konusu tutanakta 2018 yılı 3. geçici vergi beyanname döneminde anılan girdilere ilişkin yapılan toplam alım miktarlarına yer verildiği, bahse konu istekli tarafından açıklamaların maliyete dayalı olarak yapıldığı ve teklif edilen birim fiyatların tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmadığı, söz konusu tutanağın her sayfasında meslek mensubunun adı, soyadı, unvanı, adresi vb. bilgilerine yer verilen meslek mensubuna ait kaşe ile TÜRMOB kaşesinin ve meslek mensubunun imzasının bulunduğu ve tutanağın ekinde geçerlilik süresi 27.12.2018 tarihine kadar olan faaliyet belgesinin yer aldığı, tutanağın ilk sayfasında meslek mensubuna ilişkin olarak belirtilen bilgiler ile meslek mensubunun bilgilerinin bulunduğu kaşede belirtilen bilgilerinin birbiriyle uyumlu olduğu görülmüştür.
Başvuru sahibinin “EK-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarında yer alan ve son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde üretilen/alımı ve satımı yapılan mal miktarlarının, ihale konusu işte kullanılması gereken mal miktarının en az yarısını kapsamadığı, ana girdilerin toplam tutarlarının yanlış hesaplandığı” yönündeki iddiasının incelenmesi neticesinde ise;
Başvuru sahibinin idareye şikâyet ve Kuruma itirazen şikâyet başvuruları incelendiğinde, başvuru sahibinin iddialarının, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Ek-O.7 belgesi ile ihale dokümanının baştan sona yeniden incelenmesine ilişkin olduğu ve somut mevzuata aykırılık iddialarından ziyade, EK-O.7 belgesinin varsayımlara dayalı olarak mevzuata aykırılığının ileri sürüldüğü anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin dördüncü fıkrasının (d) bendinde, şikâyet ve itirazen şikâyet başvuru dilekçelerinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır. İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 8’inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde de aynı hükme yer verilmiştir. Diğer taraftan, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında, anılan Yönetmelik hükmü gereğince, başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerektiği yönünde bir açıklama yapılmıştır.
Bu çerçevede, başvuru sahibi tarafından ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu EK-O.7 belgesinin mevzuata aykırı olarak sunulduğu iddia edilmekle birlikte, söz konusu iddiaların somut delillere dayandırılmadığı ve bu bakımdan ileri sürülen iddiaların somut nitelikte olmadığı, söz konusu belgeye ilişkin ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirmelerin baştan sona yeniden yapılmasının talep edildiği, Kurum tarafından ihale sürecindeki işlem ve eylemlere ilişkin yapılacak incelemenin başvuru sahibinin iddia konusu ettiği hususlara ve idarenin bu yöndeki beyanlarına yönelik olduğu, uyuşmazlıklarda idari denetim yetkisi bu yönde bulunan Kurumun ihale komisyonlarının yerine geçip, re’sen inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisinin bulunmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, başvuru sahibinin iddialarının somut bir hukuka aykırılık gerekçesine veya delillere dayanmadığı, dolayısıyla soyut nitelikte olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.
- j) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “ekmek roll poşetli 50 gr” girdisine adet cinsinden yer verildiği, söz konusu istekli tarafından sunulan Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı ile anılan girdinin fiyat tevsikinin yapıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- k) Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda Malzemeleri Özellikleri” listesinin “Zeytinyağı (Sızma/Riviera)” bölümünün 5’inci maddesinde “5. Aksi belirtilmedikçe kuruluşa temin edilecek olan zeytinyağı “riviera” tipi olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan İzmir Ticaret Borsasının 09.03.2018 tarihli bülteni ile “zeytinyağı riviera” girdisinin fiyat tevsikinin yapıldığı tespit edildiğinden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- l) Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda Malzemeleri Özellikleri” listesinin “Pirinç (Baldo Pilavlık/Basmati)” bölümünün 2’nci maddesinde “2.Pirinç son sene mahsulü ve fabrikada temizlenip, ayıklanmış, iyi pilav olma vasfına haiz tabii renkte, tatta ve kokuda, Trakya veya Gönen Baldo cins olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı ile “pirinç (gönen baldo)” girdisinin fiyat tevsikinin yapıldığı tespit edildiğinden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- m) Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda Malzemelerinin Özellikleri” listesinin “Beyaz Peynir (Yağlı Tuzlu/Tuzsuz/Ezine)” bölümünün 2’nci maddesinde “2.Birinci sınıf yağlı peynirlerden olmalıdır…” düzenlemesi,
Aynı listenin “Kaşar Peyniri” bölümünde “1.Kendine özgü tat, renk olmalı, kötü koku olmamalıdır.
2.Görünüşü mükemmel olmalı, kesinlikle süngerleşmiş, delikler olmamalıdır. Kabuk rengi beyaz sarımtırak olmalıdır. Temiz ve parlak olmalıdır. Kumlu, kaba, sert veya çok yumuşak ve küflü olmamalıdır.
3.Tuz miktarı 100 gram kuru maddede en az %2,5 en çok %6 olmalıdır.
4.Kaşar peynirleri yapım tarihlerinden 60 günden az olmamak üzere olgunlaşma süresinin bitimine kadar 4-10°C de bekletilmelidir.
5.1 kg / 1,5 kg / 2 kg’ lık vakumlu ambalajlarda olmalıdır.
6.Kaşar peynirler eritme peynir olmayacaktır.
7.Eritme peyniri kesinlikle alınmayacaktır.
8.Kaşar peynir lezzet testinin yanı sıra erime testine tabi tutulacaktır. İstenilen erime kapasitesine sahip peynirler kabul edilecektir.” düzenlemesi,
Söz konusu listenin “Tulum Peyniri” bölümünün 4’üncü maddesinde “4.İhtiva ettiği süt yağı miktarına göre tam yağlı olmalıdır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemelerinden; istekliler tarafından teklif edilecek olan beyaz peynirin yağlı, tulum peynirinin ise tam yağlı olması gerektiği anlaşılmış olup, ihale dokümanında kaşar peynirinin yağlı olması gerektiğine yönelik herhangi bir düzenlemenin yer almadığı tespit edilmiştir. Diğer taraftan idare tarafından düzenlenerek aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ekinde gönderilen 14 günlük örnek menüde yer alan yemeklerin yapımında kullanılacak malzemeler arasında “tulum peyniri” girdisinin yer almadığı, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından anılan girdinin fiyat tevsikinin yapılmasına gerek bulunmadığı, söz konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgelerde “beyaz peynir (tam yağlı)” ve “kaşar peyniri (tam yağlı) girdilerinin fiyat tevsikinin yapıldığı görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- n) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı ile “yoğurt (tam yağlı)” ve “süzme yoğurt (tam yağlı) girdilerinin fiyat tevsikinin yapıldığı tespit edildiğinden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- o) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında aysberg marul, marul, kıvırcık, maydanoz, dereotu ve yaş nanenin fiyat tevsikinin kg cinsinden yapıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- p) İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dâhildir.
25.2. 25.1.maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
…
İşçi ücreti olarak her bir işçiye 13 (on üç) kişi, çalışılan tarihlerde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret ödenecektir.
Yemeklerin kuruluşta pişirildiği ve bu hizmetin sunulması işiyle ilgili olarak aylık 26 (yirmi altı) gün üzerinden fiilen çalışan personelin tüm mesaisini kuruluşta geçirdiği hallerde, hizmetin sunulmasıyla görevli;
2 (iki) aşçı,
2 (iki) aşçı yardımcısı,
5 (beş) servis elemanı,
4 (dört) bulaşıkçı personelin,
işçilik giderleri [(işçi ücreti, sigorta prim giderleri, yemek, yol, giyim, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma 8 (sekiz) kişi, 124 (yüz yirmi dört) gün] teklif fiyata dâhildir.
Kuruluş mutfağında çalışacak personele aşağıda cinsi ve miktarı yazılı olan giyecek ayni olarak verilecektir. Teklif fiyata dâhildir.
1 – Aşçı Kıyafeti (2×2=4 Takım)
2 – Aşçı Yardımcısı Kıyafeti (2×2=4 Takım)
3 – Servis Elemanı Kıyafeti (5×2=10 Takım)
4 – Bulaşıkçı Kıyafeti (4×2=8 Takım), lastik çizme (4×1=4 çift) ve naylon önlük (4×2=8 adet)
Ortopedik terlik (13×2=26 çift)
Mamul yemek hizmet alımında çalışan personelin yemek gideri ayni olarak teklif fiyata dâhildir.
Kuruluş mutfağında çalışan her bir işçiye 13 (on üç) kişi aylık 26 (yirmi altı) gün üzerinden 1 (bir) gün için brüt 5,00.-TL (Beş Türk Lirası) nakdi yol ücreti ödenecek olup, ücret bordrosunda gösterilecektir. Teklif fiyata dâhildir…” düzenlemesi,
İnceleme konusu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı ihalesi olmadığı, bu nedenle istekliler tarafından personel maliyeti hesaplamasının KİK İşçilik Hesaplama Modülü kullanılarak yapılmasının zorunlu olmadığı, bununla birlikte ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan personel maliyeti hesaplamasında KİK İşçilik Hesaplama Modülü kullanıldığının belirtildiği, bahse konu hesaplamanın sözleşme giderleri ve genel giderler hariç olmak üzere 13 personel üzerinden yapıldığı, hesaplama yapılırken 2018 yılında geçerli olan asgari ücretin göz önünde bulundurulduğu ve kişi başına günlük 5 TL yol gideri öngörüldüğünün belirtildiği, bu şekilde yapılan hesaplama sonucunda kişi başına aylık 2.645,39 TL işçilik maliyeti hesaplandığı,
İhale dokümanında, çalıştırılacak personelin yemek gideri için herhangi bir bedel belirtilmediği ve söz konusu istekli tarafından personel yemek gideri için kişi başına 4,707 TL gider öngörüldüğü; İdari Şartname’de ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak 124 gün çalışma ücretinin teklif fiyata dahil olduğunun belirtildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak çalışma giderlerinin de 124 gün üzerinden hesaplandığı, dolayısıyla söz konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan personel gideri hesaplamalarının ihale dokümanına uygun olarak yapıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- r) İdari Şartname’nin eki olan birim fiyat teklif cetveline aşağıda yer verilmiştir.…
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde; teklifi sınır değerin altında kalan istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında, iki haftalık örnek menüde yer alan yemeklerin yapımında kullanılacak olan ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak teklif edilen birim fiyatların açıklanması gerektiği belirtilmiştir. Diğer yandan kamu ihale mevzuatında işçilik maliyetinin birim fiyat teklif cetvelinde yer alan kalemlere eşit olarak dağıtılması gerektiği yönünde bir düzenleme bulunmamaktadır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan ve 14 günlük örnek menü göz önünde bulundurularak düzenlenen Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (Ek-H.4) “(Ana Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80 ile 0,95 arasında olduğu (0,94), söz konusu hesap cetvelinin ekinde teklif edilen birim fiyatları tevsik etmek üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir kalem için ayrı ayrı düzenlenmiş olan “Öğün Maliyeti” tablolarına yer verildiği, ayrıca Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin ekinde “İşçilik Dahil Toplam Birim Maliyet” listesinin sunulduğu, bahse konu listede birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir kalem için teklif edilen birim öğün maliyeti ile birim işçilik maliyetinin belirtildiği, toplam miktar ve toplam tutar açıklaması yapılmadığı,
1’inci kalem olan “13 + Yaş Kahvaltı” için teklif edilen birim öğün maliyetinin 2,012 TL, birim işçilik maliyetinin 1,536 TL, bahse konu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın ise 3,92 TL olduğu, dolayısıyla söz konusu istekli tarafından ara öğün için teklif edilen birim fiyatın, aşırı düşük teklif açıklamasında belirtilen ara öğün birim işçilik maliyeti ile ara öğün birim öğün maliyeti toplamından (3,549 TL) fazla olduğu,
2’nci kalem olan “13 + Yaş Öğle Yemeği” için teklif edilen birim öğün maliyetinin 4,707 TL, birim işçilik maliyetinin 3,073 TL, bahse konu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın ise 7,84 TL olduğu, dolayısıyla söz konusu istekli tarafından ara öğün için teklif edilen birim fiyatın, ara öğün birim işçilik maliyeti ile ara öğün birim öğün maliyeti toplamından (7,781 TL) fazla olduğu,
3’üncü kalem olan “13 + Yaş Akşam Yemeği” için teklif edilen birim öğün maliyetinin 3,684 TL, birim işçilik maliyetinin 3,073 TL, bahse konu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın ise 7,84 TL olduğu, dolayısıyla söz konusu istekli tarafından ara öğün için teklif edilen birim fiyatın, ara öğün birim işçilik maliyeti ile ara öğün birim öğün maliyeti toplamından (6,758 TL) fazla olduğu,
4’üncü kalem olan “13 + Yaş Ara Öğün (gece)” için teklif edilen birim öğün maliyetinin 1,188 TL, birim işçilik maliyetinin 0,768 TL, bahse konu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın ise 1,96 TL olduğu, dolayısıyla söz konusu istekli tarafından ara öğün için teklif edilen birim fiyatın, ara öğün birim işçilik maliyeti ile ara öğün birim öğün maliyeti toplamından (1,957 TL) fazla olduğu,
5’inci kalem olan “Özel Gün Menüsü” için teklif edilen birim öğün maliyetinin 5,141 TL, birim işçilik maliyetinin 0,768 TL, bahse konu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın ise 7,50 TL olduğu, dolayısıyla söz konusu istekli tarafından ara öğün için teklif edilen birim fiyatın, ara öğün birim işçilik maliyeti ile ara öğün birim öğün maliyeti toplamından (5,91 TL) fazla olduğu tespit edildiğinden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- s) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, açıklama üst yazısının Salih Emre Altun tarafından imzalandığı ve açıklamanın ekinde 01.12.2017 tarihli vekaletname ile Salih Emre Altun’a ait noter onaylı imza beyannamesinin sunulduğu, söz konusu vekaletnamede “…Devlet İhale Kanunu ile ilgili yasalar gereğince veya özel ve tüzel şahısların açacakları ihalelerde…birlikte ve ayrı ayrı vekaleti ifaya yetkili olmak üzere…Salih Emre Altun…tarafımdan vekil tayin edildi.” ifadesine yer verildiği, “Vekil eden” in “Azelya Yem. Gıd. Tem. İnş. Oto. Gayrimkl. Emlk. San. ve Tic. Ltd. Şti.” olduğu, yetkilisinin ise “Sevim Işık” olarak belirtildiği tespit edilmiştir.
Diğer yandan anılan isteklinin teklif dosyası incelendiğinde, teklif mektubunun Perihan Turhan tarafından imzalandığı, teklif dosyası kapsamında sunulan 07.09.2018 tarihli imza sirkülerine göre anılan kişinin 15.08.2018 tarihli Genel Kurul kararı gereğince şirket müdürü olarak seçildiği ve 15.08.2038’e kadar şirketi münferiden temsile yetkili olduğu, ayrıca imza sirkülerinin dayanağı olan 31.08.2018 tarihli ve 9650 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesindeki bilgilere göre daha önceden müdürlük görevini yürüten Sevim Işık’ın görevinin sona erdiğinin ifade edildiği anlaşılmıştır.
Türk Ticaret Kanunu’nun “Tüzel kişilik ve ehliyet” başlıklı 125’inci maddesinde “(1) Ticaret şirketleri tüzel kişiliği haizdir.
(2) Ticaret şirketleri, Türk Medenî Kanununun 48 inci maddesi çerçevesinde bütün haklardan yararlanabilir ve borçları üstlenebilirler. Bu husustaki kanuni istisnalar saklıdır.” hükmüne,
Anılan Kanun’un “Limited Şirket” başlıklı 6’ncı kısmında yer alan 623’üncü maddesinde “(1) Şirketin yönetimi ve temsili şirket sözleşmesi ile düzenlenir. Şirketin sözleşmesi ile yönetimi ve temsili, müdür sıfatını taşıyan bir veya birden fazla ortağa veya tüm ortaklara ya da üçüncü kişilere verilebilir. En azından bir ortağın, şirketi yönetim hakkının ve temsil yetkisinin bulunması gerekir.
(2) Şirketin müdürlerinden biri bir tüzel kişi olduğu takdirde, bu kişi bu görevi tüzel kişi adına yerine getirecek bir gerçek kişiyi belirler.
(3) Müdürler, kanunla veya şirket sözleşmesi ile genel kurula bırakılmamış bulunan yönetime ilişkin tüm konularda karar almaya ve bu kararları yürütmeye yetkilidirler.” hükmüne,
Borçlar Kanunu’nun “Temsilin hükmü” başlıklı 40’ıncı maddesinde “Yetkili bir temsilci tarafından bir başkası adına ve hesabına yapılan hukukî işlemin sonuçları, doğrudan doğruya temsil olunanı bağlar.” hükmüne,
Anılan Kanun’un “Vekâlet İlişkileri” başlıklı 9’uncu kısmının “1.Tek taraflı sona erdirme” başlıklı 512’nci maddesinde “Vekâlet veren ve vekil, her zaman sözleşmeyi tek taraflı olarak sona erdirebilir. Ancak, uygun olmayan zamanda sözleşmeyi sona erdiren taraf, diğerinin bundan doğan zararını gidermekle yükümlüdür.” hükmüne ve “2.Ölüm, ehliyetin kaybedilmesi ve iflas” başlıklı 513’üncü maddesinde ise “Sözleşmeden veya işin niteliğinden aksi anlaşılmadıkça sözleşme, vekilin veya vekâlet verenin ölümü, ehliyetini kaybetmesi ya da iflası ile kendiliğinden sona ermiş olur. Bu hüküm, taraflardan birinin tüzel kişi olması durumunda, bu tüzel kişiliğin sona ermesinde de uygulanır. Vekâletin sona ermesi vekâlet verenin menfaatlerini tehlikeye düşürüyorsa, vekâlet veren veya mirasçısı ya da temsilcisi, işleri kendi başına görebilecek duruma gelinceye kadar, vekil veya mirasçısı ya da temsilcisi, vekâleti ifaya devam etmekle yükümlüdür.” hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda aktarılan tespitler çerçevesinde, aşırı düşük teklif açıklamasını imzalayan Salih Emre Altun’u vekil tayin eden şirket müdürü Sevim Işık’ın yetkisinin ihale tarihi itibarıyla sona erdiği, bununla birlikte Borçlar Kanunu’nun anılan hükümleri uyarınca vekâletname ile temsil yetkisi verilmek suretiyle yapılan işlemlerin şirket tarafından yapılmış sayılacağı ve şirket müdürünün yetkisinin sonradan sona ermesinin şirket adına gerçekleştirilen işlemleri geçersiz hale getirmeyeceği anlaşılmaktadır.
Keza vekâlet sözleşmesinde vekil tayin edenin Sevim Işık değil, Azelya Yem. Gıd. Tem. İnş. Oto. Gayrimkl. Emlk. San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğu ve şirket adına vekil tayin edilen Salih Emre Altun’un temsil yetkisinin şirket tarafından sona erdirilmediği göz önüne alındığında, aşırı düşük teklif açıklamasının yetkili kişi tarafından sunulduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Azelya Yem. Gıd. Tem. İnş. Oto. Gayrimkl. Emlk. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.