Sınır Değerin Üzerindeki Tekliflerin Denetiminin Sözleşmenin Yürütülmesi Aşamasında Olması
Karar No : 2019/UY.I-355
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2017/332885 İhale Kayıt Numaralı “Sincan (Osb)-Yenikent-Kazan Soda Demiryolu Altyapı, Üstyapı, Elektrifikasyon, Sinyalizasyon ve Telekomünikasyon Yapım” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından 18.07.2018 tarihinde belli istekliler arasında ihale usulü ile gerçekleştirilen “Sincan (Osb)-Yenikent-Kazan Soda Demiryolu Altyapı, Üstyapı, Elektrifikasyon, Sinyalizasyon ve Telekomünikasyon Yapım” ihalesine ilişkin olarak Unitek İnş. San. ve Tic. A.Ş.- YDA İnş. San ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı – Unitek İnş. San. ve Tic. A.Ş. – Unitek İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Nesma Yapı Makine İnş. A.Ş. İş Ortaklığı Konsorsiyumunun 07.02.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 12.02.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 20.02.2019 tarih ve 7988 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.02.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/225 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
-İdari Şartname’nin 7.1’inci maddesinin (h) bendinde Teknik Şartname’de belirtilen belgelerin istekliler tarafından teklif kapsamında sunulacağının düzenlendiği, TCDD-BL002 Konvansiyonel Hatlarda Kullanılacak Balast Teknik Şartnamesi’nin 1.2.1’inci maddesi gereği numune teslim tutanaklarının, taş tahlil ücretlerinin ödendiğine dair makbuzların teklif kapsamında sunulması gerektiği, ihale üzerinde bırakılan İmaj Altyapı Üstyapı San.ve Tic. A.Ş.- Büyük Zigana İnş. Nak. Mad. San. ve Tic. A.Ş.- Hca İnş. A.Ş. – Onh İnş. ve Taah. A.Ş. İş Ortaklığı ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlenen Aga Enerji Nak. Maden. İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin söz konusu düzenlemelere aykırı olarak tekliflerini hazırladıkları, tüm istekliler yönünden fırsat eşitliğinin sağlanması gerektiği, isteklilerin kesinleşen şartname hükmüne göre teklif vermeleri ve tekliflerin söz konusu şartname hükmüne göre değerlendirilmesi gerektiği,
…
18.07.2018 tarihinde yapılan ihaleye 11 isteklinin teklif verdiği, teklifi idarece hesaplanan sınır değerin altında kalan Şenbay Maden. Tur. İnş. Nak. San. ve Tic. A.Ş.den aşırı düşük teklif açıklaması istenildiği, söz konusu istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı gerekçesiyle teklifinin reddedildiği, ihaleye teklif veren isteklilerden tekliflerinin ve geçici teminat geçerlilik sürelerinin uzatılmasına yönelik idarece talepte bulunulduğu, Pers Yapı İnş. Akar. Sağ. Hizm. Turz. Nak. San. ve Tic. A.Ş. – Bergiz İnş. A.Ş. İş Ortaklığı, IC İçtaş İnş. San. ve Tic. A.Ş., Neoray İnş. San. ve Tic. A.Ş.- Mapa İnş. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı, Kolin İnş. Turz. San. ve Tic. A.Ş.- Akkol Mad. San. ve Tic. A.Ş. İş Ortaklığı ve Gülermak Ağır San. İnş. ve Taah. A.Ş.nin tekliflerinin, teklif ve geçici teminat sürelerinin uzatılmadığından değerlendirme dışı bırakıldığı, fiyat dışı unsurlar dikkate alınarak İmaj Altyapı Üstyapı San.ve Tic. A.Ş.- Büyük Zigana İnş. Nak. Mad. San. ve Tic. A.Ş.- Hca İnş. A.Ş. – Onh İnş. ve Taah. A.Ş. İş Ortaklığının ekonomik açıdan en avantajlı teklif, Aga Enerji Nak. Maden. İnş. San. ve Tic. A.Ş.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
…
Başvuru sahibi tarafından Yüksek Fen Kurulu kararının mevcut ihalede göz önünde bulundurulması gerektiği belirtilmekte birlikte ise de ihale tarihi sonrasında 15.08.2018 tarihinde verilen ve tavsiye niteliğindeki söz konusu kararın ilan/davet/ ihale tarihleri sonrasına ait olduğu ve bu tarihleri kapsaması halinde dahi kullanılıp kullanılmaması noktasında bir zorunluluk arz etmeyen bahse konu Yüksek Fen Kurulu kararının mevcut yaklaşık maliyeti değiştirmesi gerektiğine yönelik iddia kısmının uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
-İhalelerde verilen teklifler ile işin yapılıp yapılamayacağına yönelik denetim mekanizmasının işletilebilmesi için sunulan teklifin idarece hesaplanan sınır değer altında aşırı düşük teklif olması gerektiği, ancak sınır değer üzerinde bulunan tekliflerin bu yönüyle denetlenemeyeceği, söz konusu tekliflerin denetlenebileceği aşamanın ise sözleşme yürütülmesi aşaması olduğu göz önüne alındığında başvuru sahibinin sunulan tekliflerle işin yapılamayacağına yönelik iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
-İdare tarafından 11.04.2018 tarihinde ihaleye davet edilen adaylara tebliğ edilen Zeyilname-3 ve Açıklama-2’de “Soru: İdarenizin vermiş olduğu teknik şartnamelerde istenilen belgelerin yüklenici olmamız durumunda istendiğini anlıyoruz teyit ediniz.
Cevap: Teknik şartnamelerde malzemenin onayına ilişkin emniyet sertifika belgeleri (SIL-4 sertifikası vb.), sistem başvurularına ilişkin başvuru/deneyim belgeleri onay aşamasında sunulacaktır. Teklif aşamasında sunulması gerekmemektedir.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
Yukarıda aktarılan mevzuat ve ihale dokümanı düzenlemeleri çerçevesinde, tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi veya isteklilerce yazılı olarak bildirilmesi halinde, ihale dokümanında değişiklik yapılacağı, yapılan bu değişikliklere ilişkin idare tarafından hazırlanan zeyilname ve açıklamanın ihale dokümanının bir parçası olduğu anlaşılmıştır.
Teklif vermeye davet edilen adaylardan biri tarafından Teknik Şartnamede istenilen belgelerin yüklenici olunması durumunda istendiğine yönelik açıklama talebinde bulunulduğu, idare tarafından 11.04.2018 tarihinde ihaleye davet edilen adaylara tebliğ edilen Zeyilname-3 ve Açıklama-2’de Teknik Şartnamelerde yer alan malzemelerin onayına ilişkin emniyet sertifika belgeleri (SIL-4 sertifikası vb.) sistem başvurularına ilişkin başvuru veya deneyim belgelerinin onay aşamasında sunulacağı, teklif aşamasında sunulmasının gerekmediği yönünde açıklamada bulunulduğu, söz konusu açıklamanın Teknik Şartnamelerde yer alan malzeme onayı emniyet sertifikalarına ilişkin olduğu, balast numune teslim tutanakları ve taş tahlil ücretlerinin ödendiğine dair makbuzların teklif kapsamında sunulmayacağına yönelik bir değerlendirme içermediği,
TCDD-BL002 Konvansiyonel Hatlarda Kullanılacak Balast Teknik Şartnamesi’nin 1.2.1’inci ve 4.10.0’ıncı maddelerinde yer alan bahse konu hususa ilişkin ortak düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde; isteklilerin, ruhsatı TCDD’ye ait olan ocak dışındaki herhangi bir ocaktan balast malzemesi teklif etmesi halinde taş tahlilinin yapılması gerekeceği ve taş tahliline ilişkin olarak alınan numunelerin ilgili laboratuvarlara teslim edileceği, söz konusu numunelerin teslim edildiğine dair teslim tutanakları ile taş tahlil ücretlerinin ödendiğine dair makbuzların teklifle birlikte sunulacağı, diğer bir ifadeyle söz konusu düzenlemeler ile balast ocağının kendisine ya da üçüncü bir kişiye ait olması durumuna özgülenmek suretiyle söz konusu belgelerin teklif kapsamında sunulmasının istenildiği anlaşılmaktadır. Başvuru sahibi haricinde diğer isteklilerce söz konusu belgelerin sunulmadığı, bahse konu durumda isteklilerce balast ocağına ilişkin belge sunulmamış olmasının TCDD’ye ait bir balast ocağından balast temin edebilecekleri kabulü ile hareket ettikleri şeklinde değerlendirilmesi gerektiği dolayısıyla söz konusu istekliler tarafından iddia konusu tutanak ve makbuzların sunulmamasının ihale dokümanı düzenlemelerine aykırı olmadığı ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
- Published in Aşırı düşük mevzuat, SINIR DEĞER, YAPIM AŞIRI DÜŞÜK
İdarece İhalenin Sınır Değerin Altında Ve Geçerli Teklif Sahibi Üzerinde Bırakılmasında Mevzuata Aykırılık Bulunmadığı
KAMU İHALE KURULU KARARI
-
Sınır Değer
-
İhalenin Aşırı Düşük Teklif Sorgulama Yapılmadan Sonuçlandırılması
Karar No : 2019/UH.I-273
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2017/414905 İhale Kayıt Numaralı “İdari Binaların Elektrik Tesisatı Kontrol ve Ölçümlerinin Yapılması İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi Adana 6. Bölge Malzeme Müdürlüğü tarafından 07.09.2017 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İdari Binaların Elektrik Tesisatı Kontrol ve Ölçümlerinin Yapılması İşi” ihalesine ilişkin olarak Saygı Mühendislik -Hakan Saygı.nın 28.09.2017 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 02.10.2017 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 03.10.2017 tarih ve 54260 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 03.10.2017 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur. Kamu İhale Kurulunun 06.02.2019 tarih ve 2019/MK-43 sayılı kararı gereğince yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
Başvuruya ilişkin olarak 2017/2459-01 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
Başvuru sahibinin dilekçesinde özetle; ihale üzerine bırakılan isteklinin teklifinin yaklaşık maliyetin yaklaşık %75 altında olduğu ve Kamu İhale Genel Tebliği uyarınca yaklaşık maliyetin %60’ı sınırının altındaki teklifin değerlendirmeye alınmaması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
İncelemeye konu ihalenin 07.09.2017 tarihinde yapıldığı, ihalede 7 adet doküman alındığı/indirildiği, 3 istekli tarafından teklif verildiği, ihalenin en düşük fiyatı teklif eden istekli üzerinde bırakıldığı, başvuru sahibinin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı II. teklif sahibi olarak belirlendiği, başvuru sahibi tarafından şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu ve Kurulca alınan 04.10.2017 tarih ve 2017/UH.IV-2659 sayılı karar ile “başvurunun reddine” karar verildiği, anılan Kurul kararının iptali istemiyle başvuru sahibi tarafından açılan davada, Ankara 11. İdare Mahkemesinin 19.01.2018 tarihli ve E:2017/3135, K:2018/78 sayılı kararı ile “davanın reddine” karar verildiği, karara karşı temyiz yoluna başvurulması üzerine Danıştay Onüçüncü Dairesinin 21.112018 tarihli E:2018/1264, K:2018/3279 sayılı kararında “Mahkeme kararının bozulmasına, dava konusu işlemin iptaline” karar verildiği, söz konusu Mahkeme kararı doğrultusunda 06.02.2019 tarihli ve 2019/MK-43 sayılı Kurul kararı ile başvuru sahibinin iddiasının esasının incelenmesine geçildiği görülmüştür. Bu kapsamda yapılan incelemeye aşağıda yer verilmiştir.
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
- a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
- b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.
- c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan, açık ihale, belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (b), (c) ve (f) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birinin kullanılması zorunludur.
(5) Aşağıdaki işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.
- a) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan ve Kanunun 21 nci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihaleleri.
- b) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri.
- c) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar listesinde yer alan işlerin ihaleleri.” hükmü,
Anılan Yönetmelik’in “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 60’ıncı maddesinde “(1) Ekonomik açıdan en avantajlı teklif, sadece fiyat esasına göre veya fiyat ile birlikte fiyat dışındaki unsurlar da dikkate alınarak belirlenir.” hükmü yer almaktadır.
İhale ilan tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79.1’inci maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.
79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.
79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;
SD: Sınır değeri,
YM: Yaklaşık maliyeti,
n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,
T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,
R: Sınır Değer Tespit Katsayısını
79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
- a) Adı: İdari Binaların Elektrik Tesisatı Kontrol ve Ölçümlerinin Yapılması İşi
- b) Miktarı ve türü: 290 Adet İdari Binanın Elektrik Tesisatı Kontrol ve Ölçümlerinin Yapılması İşi
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
- c) Yapılacağı yer: 6. Bölge Müdürlüğüne Ait Tüm Bölge
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.
33.2. İhale, Kanunun 38 inci maddesinde öngörülen açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacaktır. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi” başlıklı 35’inci maddesinde “35.1. Bu ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklif, teklif edilen fiyatların en düşük olanıdır.” düzenlemesi yer almaktadır.
…
Yukarıda yer alan ihale dokümanı düzenlemelerinden, başvuruya konu ihalenin aşırı düşük teklif açıklama istenmeksizin ekonomik açıdan en avantajlı teklif üzerinde bırakılacağı ve ihalede ekonomik açıdan en avantajlı teklifin, teklif edilen fiyatların en düşük olanı şeklinde belirleneceği anlaşılmaktadır.
Başvuru sahibi tarafından “ihale üzerinde bırakılan isteklinin Kamu İhale Genel Tebliği uyarınca yaklaşık maliyetin %60’ı sınırının altındaki teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği” iddia edilmekte ise de, anılan Tebliğ’in 79.1’inci maddesinde yer alan açıklamanın, sınır değer formülüne göre hesaplama yapılırken teklif tutarı, yaklaşık maliyetin %60’ından düşük olan isteklilerin teklif tutarının dikkate alınıp alınmayacağına yönelik olduğu, söz konusu maddede teklif bedelinin yaklaşık maliyetin %60’ndan düşük olması halinde isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılacağına ilişkin bir açıklama yer almadığı göz önüne alındığında, başvuru sahibinin iddiası bu yönüyle uygun bulunmamıştır.
İncelemeye konu ihalede yaklaşık maliyetin 223.300,00 TL olduğu, idarece sınır değerin 161.555,35 TL olarak hesaplandığı, başvuru sahibinin teklifinin sınır değerin altında kaldığı, bununla birlikte ihale ilan tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan parasal limitlere göre yaklaşık maliyeti Kanunun 8’inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan açık ihale usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birinin kullanılması zorunlu olduğu ve kesinleşen ihale dokümanına göre de idarece (b) bendinde yer alan seçeneğe göre ihalenin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırılacağının ve ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminatın 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınacağının belirtildiği anlaşıldığından, idarece ihalenin sınır değerin altında ve geçerli teklif sahibi Aytaç Çakır-Loft Taah.ün üzerinde bırakılmasında mevzuata aykırılık bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
- Published in Aşırı Düşük Teklif, DİĞER HİZMETLER, HİZMET AŞIRI DÜŞÜK, KİK KARARLARI
Ticaret Borsası Evrakının Savunma Dosyasına Eklenmemesi Elenme Sebebidir
KAMU İHALE KURULU KARARI
Karar No : 2019/UH.I-221
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/547586 İhale Kayıt Numaralı “Karabük Yücel Huzurevi Müdürlüğünün Kuruluş Mutfağında Malzeme Dahil Yemek Pişirme Yoluyla Mamul Yemek Alımı, Dağıtımı, Servis ve Servis Sonrası Hizmetler” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karabük Yücel Huzurevi Müdürlüğü tarafından 06.12.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Karabük Yücel Huzurevi Müdürlüğünün Kuruluş Mutfağında Malzeme Dahil Yemek Pişirme Yoluyla Mamul Yemek Alımı, Dağıtımı, Servis ve Servis Sonrası Hizmetler” ihalesine ilişkin olarak Günay Kurumsal Gıda San. Tic. A.Ş.nin 31.12.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.01.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 14.01.2019 tarih ve 2093 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.01.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/75 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun olmadığı, şöyle ki;
- a) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin hatalı olduğu,
- b) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin, ihale süresince kullanılacak ana girdilerin tamamını kapsamadığı,
- c) Yemek üretiminde kullanılacak olan gıda ürünlerinin birim fiyatlarının ve fiyat tevsiki yöntemlerinin, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveline hatalı olarak yansıtıldığı,
ç) İdare tarafından düzenlenen iki haftalık örnek yemek menüsünde yer alan yemeklerin birim öğün maliyetlerinin yanlış olarak hesaplandığı,
- d) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif edilen ana girdi ile işçilik maliyeti toplamının toplam teklif tutarına oranının 0,80 ile 0,95 arasında olmadığı,
- e) İşin süresi boyunca kullanılacak olan koyun eti (kemikli), dana eti (kemiksiz), dana ciğer, kuzu eti (kemikli), tüm tavuk, tavuk but, tavuk but pirzola, tavuk göğüs ve tavuk göğüs (derili) girdi miktarlarının yemek reçetelerine eksik olarak yansıtıldığı,
- f) Koyun eti (kemikli), dana eti (kemiksiz), dana ciğer, kuzu eti (kemikli), tüm tavuk, tavuk but, tavuk but pirzola, tavuk göğüs ve tavuk göğüs (derili), armut, ayva, barbunya, bezelye, biber salçası, çam fıstığı, bulgur, dolmalık biber, domates, domates salçası, havuç, kabak, karnabahar, kereviz, kivi, kırmızılahana, kuru fasulye, mandalina, mantar, marul, muz, patates, patlıcan, portakal, sivri biber, taze soğan, tereyağı, yeşil mercimek, paket reçel, paket süt, paket yoğurt, paket bal, paket tahin helva, paket tereyağı kahvaltılık, paket üçgen krem peynir girdilerinin Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde düzenlenen “Ana Girdiler” tablosunda yer almadığı, anılan girdilerin birim fiyatlarının söz konusu hesap cetveline hatalı olarak yansıtıldığı; bahse konu girdilerin birim fiyatlarının, borsa idaresince düzenlenen belgeler ile tevsik edilmeye çalışıldığı, ancak söz konusu belgelerde yer alan tarihlerin mevzuatta belirtilen sürelere uygun olmadığı ve anılan istekli tarafından birim fiyatların tevsiki amacıyla bahse konu belgelerdeki asgari birim fiyatların kullanıldığı,
- g) Çam fıstığı, ceviz içi ve fındık girdilerinin fiyat tevsikinin yapılması gerekirken, kabuklu çam fıstığı, kabuklu ceviz, ceviz ve kabuklu fındık girdilerinin fiyat tevsikinin yapıldığı,
ğ) Ekmek, ayran, süt, yoğurt, pet bardak su gibi girdilerin birim fiyatlarının halk ekmek fabrikaları, Atatürk Orman Çiftliği vb. kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen fiyatlar ile tevsik edilmeye çalışıldığı, ancak söz konusu fiyatların ilan tarihlerinin mevzuatta belirtilen sürelere uygun olmadığı,
- h) Söz konusu istekli tarafından ana girdilerin birim fiyatlarının tevsiki amacıyla sunulan ve kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyatları gösteren belgelerde tarih belirtilmediği,
ı) Söz konusu istekli tarafından ana girdilerin birim fiyatlarının tevsiki amacıyla sunulan toptancı hal fiyatlarına ilişkin belgelerin internet çıktısı olduğu ve üzerinde onay bulunmadığı, anılan nedenlerle bahse konu belgelerin Toptancı Hali İdaresi tarafından düzenlenip düzenlenmediği hususunun açık olmadığı,
- i) Söz konusu istekli tarafından ana girdilerin birim fiyatlarının tevsiki amacıyla sunulan tarih ve sayı belirtilmeden sunulan EK-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanağında belirtilen ana girdilerin fiyatlarının ağırlıklı ortalama birim maliyetlerin altında olduğu ve ana girdilerin toplam tutarlarının yanlış hesaplandığı, bahse konu tutanakta belirtilen birim fiyatların Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveline hatalı olarak yansıtıldığı, son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde üretilen/alımı ve satımı yapılan mal miktarlarının ihale konusu ihtiyaçların en az yarısını kapsamadığı, anılan tutanağın her sayfasının ilgili meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalanmadığı ve tutanağın ilk sayfasında belirtilen SMMM bilgileri ile ilgili meslek mensubunun kaşe bilgilerinin birbirinden farklı olduğu, bahse konu tutanağın ekinde sunulması gereken faaliyet belgesinin sunulmadığı, sunulsa dahi anılan belgenin geçerlilik süresinin dolduğu, söz konusu tutanağın Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.7’nci maddesine ve 8.4’üncü maddesine uygun olmadığı,
- j) Ekmek girdisinin fiyat tevsikinin “poşetli 50 gr roll” olarak yapılması gerekirken kg cinsinden “normal ekmek” girdisinin fiyat tevsikinin yapıldığı;
- k) Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda Malzemelerinin Özellikleri” listesinde ve gıda rasyonunda, yemeklerin yapımında kullanılacak olan zeytinyağının riviera olması gerektiğinin belirtildiği, ancak söz konusu istekli tarafından salt “zeytinyağı” girdisinin fiyat tevsikinin yapıldığı,
- l) Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda Malzemelerinin Özellikleri” listesinde yemeklerin yapımında kullanılacak olan pirincin “gönen baldo pirinç” olması gerektiğinin belirtildiği, ticaret borsası bültenlerinde “gönen baldo pirinç, baldo pirinç, osmancık pirinç, açık pirinç” gibi pirinç çeşitleri için ayrı ayrı fiyatlar bulunduğu, söz konusu istekli tarafından ise salt “pirinç” girdisinin fiyat tevsikinin yapıldığı,
- m) Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda Malzemelerinin Özellikleri” listesinin “Peynir” bölümünde beyaz peynirin, kaşar peynirinin ve tulum peynirin tam yağlı olması gerektiğinin belirtildiği, ancak bahse konu istekli tarafından salt beyaz peynir, kaşar peyniri ve tulum peynir fiyatının tevsik edildiği,
- n) İhale dokümanında düzenlenen 14 günlük örnek yemek menüsünde yer alan terbiyeli şehriye çorba, haydari ve yayla çorba gibi yemeklerin yapımında kullanılacak malzemeler arasında hem “yoğurt” hem de “süzme yoğurt” girdilerinin bulunduğu, ancak söz konusu istekli tarafından sadece “yoğurt” girdisinin fiyat tevsikinin yapıldığı,
- o) Aysberg marul, marul, kıvırcık, maydanoz, dereotu ve yaş nanenin fiyat tevsikinin kg cinsinden yapılması gerektiği, ancak anılan girdilerin fiyat tevsikinin adet veya demet cinsinden yapıldığı,
ö) Söz konusu istekli tarafından ana girdilerin fiyat tevsiki için üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin kullanıldığı, bahse konu durumun Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesine aykırılık teşkil ettiği, ayrıca fiyat tekliflerinin üzerinde meslek mensubuna ilişkin olarak bulunması gereken ibarelerin bulunmadığı, anılan belgelerde tespit tutanaklarının tarih ve sayısının belirtilmediği, fiyat teklifi alınan üçüncü kişilerin teklife konu alanda faaliyet göstermedikleri, fiyat tekliflerinin teklifi veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan ve beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalanmadığı, kaşeleme işleminde TÜRMOB kaşesinin kullanılmadığı,
- p) Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan işçilik maliyeti hesaplamasının ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak çalışma ücretleri ile yemek ve yol ücretleri göz önünde bulundurulmadan yapıldığı,
- r) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde yer alan açıklama gereğince aşırı düşük teklif açıklaması sunan istekliler tarafından teklif ettikleri birim fiyatların açıklanması, birim fiyat teklif cetvelinin her bir kalemi için ayrı hesaplama yapılması ve söz konusu kalemler için (Ana Girdi Maliyeti ve İşçilik Maliyeti) toplamının birim fiyat teklif tutarını geçmemesi gerektiği, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından toplam miktar ve toplam tutar açıklaması yapıldığı; birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir iş kalemi için, teklif ettikleri ana girdi birim fiyatı ile işçilik birim fiyatının toplanması sonucunda bulunan tutarın ilgili iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın üzerinde olduğu, ayrıca anılan istekli tarafından hesaplanan işçilik maliyetinin birim fiyat teklif cetvelinde yer alan kalemlere eşit olarak dağıtılmadığı,
- s) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklama yazısında şirket müdürü veya vekâlet verilen yetkili bir kişi tarafından imzalanmadığı, söz konusu yazıda yer alan imza ile teklif dosyasında şirket müdürüne ilişkin olarak sunulan imzanın aynı olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
- a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
- b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
- c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
- a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
- b) İhale, aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemleri yapılmaksızın sonuçlandırır.
- c) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.
(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.
(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan, açık ihale, belli istekliler arasında ihale veya Kanunun 21 nci maddesinin (b), (c) ve (f) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde, ikinci fıkranın (a), (b) veya (c) bendindeki seçeneklerden birinin kullanılması zorunludur.
(5) Aşağıdaki işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.
- a) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan ve Kanunun 21 nci maddesinin (a), (d) ve (e) bentleri gereğince pazarlık usulü ile yapılan personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihaleleri.
- b) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri.
- c) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif sorgulaması yapılamayacak alımlar listesinde yer alan işlerin ihaleleri.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.
79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.
79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;
SD: Sınır değeri,
YM: Yaklaşık maliyeti,
n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,
T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,
R: Sınır Değer Tespit Katsayısını
…
79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.2.2. Merkezi Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Ülke Çapında Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu yöntemle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.3. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.4. Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51 inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.
79.2.2.5. Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.
79.2.2.6. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar: İlgili mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama yapılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.
79.2.2.7. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir.
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.7) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, SM, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.2.8. İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan Emsal Bedel: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir. Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır.
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.
79.2.6. Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir.
Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek–H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Bu maddede yer alan ana girdi ibaresi kapsamında, kırmızı et; beyaz et; balık; işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi); kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve; toz şeker, süt; yoğurt, ayran; yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı) kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi); pet su, ekmek açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınır. İdarenin ihale dokümanında bu girdilerin dışında ana girdi niteliğinde malzeme içeren yemek öğünü düzenlemesi durumunda aşırı düşük teklif açıklama yazısında açıklama istenecek unsurlar arasında bu malzemelerin de belirtilmesi zorunludur. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.
…
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, kırmızı et; beyaz et; balık; kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi); sebze; meyve maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak açıklama yapılmalıdır. İsteklilerin örnek menüdeki girdiler ve işçilik gideri kullanılarak teklif ettikleri birim fiyatı açıklamaları gerekmekte olup toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacaktır. Örneğin normal kahvaltı, diyet kahvaltı, ara öğün, normal yemek ve diyet yemek gibi birim fiyatları içeren bir ihalede, isteklilerin teklif ettikleri birim fiyatı; örnek menüyü ve bu menünün üretimi için gerekli işçilik tutarını kullanarak tevsik etmeleri durumunda açıklama uygun kabul edilecektir.
79.2.7. İstekliler tarafından akaryakıt girdisine ilişkin olarak EPDK tarafından il bazında günlük yayımlanan akaryakıt fiyatlarının % 90’ının altında sunulan açıklamalar geçerli kabul edilmeyecektir.
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.
79.3.2. 79.2.2 nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dâhil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.
…
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından; malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamelerde asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılacağı, bu menülerde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarlarının ihale dokümanında belirtileceği; teklifi aşırı düşük bulunan istekliler tarafından öncelikle “ana girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek–H.4) hazırlanarak açıklama kapsamında sunulması, söz konusu açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için ise “(Ana Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’ten çok olmaması gerektiği, oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’ten çok olan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği, ana girdi ibaresi kapsamında; kırmızı et, beyaz et, balık, işlenmiş et ürünleri (sucuk, salam, sosis, kavurma gibi), kuru gıdalar (pirinç, bulgur, nohut, mercimek, kuru fasulye gibi), sebze, meyve, toz şeker, süt, yoğurt, ayran, yağ ürünleri (ayçiçek yağı, zeytinyağı, tereyağı), kahvaltı malzemeleri (peynir, zeytin, yumurta, reçel, bal gibi), pet su ve ekmeğin açıklama yapılacak unsurlar olarak dikkate alınacağı, isteklilerin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurların “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirileceği ve anılan unsurlar için açıklama sunulmasının gerekmediği anlaşılmaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a)Adı: Karabük Yücel Huzurevi Müdürlüğünün Kuruluş Mutfağında Malzeme Dahil Yemek Pişirme Yoluyla Mamul Yemek Alımı, Dağıtımı, Servis ve Servis Sonrası Hizmetler
b)Miktarı ve türü: Yücel Huzurevi Müdürlüğü; Kahvaltı: 48.545 Adet, Öğle Yemeği: 9.260 Adet, Akşam Yemeği: 48.545 Adet, Ara öğün (Gece): 45.625 Adet ve Özel Gün Menüsü: 1.300 Adet olmak üzere toplam 203.275 adet 13+ Yaş öğün” düzenlemesi yapılmış, Teknik Şartname’nin ekinde ise “Gıda Malzemeleri Özellikleri” listesi ile gıda rasyonuna yer verilmiştir.
İhale komisyonunca hesaplanan sınır değerin altında kalan Azelya Yem. Gıd. Tem. İnş. Oto. Gayrimkl. Emlk. San. ve Tic. Ltd. Şti.ye EKAP üzerinden aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ve yazının ekinde iki haftalık örnek yemek menüsü gönderildiği, söz konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli (Ek-H.4) ile her öğün için ayrı ayrı düzenlenen “Öğün Maliyeti” tablolarının sunulduğu tespit edilmiştir.
a, b, c, ç) Başvuru sahibinin Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin (Ek-H.4) uygun olmadığı yönündeki iddialarının somut bir hukuka aykırılık gerekçesine veya delile dayanmadığı, Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde yer alan girdilerden hangilerinin birim fiyatlarında ve fiyat tevsiki yöntemlerinde hata yapıldığına, işin süresi boyunca kullanılacak ana girdilerden hangilerinin söz konusu hesap cetveline yansıtılmadığına ilişkin somut bir iddianın ortaya konulmadığı, ayrıca iki haftalık örnek yemek menüsünde yer alan yemeklerden hangilerinin birim öğün maliyetlerinin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından yanlış hesaplandığının dilekçede belirtilmediği, iddiaların genel nitelikli hukuka aykırılık ifadeleri içerdiği ve bahse konu iddiaların dolaylı olarak EK-H.4 belgesi ile yemek reçetelerinin baştan sona tamamen yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi talebini içerdiği anlaşılmış olup, Kurumun ihale komisyonlarının yerine geçip, resen inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisi bulunmadığından, başvuru sahibinin iddialarının uygun olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- d) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (Ek-H.4) ana girdi oranı ile ile işçilik oranının belirtildiği ve söz konusu oranların toplamının 0,80 ile 0,95 arasında olduğu (0,94) görüldüğünden iddianın yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- e) Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde; malzemeli yemek alımı ihalelerinde teklifi sınır değerin altında kalan istekliler tarafından aşırı düşük teklif açıklamalarının sadece iki haftalık örnek menüdeki ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak yapılması gerektiği, toplam miktar ve tutar açıklaması yapılmayacağı belirtilmiştir.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında, idarenin düzenlemiş olduğu 14 günlük örnek yemek menüsü göz önünde bulundurularak hazırlanan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli (Ek-H.4) ile her öğün için ayrı ayrı düzenlenen “Öğün Maliyeti” tablolarının sunulduğu, bahse konu istekli tarafından işin süresi boyunca kullanılacak olan koyun eti (kemikli), dana eti (kemiksiz), dana ciğer, kuzu eti (kemikli), tüm tavuk, tavuk but, tavuk but pirzola, tavuk göğüs ve tavuk göğüs (derili) malzemelerine ilişkin açıklama yapılmasının zorunlu olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- f) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı (EK-O.7) ile dana eti (kemiksiz), paket reçel, paket tahin helva, paket tereyağı kahvaltılık, paket üçgen krem peynir, paket yoğurt, tavuk but, tavuk but pirzola, tavuk göğüs, tavuk göğüs (derili), tüm tavuk, paket bal fiyatının; Burdur Ticaret Borsasının 01.01.2018-31.01.2018 tarihli bülteni ile ayva ve kabak fiyatının, Rize Ticaret Borsasının Haziran 2018 tarihli bülteni ile barbunya fiyatının, Temmuz 2018 tarihli bülteni ile patlıcan fiyatının; Ankara Ticaret Borsasının 02.01.2018 tarihli bülteni ile bulgur fiyatının, 01.03.2018-31.03.2018 tarihli bülteni ile taze soğan fiyatının, 23.03.2018 tarihli bülteni ile karnabahar fiyatının, 01.06.2018-30.06.2018 tarihli bülteni ile bezelye ve mantar fiyatının; Balıkesir Ticaret Borsasının Ocak 2018 tarihli bülteni ile havuç ve mandalina fiyatının, Haziran 2018 tarihli bülteni ile domates ve portakal fiyatının, Temmuz 2018 tarihli bülteni ile biber salçası ve marul fiyatının; İzmir Ticaret Borsasının 23.02.2018 tarihli bülteni ile çam fıstığı fiyatının, Erzurum Ticaret Borsasının Mart 2018 tarihli bülteni ile dolmalık biber fiyatının, Nazilli Ticaret Borsasının 03.04.2018 tarihli bülteni ile kereviz fiyatının, Kütahya Ticaret Borsasının Şubat 2018 tarihli bülteni ile kivi, kırmızılahana ve muz fiyatının, Nisan 2018 tarihli bülteni ile tereyağı fiyatının; Tarsus Ticaret Borsasının 01.05.2018-31.05.2018 tarihli bülteni ile kuru fasulye fiyatının, Sivas Ticaret Borsasının 01.06.2018-30.06.2018 tarihli bülteni ile patates fiyatının, Isparta Ticaret Borsasının 01.07.2018-31.07.2018 tarihli bülteni ile sivri biber fiyatının, Biga Ticaret Borsasının Nisan 2018 tarihli bülteni ile yeşil mercimek fiyatının tevsikinin yapıldığı, bahse konu bültenlerde ve Maliyet/Satış Tespit Tutanaklarında (EK-O.7) yer alan fiyatlar ile ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (EK-H.4) belirtilen fiyatlar ve fiyat tevsiki yöntemleri arasında herhangi bir çelişki bulunmadığı görülmüş olup, ihale tarihinin 06.12.2018 olduğu göz önünde bulundurulduğunda ticaret borsası fiyatları kullanılarak yapılan açıklamalarda ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatların kullanıldığı tespit edilmiştir.
Teknik Şartname’nin eki olan gıda rasyonunda etli yemeklerin yapımında kullanılacak olan malzemelere ve malzeme miktarlarına yer verildiği, bahse konu malzemelerden “koyun eti kemikli” ve “dana eti kemiksiz” girdilerinin eşdeğer ve seçimli malzemeler olduğu, bu kapsamda ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından 14 günlük örnek yemek menüsünde yer alan etli yemeklerin yapımı için “dana eti (kemiksiz)” malzemesinin tercih edildiği ve Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı (EK-O.7) ile anılan malzemenin fiyat tevsikinin yapıldığı, dolayısıyla söz konusu istekli tarafından ayrıca “koyun eti (kemikli)” girdisinin fiyat tevsikinin yapılmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır. “Dana ciğer” ve “kuzu eti (kemikli)” girdilerinin ise idare tarafından düzenlenerek aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ekinde gönderilen 14 günlük örnek yemek menüsünde yer alan yemeklerin yapımında kullanılacak olan malzemeler arasında yer almadığı, bu nedenle söz konusu girdilerin fiyat tevsikinin yapılmasının zorunlu olmadığı tespit edilmiştir.
Paket süt ve paket bal girdilerinin fiyatlarını tevsik etmek amacıyla söz konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Maliyet/Satış Tespit Tutanaklarında (EK-O.7) paket süt için belirtilen 0,55 TL birim fiyatın, Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveline (EK-H.4) daha düşük bir fiyat olarak (0,28 TL) yansıtıldığı görülse de, idare tarafından gönderilen iki haftalık örnek yemek menüsünde “paket süt” girdisinin 2 adet olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (EK-H.4) de paket süt için toplam tutarın; Maliyet/Satış Tespit Tutanaklarında belirtilen tutar ile (0,55 TL) örnek menüde belirtilen miktarın (2 adet) çarpılması sonucu elde edilen tutar olarak gösterildiği (1,1 TL), ayrıca söz konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan “Öğün Maliyeti” tablolarına paket süt fiyatının doğru olarak yansıtıldığı (0,55 TL), dolayısıyla öğün maliyeti hesaplamalarında ve Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde paket süt için belirtilen toplam tutarda hesaplama hatası yapılmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin anılan hususlara yönelik iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Diğer taraftan; bahse konu örnek yemek menüsünde yer alan yemeklerin yapımında kullanılacak olan armut ve domates salçası malzemelerine ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (EK-H.4) yer verildiği, anılan girdilerin fiyat tevsikinin yapılması amacıyla Balıkesir Ticaret Borsasının Eylül 2018 tarihli bülteninin kullanıldığının belirtildiği, ancak idare tarafından gönderilen ihale işlem dosyası incelendiğinde bahse konu Ticaret Borsası bülteninin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin anılan hususlara yönelik iddialarının yerinde olduğu, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin reddedilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
- g) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan İzmir Ticaret Borsasının 23.02.2018 tarihli bülteni ile “çam fıstığı iç” fiyatının, Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı ile “ceviz içi” fiyatının, Rize Ticaret Borsasının Haziran 2018 tarihli bülteni ile “iç fındık” tevsik edildiği; kabuklu çam fıstığı, kabuklu ceviz, ceviz ve kabuklu fındık fiyatları ile açıklama yapılmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
ğ) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından ekmek, ayran, süt, yoğurt, pet bardak su girdileri için teklif edilen birim fiyatların tevsiki amacıyla aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı (EK-O.7) sunulduğu, kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilen fiyatların fiyat tevsikinde kullanılmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
h, ı, ö) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif edilen birim fiyatların tevsiki amacıyla Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı (EK-O.7) ve ticaret borsası fiyatlarının kullanıldığı, merkezi kamu kurum ve kuruluşları tarafından ülke çapında sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyatlar, toptancı hal fiyatları ve üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin fiyat tevsikinde kullanılmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- i) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından 21.12.2018 tarihli aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında 56 çeşit malzemenin birim fiyatını tevsik etmek üzere 2018 yılı 3. geçici vergi beyanname dönemine (son geçici vergi beyanname dönemi) ilişkin olarak düzenlenen 20.12.2018 tarihli ve 01 sayılı EK-O.7 Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı sunulduğu, söz konusu tutanakta 2018 yılı 3. geçici vergi beyanname döneminde anılan girdilere ilişkin yapılan toplam alım miktarlarına yer verildiği, bahse konu istekli tarafından açıklamaların maliyete dayalı olarak yapıldığı ve teklif edilen birim fiyatların tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmadığı, söz konusu tutanağın her sayfasında meslek mensubunun adı, soyadı, unvanı, adresi vb. bilgilerine yer verilen meslek mensubuna ait kaşe ile TÜRMOB kaşesinin ve meslek mensubunun imzasının bulunduğu ve tutanağın ekinde geçerlilik süresi 27.12.2018 tarihine kadar olan faaliyet belgesinin yer aldığı, tutanağın ilk sayfasında meslek mensubuna ilişkin olarak belirtilen bilgiler ile meslek mensubunun bilgilerinin bulunduğu kaşede belirtilen bilgilerinin birbiriyle uyumlu olduğu görülmüştür.
Başvuru sahibinin “EK-O.7 maliyet/satış tutarı tespit tutanaklarında yer alan ve son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde üretilen/alımı ve satımı yapılan mal miktarlarının, ihale konusu işte kullanılması gereken mal miktarının en az yarısını kapsamadığı, ana girdilerin toplam tutarlarının yanlış hesaplandığı” yönündeki iddiasının incelenmesi neticesinde ise;
Başvuru sahibinin idareye şikâyet ve Kuruma itirazen şikâyet başvuruları incelendiğinde, başvuru sahibinin iddialarının, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Ek-O.7 belgesi ile ihale dokümanının baştan sona yeniden incelenmesine ilişkin olduğu ve somut mevzuata aykırılık iddialarından ziyade, EK-O.7 belgesinin varsayımlara dayalı olarak mevzuata aykırılığının ileri sürüldüğü anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin dördüncü fıkrasının (d) bendinde, şikâyet ve itirazen şikâyet başvuru dilekçelerinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilmesi gerektiği hüküm altına alınmıştır. İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 8’inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde de aynı hükme yer verilmiştir. Diğer taraftan, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında, anılan Yönetmelik hükmü gereğince, başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerektiği yönünde bir açıklama yapılmıştır.
Bu çerçevede, başvuru sahibi tarafından ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunmuş olduğu EK-O.7 belgesinin mevzuata aykırı olarak sunulduğu iddia edilmekle birlikte, söz konusu iddiaların somut delillere dayandırılmadığı ve bu bakımdan ileri sürülen iddiaların somut nitelikte olmadığı, söz konusu belgeye ilişkin ihale komisyonu tarafından yapılan değerlendirmelerin baştan sona yeniden yapılmasının talep edildiği, Kurum tarafından ihale sürecindeki işlem ve eylemlere ilişkin yapılacak incelemenin başvuru sahibinin iddia konusu ettiği hususlara ve idarenin bu yöndeki beyanlarına yönelik olduğu, uyuşmazlıklarda idari denetim yetkisi bu yönde bulunan Kurumun ihale komisyonlarının yerine geçip, re’sen inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisinin bulunmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, başvuru sahibinin iddialarının somut bir hukuka aykırılık gerekçesine veya delillere dayanmadığı, dolayısıyla soyut nitelikte olduğu anlaşıldığından başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.
- j) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “ekmek roll poşetli 50 gr” girdisine adet cinsinden yer verildiği, söz konusu istekli tarafından sunulan Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı ile anılan girdinin fiyat tevsikinin yapıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- k) Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda Malzemeleri Özellikleri” listesinin “Zeytinyağı (Sızma/Riviera)” bölümünün 5’inci maddesinde “5. Aksi belirtilmedikçe kuruluşa temin edilecek olan zeytinyağı “riviera” tipi olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan İzmir Ticaret Borsasının 09.03.2018 tarihli bülteni ile “zeytinyağı riviera” girdisinin fiyat tevsikinin yapıldığı tespit edildiğinden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- l) Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda Malzemeleri Özellikleri” listesinin “Pirinç (Baldo Pilavlık/Basmati)” bölümünün 2’nci maddesinde “2.Pirinç son sene mahsulü ve fabrikada temizlenip, ayıklanmış, iyi pilav olma vasfına haiz tabii renkte, tatta ve kokuda, Trakya veya Gönen Baldo cins olacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı ile “pirinç (gönen baldo)” girdisinin fiyat tevsikinin yapıldığı tespit edildiğinden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- m) Teknik Şartname’nin eki olan “Gıda Malzemelerinin Özellikleri” listesinin “Beyaz Peynir (Yağlı Tuzlu/Tuzsuz/Ezine)” bölümünün 2’nci maddesinde “2.Birinci sınıf yağlı peynirlerden olmalıdır…” düzenlemesi,
Aynı listenin “Kaşar Peyniri” bölümünde “1.Kendine özgü tat, renk olmalı, kötü koku olmamalıdır.
2.Görünüşü mükemmel olmalı, kesinlikle süngerleşmiş, delikler olmamalıdır. Kabuk rengi beyaz sarımtırak olmalıdır. Temiz ve parlak olmalıdır. Kumlu, kaba, sert veya çok yumuşak ve küflü olmamalıdır.
3.Tuz miktarı 100 gram kuru maddede en az %2,5 en çok %6 olmalıdır.
4.Kaşar peynirleri yapım tarihlerinden 60 günden az olmamak üzere olgunlaşma süresinin bitimine kadar 4-10°C de bekletilmelidir.
5.1 kg / 1,5 kg / 2 kg’ lık vakumlu ambalajlarda olmalıdır.
6.Kaşar peynirler eritme peynir olmayacaktır.
7.Eritme peyniri kesinlikle alınmayacaktır.
8.Kaşar peynir lezzet testinin yanı sıra erime testine tabi tutulacaktır. İstenilen erime kapasitesine sahip peynirler kabul edilecektir.” düzenlemesi,
Söz konusu listenin “Tulum Peyniri” bölümünün 4’üncü maddesinde “4.İhtiva ettiği süt yağı miktarına göre tam yağlı olmalıdır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda aktarılan ihale dokümanı düzenlemelerinden; istekliler tarafından teklif edilecek olan beyaz peynirin yağlı, tulum peynirinin ise tam yağlı olması gerektiği anlaşılmış olup, ihale dokümanında kaşar peynirinin yağlı olması gerektiğine yönelik herhangi bir düzenlemenin yer almadığı tespit edilmiştir. Diğer taraftan idare tarafından düzenlenerek aşırı düşük teklif açıklama talebi yazısı ekinde gönderilen 14 günlük örnek menüde yer alan yemeklerin yapımında kullanılacak malzemeler arasında “tulum peyniri” girdisinin yer almadığı, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından anılan girdinin fiyat tevsikinin yapılmasına gerek bulunmadığı, söz konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan belgelerde “beyaz peynir (tam yağlı)” ve “kaşar peyniri (tam yağlı) girdilerinin fiyat tevsikinin yapıldığı görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- n) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı ile “yoğurt (tam yağlı)” ve “süzme yoğurt (tam yağlı) girdilerinin fiyat tevsikinin yapıldığı tespit edildiğinden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- o) İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında aysberg marul, marul, kıvırcık, maydanoz, dereotu ve yaş nanenin fiyat tevsikinin kg cinsinden yapıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- p) İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri isteklilerce teklif edilecek fiyata dâhildir.
25.2. 25.1.maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
…
İşçi ücreti olarak her bir işçiye 13 (on üç) kişi, çalışılan tarihlerde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret ödenecektir.
Yemeklerin kuruluşta pişirildiği ve bu hizmetin sunulması işiyle ilgili olarak aylık 26 (yirmi altı) gün üzerinden fiilen çalışan personelin tüm mesaisini kuruluşta geçirdiği hallerde, hizmetin sunulmasıyla görevli;
2 (iki) aşçı,
2 (iki) aşçı yardımcısı,
5 (beş) servis elemanı,
4 (dört) bulaşıkçı personelin,
işçilik giderleri [(işçi ücreti, sigorta prim giderleri, yemek, yol, giyim, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma 8 (sekiz) kişi, 124 (yüz yirmi dört) gün] teklif fiyata dâhildir.
Kuruluş mutfağında çalışacak personele aşağıda cinsi ve miktarı yazılı olan giyecek ayni olarak verilecektir. Teklif fiyata dâhildir.
1 – Aşçı Kıyafeti (2×2=4 Takım)
2 – Aşçı Yardımcısı Kıyafeti (2×2=4 Takım)
3 – Servis Elemanı Kıyafeti (5×2=10 Takım)
4 – Bulaşıkçı Kıyafeti (4×2=8 Takım), lastik çizme (4×1=4 çift) ve naylon önlük (4×2=8 adet)
Ortopedik terlik (13×2=26 çift)
Mamul yemek hizmet alımında çalışan personelin yemek gideri ayni olarak teklif fiyata dâhildir.
Kuruluş mutfağında çalışan her bir işçiye 13 (on üç) kişi aylık 26 (yirmi altı) gün üzerinden 1 (bir) gün için brüt 5,00.-TL (Beş Türk Lirası) nakdi yol ücreti ödenecek olup, ücret bordrosunda gösterilecektir. Teklif fiyata dâhildir…” düzenlemesi,
İnceleme konusu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı ihalesi olmadığı, bu nedenle istekliler tarafından personel maliyeti hesaplamasının KİK İşçilik Hesaplama Modülü kullanılarak yapılmasının zorunlu olmadığı, bununla birlikte ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan personel maliyeti hesaplamasında KİK İşçilik Hesaplama Modülü kullanıldığının belirtildiği, bahse konu hesaplamanın sözleşme giderleri ve genel giderler hariç olmak üzere 13 personel üzerinden yapıldığı, hesaplama yapılırken 2018 yılında geçerli olan asgari ücretin göz önünde bulundurulduğu ve kişi başına günlük 5 TL yol gideri öngörüldüğünün belirtildiği, bu şekilde yapılan hesaplama sonucunda kişi başına aylık 2.645,39 TL işçilik maliyeti hesaplandığı,
İhale dokümanında, çalıştırılacak personelin yemek gideri için herhangi bir bedel belirtilmediği ve söz konusu istekli tarafından personel yemek gideri için kişi başına 4,707 TL gider öngörüldüğü; İdari Şartname’de ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak 124 gün çalışma ücretinin teklif fiyata dahil olduğunun belirtildiği, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılacak çalışma giderlerinin de 124 gün üzerinden hesaplandığı, dolayısıyla söz konusu istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan personel gideri hesaplamalarının ihale dokümanına uygun olarak yapıldığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- r) İdari Şartname’nin eki olan birim fiyat teklif cetveline aşağıda yer verilmiştir.…
Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.6’ncı maddesinde; teklifi sınır değerin altında kalan istekliler tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarında, iki haftalık örnek menüde yer alan yemeklerin yapımında kullanılacak olan ana girdiler ve işçilik giderleri dikkate alınarak teklif edilen birim fiyatların açıklanması gerektiği belirtilmiştir. Diğer yandan kamu ihale mevzuatında işçilik maliyetinin birim fiyat teklif cetvelinde yer alan kalemlere eşit olarak dağıtılması gerektiği yönünde bir düzenleme bulunmamaktadır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan ve 14 günlük örnek menü göz önünde bulundurularak düzenlenen Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde (Ek-H.4) “(Ana Girdi Maliyeti + İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80 ile 0,95 arasında olduğu (0,94), söz konusu hesap cetvelinin ekinde teklif edilen birim fiyatları tevsik etmek üzere birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir kalem için ayrı ayrı düzenlenmiş olan “Öğün Maliyeti” tablolarına yer verildiği, ayrıca Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinin ekinde “İşçilik Dahil Toplam Birim Maliyet” listesinin sunulduğu, bahse konu listede birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir kalem için teklif edilen birim öğün maliyeti ile birim işçilik maliyetinin belirtildiği, toplam miktar ve toplam tutar açıklaması yapılmadığı,
1’inci kalem olan “13 + Yaş Kahvaltı” için teklif edilen birim öğün maliyetinin 2,012 TL, birim işçilik maliyetinin 1,536 TL, bahse konu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın ise 3,92 TL olduğu, dolayısıyla söz konusu istekli tarafından ara öğün için teklif edilen birim fiyatın, aşırı düşük teklif açıklamasında belirtilen ara öğün birim işçilik maliyeti ile ara öğün birim öğün maliyeti toplamından (3,549 TL) fazla olduğu,
2’nci kalem olan “13 + Yaş Öğle Yemeği” için teklif edilen birim öğün maliyetinin 4,707 TL, birim işçilik maliyetinin 3,073 TL, bahse konu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın ise 7,84 TL olduğu, dolayısıyla söz konusu istekli tarafından ara öğün için teklif edilen birim fiyatın, ara öğün birim işçilik maliyeti ile ara öğün birim öğün maliyeti toplamından (7,781 TL) fazla olduğu,
3’üncü kalem olan “13 + Yaş Akşam Yemeği” için teklif edilen birim öğün maliyetinin 3,684 TL, birim işçilik maliyetinin 3,073 TL, bahse konu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın ise 7,84 TL olduğu, dolayısıyla söz konusu istekli tarafından ara öğün için teklif edilen birim fiyatın, ara öğün birim işçilik maliyeti ile ara öğün birim öğün maliyeti toplamından (6,758 TL) fazla olduğu,
4’üncü kalem olan “13 + Yaş Ara Öğün (gece)” için teklif edilen birim öğün maliyetinin 1,188 TL, birim işçilik maliyetinin 0,768 TL, bahse konu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın ise 1,96 TL olduğu, dolayısıyla söz konusu istekli tarafından ara öğün için teklif edilen birim fiyatın, ara öğün birim işçilik maliyeti ile ara öğün birim öğün maliyeti toplamından (1,957 TL) fazla olduğu,
5’inci kalem olan “Özel Gün Menüsü” için teklif edilen birim öğün maliyetinin 5,141 TL, birim işçilik maliyetinin 0,768 TL, bahse konu iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın ise 7,50 TL olduğu, dolayısıyla söz konusu istekli tarafından ara öğün için teklif edilen birim fiyatın, ara öğün birim işçilik maliyeti ile ara öğün birim öğün maliyeti toplamından (5,91 TL) fazla olduğu tespit edildiğinden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
- s) İhale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklaması incelendiğinde, açıklama üst yazısının Salih Emre Altun tarafından imzalandığı ve açıklamanın ekinde 01.12.2017 tarihli vekaletname ile Salih Emre Altun’a ait noter onaylı imza beyannamesinin sunulduğu, söz konusu vekaletnamede “…Devlet İhale Kanunu ile ilgili yasalar gereğince veya özel ve tüzel şahısların açacakları ihalelerde…birlikte ve ayrı ayrı vekaleti ifaya yetkili olmak üzere…Salih Emre Altun…tarafımdan vekil tayin edildi.” ifadesine yer verildiği, “Vekil eden” in “Azelya Yem. Gıd. Tem. İnş. Oto. Gayrimkl. Emlk. San. ve Tic. Ltd. Şti.” olduğu, yetkilisinin ise “Sevim Işık” olarak belirtildiği tespit edilmiştir.
Diğer yandan anılan isteklinin teklif dosyası incelendiğinde, teklif mektubunun Perihan Turhan tarafından imzalandığı, teklif dosyası kapsamında sunulan 07.09.2018 tarihli imza sirkülerine göre anılan kişinin 15.08.2018 tarihli Genel Kurul kararı gereğince şirket müdürü olarak seçildiği ve 15.08.2038’e kadar şirketi münferiden temsile yetkili olduğu, ayrıca imza sirkülerinin dayanağı olan 31.08.2018 tarihli ve 9650 sayılı Türkiye Ticaret Sicili Gazetesindeki bilgilere göre daha önceden müdürlük görevini yürüten Sevim Işık’ın görevinin sona erdiğinin ifade edildiği anlaşılmıştır.
Türk Ticaret Kanunu’nun “Tüzel kişilik ve ehliyet” başlıklı 125’inci maddesinde “(1) Ticaret şirketleri tüzel kişiliği haizdir.
(2) Ticaret şirketleri, Türk Medenî Kanununun 48 inci maddesi çerçevesinde bütün haklardan yararlanabilir ve borçları üstlenebilirler. Bu husustaki kanuni istisnalar saklıdır.” hükmüne,
Anılan Kanun’un “Limited Şirket” başlıklı 6’ncı kısmında yer alan 623’üncü maddesinde “(1) Şirketin yönetimi ve temsili şirket sözleşmesi ile düzenlenir. Şirketin sözleşmesi ile yönetimi ve temsili, müdür sıfatını taşıyan bir veya birden fazla ortağa veya tüm ortaklara ya da üçüncü kişilere verilebilir. En azından bir ortağın, şirketi yönetim hakkının ve temsil yetkisinin bulunması gerekir.
(2) Şirketin müdürlerinden biri bir tüzel kişi olduğu takdirde, bu kişi bu görevi tüzel kişi adına yerine getirecek bir gerçek kişiyi belirler.
(3) Müdürler, kanunla veya şirket sözleşmesi ile genel kurula bırakılmamış bulunan yönetime ilişkin tüm konularda karar almaya ve bu kararları yürütmeye yetkilidirler.” hükmüne,
Borçlar Kanunu’nun “Temsilin hükmü” başlıklı 40’ıncı maddesinde “Yetkili bir temsilci tarafından bir başkası adına ve hesabına yapılan hukukî işlemin sonuçları, doğrudan doğruya temsil olunanı bağlar.” hükmüne,
Anılan Kanun’un “Vekâlet İlişkileri” başlıklı 9’uncu kısmının “1.Tek taraflı sona erdirme” başlıklı 512’nci maddesinde “Vekâlet veren ve vekil, her zaman sözleşmeyi tek taraflı olarak sona erdirebilir. Ancak, uygun olmayan zamanda sözleşmeyi sona erdiren taraf, diğerinin bundan doğan zararını gidermekle yükümlüdür.” hükmüne ve “2.Ölüm, ehliyetin kaybedilmesi ve iflas” başlıklı 513’üncü maddesinde ise “Sözleşmeden veya işin niteliğinden aksi anlaşılmadıkça sözleşme, vekilin veya vekâlet verenin ölümü, ehliyetini kaybetmesi ya da iflası ile kendiliğinden sona ermiş olur. Bu hüküm, taraflardan birinin tüzel kişi olması durumunda, bu tüzel kişiliğin sona ermesinde de uygulanır. Vekâletin sona ermesi vekâlet verenin menfaatlerini tehlikeye düşürüyorsa, vekâlet veren veya mirasçısı ya da temsilcisi, işleri kendi başına görebilecek duruma gelinceye kadar, vekil veya mirasçısı ya da temsilcisi, vekâleti ifaya devam etmekle yükümlüdür.” hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda aktarılan tespitler çerçevesinde, aşırı düşük teklif açıklamasını imzalayan Salih Emre Altun’u vekil tayin eden şirket müdürü Sevim Işık’ın yetkisinin ihale tarihi itibarıyla sona erdiği, bununla birlikte Borçlar Kanunu’nun anılan hükümleri uyarınca vekâletname ile temsil yetkisi verilmek suretiyle yapılan işlemlerin şirket tarafından yapılmış sayılacağı ve şirket müdürünün yetkisinin sonradan sona ermesinin şirket adına gerçekleştirilen işlemleri geçersiz hale getirmeyeceği anlaşılmaktadır.
Keza vekâlet sözleşmesinde vekil tayin edenin Sevim Işık değil, Azelya Yem. Gıd. Tem. İnş. Oto. Gayrimkl. Emlk. San. ve Tic. Ltd. Şti. olduğu ve şirket adına vekil tayin edilen Salih Emre Altun’un temsil yetkisinin şirket tarafından sona erdirilmediği göz önüne alındığında, aşırı düşük teklif açıklamasının yetkili kişi tarafından sunulduğu anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu konudaki iddiası yerinde bulunmamıştır.
Sonuç olarak, yukarıda belirtilen mevzuata aykırılıkların düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte olduğu tespit edildiğinden, Azelya Yem. Gıd. Tem. İnş. Oto. Gayrimkl. Emlk. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin reddedilmesi ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
- Published in Aşırı Düşük Teklif, HİZMET AŞIRI DÜŞÜK, KİK KARARLARI, YEMEK AŞIRI DÜŞÜK
İhale Hukukunda İstekli & Yüklenici Farkı
KAMU İHALE KURULU KARARI
- İstekli ve Yüklenici Farkı
- Zarf Açma ve Kontrol Tutanağı
- Yetkili Servis Elemanlarının İletişim Bilgilerini Gösteren Belge
Karar No : 2019/UH.I-135
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/585942 İhale Kayıt Numaralı “2019 Fotokopi Çekim ve Yazıcı Çıktısı Hizmet Alım İhalesi”
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Çekirge Devlet Hastanesi tarafından 06.12.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2019 Fotokopi Çekim ve Yazıcı Çıktısı Hizmet Alım İhalesi”ne ilişkin olarak MS E.C.S. Elektronik Sistemleri San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 20.12.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 26.12.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 07.01.2019 tarih ve 589 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.01.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
KARAR:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 07.12.2018 tarihli ihale komisyonu kararı ile, ihalenin Elektroser Büro Makinaları Teknik Servis San. ve Tic. Ltd. Şti.nin üzerinde bırakıldığı, kendilerinin teklifinin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği, ihale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği, şöyle ki;
…
4) İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifi kapsamında, Teknik Şartname’nin 6.3’üncü maddesinde istenilen belgeyi sunmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
3) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “ … Hizmet sunucusu: Hizmet alımı ihalesine teklif veren gerçek veya tüzel kişileri veya bunların oluşturdukları ortak girişimleri,
…
İstekli: Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesine teklif veren tedarikçi, hizmet sunucusu veya yapım müteahhidini,
İstekli olabilecek: İhale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı satın almış gerçek veya tüzel kişiyi ya da bunların oluşturdukları ortak girişimi,
…
Yüklenici: Üzerine ihale yapılan ve sözleşme imzalanan istekliyi, … İfade eder.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Başvuruların ve tekliflerin alınması, açılması ve belgelerdeki bilgi eksikliklerinin tamamlatılması” başlıklı 56’ncı maddesinde “…(2) Zarf Açma ve Belge Kontrol Tutanağı, başvuru veya teklif zarfı içinde sunulması istenilen belgeler ve bu belgelere ilgili mevzuat gereğince eklenmesi zorunlu olan belgelerin her biri için ayrı sütun içerecek şekilde düzenlenir.
(3) Başvuru veya teklif zarfları, alınış sırasına göre incelenir. Açık ihale usulüyle yapılan ihaleler ile belli istekliler arasında ihale usulüyle yapılan ihalelerde teklif zarfları açılmadan önce, pazarlık usulüyle yapılan ihalelerde ise son yazılı fiyat tekliflerinin verildiği oturumda yaklaşık maliyet açıklanır. Zarflardan uygun olanların açılması ve belge kontrolünün yapılması aşamasında, aday veya isteklilerce sunulan belgeler tek tek kontrol edilerek hangi belgelerin sunulduğu, Zarf Açma ve Belge Kontrol Tutanağında her belge için açılmış bulunan sütunlara kaydedilerek gösterilir. İhale usulüne göre ilgili oturumda istekliler ve teklif ettikleri fiyatlar duyurularak tutanak düzenlenir. Bu tutanakların komisyon başkanınca onaylanmış suretleri, isteyenlere imza karşılığı verilmeden oturum kapatılamaz. …” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:
…
7.5.4. İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen belgeler. …” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Arıza Dahil Müdahale Süresi ve İşleyişi” başlıklı 6’ncı maddesinde “… 6.3 Yüklenici idareye yetkili servis elemanların iletişim bilgilerini teklifle birlikte teslim etmelidir. Yüklenici arızalarla ve siparişlerle ilgili en az 2 mail adresi, 1 sabit telefon, 2 GSM telefon verecek arıza ve isteklerle ilgili iş akışı buradan sağlanacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale işlem dosyasının incelenmesi sonucunda, Zarf Açma ve Belge Kontrol Tutanağı’nda yetkili servis elemanlarının iletişim bilgilerine ilişkin bir sütun açılmadığı görülmüştür.
İdari Şartname’nin 7.5.4’üncü maddesinde, istekli tarafından teklifi kapsamında sunulması gerektiği Teknik Şartname’de belirtilen belgelerin yeterlik kriteri olarak düzenlendiği, Teknik Şartname’nin 6.3’üncü maddesinde ise, yüklenici tarafından yetkili servis elemanlarının iletişim bilgilerinin, teklifle birlikte idareye sunulması gerektiğinin düzenlendiği görülmüş olup, “istekli” kavramının hizmet alımı ihalesine teklif veren hizmet sunucusunu, “yüklenici” kavramının ise üzerine ihale yapılan ve sözleşme imzalanan istekliyi ifade ettiği, dolayısıyla anılan düzenlemede “yüklenici” ifadesi kullanıldığı, ayrıca belgenin niteliği de dikkate alındığında, söz konusu belgenin teklif verme aşamasından daha sonraki bir süreç olan sözleşme aşamasında sunulması gerektiği anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, Teknik Şartname’nin 6.3.’üncü maddesinde istenilen yetkili servis elemanlarının iletişim bilgilerini gösteren belgenin, teklif dosyası kapsamında sunulması gereken bir belge olmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin anılan iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Published in DİĞER HİZMETLER, HİZMET AŞIRI DÜŞÜK, KİK KARARLARI
Talep Edilmeyen Maliyet Bileşenlerinin Açıklanmasının Gerekli Olmadığı
KİK KARARI
- İdare Tarafından Sorgulanmayan Maliyet Bileşenlerinin Açıklanmasına Gerek Yoktur
- Yeniden Değerleme Oranı
- Sigorta Teklifi
- Adblue
Karar No : 2019/UH.I-136
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/583762 İhale Kayıt Numaralı “2019-2020 Yılı Personel Servis Araçları Kiralaması” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Milli Savunma Bakanlığı İzmit İnşaat Emlak Bölge Başkanlığı tarafından 12.12.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2019-2020 Yılı Personel Servis Araçları Kiralaması” ihalesine ilişkin olarak Körfez Tur. Seyh. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin 31.12.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 04.01.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 14.01.2019 tarih ve 1753 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.01.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/64 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan Genç Tur. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı şöyle ki;
-Hakedişten doğan damga vergisine yönelik bir açıklamada bulunulmadığı,
-İhale konusu işte çalıştırılacak araçların tüm giderlerini kapsayacak şekilde fiyat teklifinin sunulduğu, söz konusu giderler ile ilgili tevsik edici belgelere yer verilmediği, işin tamamının tek bir fiyat teklifi ile açıklanmasının mümkün olmadığı, her birim fiyatın açıklamasının ayrı ayrı yapılması gerektiği, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinde araçlarla ilgili amortisman giderinin teklif fiyata dahil edilmediği, fiyat teklifinin, Kamu İhale Genel Tebliği’ne göre olması gereken ibareye yer verilmesi ve fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre düzenlenmesi gerektiği,
İhale konusu işte çalıştırılacak araçların kendi malı olması durumunda, araçlara ilişkin amortisman giderinin ayrıntılı şekilde incelenmesi gerektiği, sunulan belgelerde meslek mensubunun kaşesinin Kamu İhale Genel Tebliği’ne göre incelenerek tekrar gözden geçirilmesi gerektiği,
-İhale konusu işte çalıştırılacak araçlara yönelik yapılan açıklamanın Teknik Şartname’de yer alan marka, model yılı ve koltuk kapasiteleri dikkate alınarak yapılmadığı, açıklanan tüm giderler için 2019 ve 2020 yılı fiyat artışı öngörülmediği,
– İhale konusu işte kullanılacak araçların marka, model yılı ve koltuk kapasitesine göre akaryakıt tüketim oranlarına dair bilgilerin alındığı yetkili servisin, yetkili servis olduğuna dair üretici firmalardan alınan yetki yazısının sunulmadığı, fiyat teklifi alınan firmaların akaryakıt maliyetlerini doğru hesaplamadığı, akaryakıt giderine Adblue giderinin dahil edilmediği,
-Üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinde sigorta giderinin açıklanmadığı, kendi malı olan araçlara ilişkin ruhsat bilgileri olmadan ilgili sigorta şirketinden fiyat teklifi alındığı, alınan fiyat teklifinin mevzuata aykırı olduğu, fiyat teklifi süresinin ihale konusu işin süresini kapsamadığı, 2019 ve 2020 yılları için artış öngörülmediği, fiyat tekliflerine genel müdürlük veya bölge müdürlük teyit yazısının eklenmemesi durumunda mevzuata aykırı olduğu,
-İhale konusu işte çalıştırılacak olan sürücü giderine ilişkin yapılan açıklamanın 2018 yılını kapsadığı, 2019 ve 2020 yılları için fiyat artışı öngörmediği,
-Servis izin belgesi ve servis aracı çalışma izin belgesi (ruhsat) giderlerine ilişkin açıklamada bulunulmadığı, söz konusu giderler için 2019 ve 2020 yılları dahil olmak üzere artış öngörülmediği,
-İhale konusu işte çalıştırılacak araçların muayene giderinin yüklenici tarafından karşılanacağı hususunun ihale dokümanında düzenlendiği, söz konusu araçların Motorlu Taşıtlar Vergisi hesaplanırken Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet adresinin veya Motorlu Taşıtlar Genel Tebliği’nde belirtilen tarifelerin dikkate alınması gerektiği, aşırı düşük teklif açıklamasında bulunan isteklinin açıklamalarının tekrar gözden geçirilmesi gerektiği, açıklamalarda 2019 ve 2020 yılları için bir artışın öngörülmediği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
12.12.2019 tarihinde yapılan ihaleye 4 isteklinin teklif verdiği, 20.12.2018 tarihinde düzenlenen ihale komisyonu kararında; Ertekin Org. Tur. Tur. Turistik Yatırımlar ve Uluslararası Yolcu Taş. San. ve Tic. A.Ş. tarafından sunulan iş deneyimine esas belge tutarının İdari Şartname’de belirtilen asgari iş deneyim tutarını karşılamadığı gerekçesiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, teklifi idarece hesaplanan sınır değerin altında kalan Genç Tur. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. ve Anadolu Seyahat Ser. Hiz. Tur. İnş. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.den aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği, Anadolu Seyahat Ser. Hiz. Tur. İnş. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmadığından teklifinin reddedildiği, Genç Tur. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif, başvuru sahibi Körfez Tur. Seyh. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin ise ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
İdarece sınır değer altında kalan isteklilere gönderilen 12.12.2018 tarihli aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında “…teklifte önemli olduğu değerlendirilen hususlar ihale komisyonu tarafından tespit edilerek aşağıda belirtilmiştir:
- Sözleşme giderleri
- Teklif fiyata dahil giderler (ödenecek bütün resim, harç, vergiler) (KDV hariç)
- Aracın yakıt giderleri.
ç. Aracın kira olup olmamasına göre; kira ise kiralama bedeli, öz mal ise amortisman giderleri.
- Araç sigorta giderleri.
- Araç marka ve model yılı
- Sürücü giderleri (Maaş, SGK primi vb.).
- Servis İzin Belgesi ve/veya Servis Aracı Çalışma İzin Belgesi (ruhsat) ve/veya Bandrol Giderleri.
- Araçlar kiralama ise yakıt giderleri için yapılan fiyat anlaşması” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
İhale üzerinde bırakılan Genç Tur. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 17.12.2018 tarihinde aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulduğu anlaşılmıştır. Anılan isteklinin sunduğu aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde;
-İdarenin aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında teklifte önemli maliyet bileşeni olarak belirlenen giderlerden sözleşme giderlerine ilişkin olarak, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sözleşme damga vergisi(Binde 9,48), KİK payı (Onbinde 5) ve sözleşme karar damga vergisi(Binde 5,69) giderlerinin öngörüldüğü anlaşılmıştır.
İdarece açıklama istenilen önemli maliyet bileşeni olarak belirlenen sözleşme giderini oluşturan bileşenlerin, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklandığı, hakedişten doğan damga vergisinin sözleşmenin ifası süresince ortaya çıkacağı, bu nedenle sözleşme gideri olarak değerlendirilemeyeceği, genel gider içerisinde değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varıldığından anılan istekli tarafından yapılan açıklamanın kamu ihale mevzuatı açısından aykırılık teşkil etmediği ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
-İhale konusu işte çalıştırılacak 3 adet araca ait araç giderine ilişkin fiyat teklifi sunulduğu, sunulan fiyat teklifinde “… yer alan araç kiralama fiyat teklifi akaryakıt, trafik sigortası, motorlu taşıtlar vergisi, egzoz emisyon ve şoför ücretleri hariç verilmiştir.
…2018/583762 ihale kayır numaralı 2019-2020 Yılı Personel Servis Araçları Kiralanması ile ilgili teknik şartnamede özellikleri belirtilmiş bulunan yukarıda cinsi ve miktarına yer verilen giderlere ilişkin K.D.V. hariç teklifimiz belirtilmiştir. ” ifadelerine yer verildiği ve meslek mensubu tarafından kaşelenerek imzalandığı görülmüştür.
İhale konusu işte çalıştırılacak olan araçların, ihale üzerinde bırakılan isteklinin kendi malı olmadığı, dolayısıyla araçların amortisman giderine ilişkin bir açıklamada bulunamayacağı, meslek mensubu tarafından ilgisine göre düzenlenerek sunulan fiyat teklifi ile sadece araç kiralama giderlerinin açıklandığı, araçlara ait diğer giderler ayrı ayrı tevsik edici belgeler ile birlikte açıklandığı, fiyat teklifi ile açıklanan araçların teknik özelliklerinin ihale dokümanı düzenlemelerine uygun olduğu, sunulan fiyat teklifinin işin süresini kapsadığı, dolayısıyla 2019 ve 2020 yılları için herhangi bir artış öngörülmesine gerek olmadığı anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
– İhale konusu işte kullanılacak araçlara ait akaryakıt giderinin tevsiki amacıyla başvuru konusu ihalenin ilan tarihi(21.11.2018) ile ihale tarihi(12.12.2018) arasında EPDK tarafından Kocaeli ili bazında yayımlanan motorin litre fiyatının sunulduğu, mazot fiyatının 5,95 TL/LT olduğu, bu tutarın KDV hariç 5,04 TL tutara tekabül ettiği, istekli tarafından yapılan hesaplamada bu tutarın esas alındığı, bu itibarla başvuru sahibince mazot fiyatına ilişkin yapılan bu açıklamaların Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesine uygun bir açıklama usulü olduğu sonucuna varılmıştır.
İdarece aşırı düşük teklif açıklaması talep yazısında Adblue giderine ilişkin açıklama yapılmasına yönelik bir düzenlemenin bulunmadığı, dolayısıyla ihale üzerinde bırakılan isteklinin söz konusu gidere ilişkin açıklama yapmamasının mevzuata aykırı olmadığı sonucuna varılmıştır.
Araçların akaryakıt tüketim miktarlarının tevsikine ilişkin araç kataloğunun sunulduğu, sunulan katalogda akaryakıt sarfiyat miktarının 100 km mesafede 7,70 LT olduğu, ihale konusu iş süresince kat edilecek toplam mesafenin 124.800 km hesaplandığı, EPDK tarafından Kocaeli ili bazında yayımlanan motorin litre fiyatlarının kullanılarak hesaplanan akaryakıt giderine ilişkin yapılan açıklamanın mevzuata aykırı olmadığından bahisle başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
-İhale konusu işte kullanılacak araçların sigorta giderlerine ilişkin Ray Sigorta A.Ş.nden alınmış fiyat teklifinin sunulduğu, fiyat teklifinde başlangıç tarihinin 31.12.2018, bitiş tarihinin 31.12.2019 olarak belirtildiği, ihale dokümanında ihale konusu işin süresinin 02.01.2019 – 31.12.2020 tarihleri arasında olduğu, başvuru sahibi tarafından ihale tarihinden önceki yılın aralık ayı yurt içi endeksinin yıllık değişim oranından (%15,47) fazla olacak şekilde yeninden değerleme oranında (%23,73) sigorta giderinde artış öngörülmek suretiyle 2020 yılı için de açıklamada bulunulduğu, ayrıca bahse konu sigorta fiyat teklifinin üzerinde Ray Sigorta A.Ş. İstanbul Anadolu Bölge Müdürlüğü kaşesi ile imzaların bulunduğu, bölge müdürlüğü tarafından düzenlenen bu belgenin teyidinin yapılmasının gerekmediği, yapılan açıklamada işin süresinin dikkate alındığı dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
-İhale konusu işin güzergahlarının ortalama mesafesinin 80km olduğu, bir sürücünün 3 saatlik bir çalışma ile hizmeti yerine getirilebileceği, işin süresi boyunca her bir aracın 520 sefer yapacağı, bu nedenle sürücüler için de 2019 yılında 260 gün, 2020 yılında 260 gün çalışma gününün öngörüldüğü, 2018 yılındaki saatlik asgari ücretin (2.486,14 TL /30 gün /7,5 saat =)11,05 TL olarak kabul edildiği, söz konusu tutarın yeniden değerleme oranında (%23,73) arttırılması suretiyle saatlik asgari ücretin 2019 yılı için 13,67 TL, 2020 yılı için ise 16,91 TL hesaplanarak ihale konusu işte çalıştırılacak sürücülere ait işçilik giderlerinin açıklanmış olduğu görülmüştür.
İhale dokümanında, ihale konusu işte çalıştırılacak araç sürücülerinin tam zamanlı olarak çalıştırılacağına dair bir düzenlenmenin bulunmadığı, aşırı düşük teklif açıklamasının idareye sunulduğu tarihte 2019 yılı için asgari ücretinin açıklanmadığı ve yapılan açıklamalarda kullanılan tutarın 2018 yılı saatlik asgari ücretin üzerinde olduğu, işin gerçekleşeceği 2019 ve 2020 yılları için bu tutara artış öngörüldüğü hususları göz önünde bulundurulduğunda istekli tarafından yapılan açıklamanın uygun olduğu ve başvuru sahibinin iddiasının yerine olmadığı sonucuna varılmıştır.
-Servis izin belgesi ve servis aracı ruhsat giderlerinin tevsiki için Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin 16.11.2017 tarih ve 600 no’lu meclis kararının sunulduğu, söz konusu meclis kararında yer alan 2018 yılına ait tutarların yeniden değerleme oranında (%23,73) arttırılarak 2019 ve 2020 yılları için ayrı ayrı hesaplama yapıldığı, yapılan hesaplamaların açıklamalarda kullanıldığı görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
– İhale konusu işte çalıştırılacak araçların muayene giderinin ve MTV giderlerinin Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet adresinin veya Motorlu Taşıtlar Genel Tebliği’nde belirtilen tarifeler dikkate alınarak açıklandığı, 2019 ve 2020 yılları için artışın öngörüldüğü görülmüştür. Ayrıca idarenin aşırı düşük teklif açıklama talep yazısında araçların muayene ve MTV giderlerinin teklifte önemli bileşenler olarak belirlenmediği, dolayısıyla anılan giderlere ilişkin açıklama sunulmasına gerek bulunmadığı anlaşılmıştır. Tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
- Published in HİZMET AŞIRI DÜŞÜK, KİK KARARLARI, PERSONEL TAŞIMA, TAŞIMA AŞIRI DÜŞÜK
YEMEK AŞIRI DÜŞÜK NEDİR VE NASIL HAZIRLANIR?
MALZEMELİ HİZMET ALIM İHALELERİNDE AŞIRI DÜŞÜK TEKLİF
AÇIKLAMASINDA DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR
-
Giriş
Malzemeli yemek hizmeti alım ihaleleri, içerdiği yemek malzemesi ve gerektirdiği hizmet göz önüne alındığında öteki hizmet alım ihalelerinden farklıdırlar. Malzemeli yemek hizmeti alım ihalelerini oluşturan unsurlar; “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider”dir. İdarelerin malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerindeki “aşırı düşük teklif sorgulamaları”nda, teklif edilen fiyat içerisindeki oranı çok önemli olduğundan yapılacak hesaplamaların yüzde yüz doğru olması elzemdir. Aksi durum isteklinin değerlendirme dışı kalmasına ve firmanın maddi kaybına yol açacaktır.
Hizmet alım ihalelerinin çeşitlerinden biri de “malzemeli yemek alım ihaleleri”dir. Kamu kurum ve kuruluşları bu ihale çeşidinde, ihale düzenleyerek, personelinin yemek ihtiyaçlarını yüklenici firma aracılığıyla karşılamaktadırlar. Yemek malzemesini sağlama, yemek yapma, dağıtma ve yemekle alakalı temizlik hizmetlerini yerine getirme yüklenici firmaların başlıca sorumluluğudur.
Diğer hizmet ihalelerinden farklı olarak, malzemeli yemek alım ihaleleri içerisinde malzeme unsurunu da barındırmaktadır. Bu nedenle hazırlanacak aşırı düşük teklif açıklamalarında, hizmet maliyetinin yanında, yemek malzemesi maliyetine ilişkin açıklamaların da hazırlanması gerekmektedir.
2. Hizmet Alım İhalelerinde Aşırı Düşük Teklif Değerlendirme Yöntemleri
Hizmet ihalelerinde aşırı düşük teklif değerlendirmesiyle ilgili olarak idarelerin uymak zorunda olduğu kurallar aşağıda gösterilmiştir.
İdarelerin tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında uymakla mükellef oldukları kurallar bulunmaktadır. İhale komisyonu yapılan teklifleri değerlendirmesinin ardından Kamu İhale Kurumunca tespit edilen yönteme göre sınır değeri hesaplamaktadır.
İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında olan isteklilerden açıklama isteneceğinin belirtildiği durumlarda, sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilmektedir.
Sınır değerin altında kalan teklif sahiplerinden Kamu İhale Kurumunca tespit edilen kriterler ışığında teklifte önemli olduğu belirlenen maliyet bileşenleriyle alakalı ayrıntılar yazılı olarak talep edilir.
4734 Sayılı Kanunun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38. maddesi uyarınca;
İhale komisyonu;
a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü, gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir.
Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. Bunun doğal sonucu olarak ihale komisyonu tarafından reddedilmeyen teklif geçerli teklif olarak belirlenir.
3. Malzemeli Yemek Hizmet Alımı İhalelerinde Aşırı Düşük Tekliflerin Değerlendirilmesi
İnceleme konumuz olan ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında yararlanılmak amacıyla önceden hazırlanan teknik şartnamelerde asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılmakta ve menüde yer alan yemeklerin içerikleriyle çiğ girdi miktarları belirlenmektedir.
Bu tür ihalelerde; aşırı düşük teklif sorgulamasına maruz kalan istekli ilk önce “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının bulunduğu Kamu İhale Genel Tebliğinin Ek H.4’te bulunan “Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetveli”ni hazırlamak suretiyle yaptığı aşırı düşük açıklaması kapsamında sunmaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.2.6 bendinde düzenlendiği üzere açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmamasına bağlıdır.
Açıklamasında oran belirtilmeyen veya belirtilmiş olan oran 0,80’den az veya 0,95’den fazla olan isteklilerin teklifleri kabul edilmemektedir.
Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.2.6 maddesinde de düzenlendiği üzere yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler “Ana çiğ girdi” ibaresiyle tanımlanmaktadır. Bu nedenle, isteklinin beyan ettiği orana dahilinde teklifte bulunması halinde, yemeğin pişirilmesi amacıyla ihtiyaç duyulan enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez.
Tebliğin aynı maddesinin devamında verilen örnekte;
“…1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir.
Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2 nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir…” düzenlemesi de açıkladığımız hususu somutlaştırmıştır.
4. Malzemeli Yemek Alımı İhalelerinde Ana Çiğ Girdi Maliyetlerinin Tevsiki
Ana çiğ girdi maliyetlerinin, malzemeli yemek alımı ihalelerinde tevsiki için ilk olarak aşağıda ifade edilen yöntemlerden birini kullanmak suretiyle izah etmek ve aşırı düşük teklifi açıklamak gerekmektedir.
İstekliler aşırı düşük sorgulamasına tabi tutulan tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanmak suretiyle açıklayabilirler.
A. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri Kullanılarak Açıklama
Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.2.2. maddesi uyarınca;
“Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Kamu İhale Genel Tebliği, Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Kamu İhale Genel Tebliği, Ek-O.6) düzenlenecektir.
Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.”
B. Maliyet Tespit Tutanağına Göre Birim Maliyet Fiyatının Tespiti Kullanılarak Açıklama
Kamu İhale Genel Tebliğinin 79.2.2.1. maddesinin 2. fıkrası gereği;
Maliyet birim fiyatının, Maliyet Tespit Tutanağına göre tespit edilmesi; mamul/mal ve hizmet alım ihalelerine göre farklılık arz etmekte ve iki farklı şekilde açıklanabilmektedir. Buna göre;
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması durumunda;
Mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması gerekmektedir.
Fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise:
Kamu İhale Genel Tebliğinin 79/2.2.1. maddesinin 2, 3 ve 4. Fıkralarında “İhaleye çıkılan hizmet için verilen teklif birim fiyatın, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin maliyet tespit tutanağında (Kamu İhale Genel Tebliği, Ek-O.5) yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (‘) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Kamu İhale Genel Tebliği, Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (‘) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.” İfadeleriyle kurum düzenlenmiş bulunmaktadır.
C. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar Kullanılarak Açıklama
“Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.” Düzenlemesi Kamu İhale Genel Tebliğinin 79/2.2.2 maddesinde mevzuat haline getirilerek açıklama yöntemi düzenlenmiştir.
D. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar Kullanılarak Açıklama
Kamu İhale Genel Tebliğinin 79/2.2.3 maddesinde bulunan “Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.” Düzenlemesiyle aşırı düşük açıklama yöntemi belirlenmiştir.
E. Ticaret Borsası Fiyatları Kullanılarak Açıklama
“Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 51’inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.” düzenlemesiyle Kamu İhale Genel Tebliğinin 79/2.2.4 maddesi açıklama kriterini belirlemiş bulunmaktadır.
F. Toptancı Hal Fiyatları Kullanılarak Açıklama
Kamu İhale Genel Tebliğinin 79/2.2.5 maddesinde “Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama” yapılabileceği düzenlenmiştir.
G. Özel veya Münhasır Hak Sahibi Kuruluşların Uyguladığı Fiyatlar Kullanılarak Açıklama
“İlgili mevzuatı uyarınca, belirli mal veya hizmetlerin kamuya sunulması konusunda lehine sınırlama bulunan kuruluşların tedarikçisi oldukları mallar veya sunucusu oldukları hizmetler için uyguladıkları fiyatlar ile açıklama…” yapılabileceği Kamu İhale Genel Tebliğinin 79/2.2.6 maddesi aracılığıyla düzenlenmiştir.
H. İsteklinin Kendi Ürettiği, Aldığı veya Sattığı Mallara İlişkin Fiyatlar Kullanılarak Açıklama
Kamu İhale Genel Tebliğinin 79/2.2.7 maddesi “Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin kendi ürettiği, aldığı veya sattığı mallara ait fiyatların kullanılması durumunda, istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre aşırı düşük teklif açıklamasına konu mal için düzenlenen Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı (Kamu İhale Genel Tebliği, Ek-O.7) ile açıklama yapılabilir.”
Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Kamu İhale Genel Tebliği, Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü mal miktarının en az yarısı kadar alım yapmış olması gerekir.
Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Kamu İhale Genel Tebliği, Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması ve malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması gerekir.
İsteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelere açıklama konusu mala ilişkin satış yapmış ve satılan malın idarece kabul edilmiş olması durumunda, maliyet/satış tutarı tespit tutanağı (Kamu İhale Genel Tebliği, Ek-O.7) sunulmasına gerek bulunmayıp sadece söz konusu satışa ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, YMM, SMMM ya da vergi dairesince onaylı suretleri ile de belgelendirme yapılabilir.” Düzenlemesiyle açıklama kriterini belirlemiş bulunmaktadır.
I. İsteklinin Ortağı Olduğu Tüzel Kişiye Ait İşletmeden Mal Çekmesiyle Oluşan Emsal Bedel Kullanılarak Açıklama
Kamu İhale Genel Tebliğinin 79/2.2.8 maddesinde “Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin olarak isteklinin ortağı olduğu tüzel kişiye ait işletmeden mal çekmesi veya satın alması durumunda söz konusu malın emsal bedeli ile değerlenmesi gereklidir. Emsal bedelinin tespitinde 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri esas alınır. Bu durumda, Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan emsal bedeli gösteren ve istekliyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından hazırlanarak imzalanan ve kaşelenen beyanın verilmesi yeterlidir.” Düzenlemesiyle açıklama yöntemi belirlenmiştir.
Kamu İhale Genel Tebliğinin 79/2.2.6 bendinde; malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak yukarıda belirtilen yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabileceği düzenlemesi bulunmaktadır.
- Published in MAKALELER, YEMEK AŞIRI DÜŞÜK
Hakedişten Doğan Damga Vergisi Sözleşmenin İfası Süresince Ortaya Çıkacağından Sözleşme Gideri Olarak Değerlendirilemeyeceği
KAMU İHALE KURUL KARARI
- Hakedişten Doğan Damga Vergisi
- Önemli Maliyet Bileşenleri
- Sözleşme Giderinin Kapsamı
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/583762 İhale Kayıt Numaralı “2019-2020 Yılı Personel Servis Araçları Kiralaması” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Milli Savunma Bakanlığı İzmit İnşaat Emlak Bölge Başkanlığı tarafından 12.12.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2019-2020 Yılı Personel Servis Araçları Kiralaması” ihalesine ilişkin olarak Körfez Tur. Seyh. Nak. Taah. Tic. Ltd. Şti.nin 31.12.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 04.01.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 14.01.2019 tarih ve 1753 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.01.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/64 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan Genç Tur. Nak. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamalarının uygun olmadığı şöyle ki;
-Hakedişten doğan damga vergisine yönelik bir açıklamada bulunulmadığı,
…
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
- a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
- b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
- c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.
Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8’inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,
…
İdarece açıklama istenilen önemli maliyet bileşeni olarak belirlenen sözleşme giderini oluşturan bileşenlerin, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklandığı, hakedişten doğan damga vergisinin sözleşmenin ifası süresince ortaya çıkacağı, bu nedenle sözleşme gideri olarak değerlendirilemeyeceği, genel gider içerisinde değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varıldığından anılan istekli tarafından yapılan açıklamanın kamu ihale mevzuatı açısından aykırılık teşkil etmediği ve başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Published in HİZMET AŞIRI DÜŞÜK, KİK KARARLARI, TAŞIMA AŞIRI DÜŞÜK
Sınır Değerin Yanlış Hesaplanması Sonucu İsteklinin Değerlendirme Dışı Bırakılması
- Personel Çalıştırılmasına Dayalı Olmayan Hizmet İhalesi
- Sınır Değerin Yanlış Hesaplanması
KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2019/004
Gündem No : 49
Karar Tarihi : 16.01.2019
Karar No : 2019/UH.II-90
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/560596 İhale Kayıt Numaralı “Manisa Büyükşehir Belediyesi Kültür Sosyal İşler Daire Başkanlığı Merkez ve İlçe Eğitim Merkezleri Kısmi Zamanlı Öğretmenlik Ders Saati Hizmet Alımı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Manisa Büyükşehir Belediye Başkanlığı Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığı tarafından 07.12.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Manisa Büyükşehir Belediyesi Kültür Sosyal İşler Daire Başkanlığı Merkez ve İlçe Eğitim Merkezleri Kısmi Zamanlı Öğretmenlik Ders Saati Hizmet Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Pasifik Grup Kurumsal Hizmetler Danışmanlık Temizlik İnşaat Nakliye Turizm Gıda Eğitim Taahhüt ce Tic. Ltd. Şti. nin 18.12.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 19.12.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 20.12.2018 tarih ve 61482 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.12.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2018/1845 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, şikâyete konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı olduğu, Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları doğrultusunda yapılan hesaplamada sınır değerin 14.917.293,74 TL olarak belirlendiği, 17.774.669,84 TL tutarındaki tekliflerinin sınır değerin üzerinde olması nedeniyle aşırı düşük teklif sorgulaması yapılmadan ihalenin uhdelerinde kalmaları gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “…Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir.
Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1.Bu Tebliğde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır.
78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.
78.1.2. Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetleri, 78.1.1 inci maddede yer alan koşullara bakılmaksızın personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul edilmez.
78.1.3. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden yapılan, yıl boyunca devam eden, niteliği gereği süreklilik arz eden ve haftalık çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı park ve bahçe bakım ve onarımı ile çöp toplama, cadde, sokak, meydan ve benzerlerinin temizlik işleri, 78.1.1 inci maddede yer alan diğer koşullara bakılmaksızın personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul edilir.
78.1.4. Niteliği gereği süreklilik arz etme koşulu dışında diğer koşulları taşıyan ve ihale edilmesi mümkün olan hizmet alımlarında, teklifler ile aşırı düşük tekliflerin hazırlanması ve değerlendirilmesinde bu Tebliğin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri için öngördüğü düzenlemeler (asgari işçilik maliyeti ile sözleşme giderleri ve genel giderlerin hesabı, sınır değer tespiti, işçilik hesaplama modülünün kullanım zorunluluğu vb.) aynen uygulanır.
78.29. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, sözleşme gideri ve genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.
78.30. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:
- a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil), nakdi yemek ve yol bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve işveren sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur.
- b) İşçilikle Bağlantılı Ayni Giderler: İdari şartnamede işçi sayısıyla bağlantı olarak teklife dahil edilmesi öngörülen ayni giderler teklif bileşeni kabul edilir.
- c) Hizmetin Yürütülmesine Yardımcı Unsurlar: İhale konusu hizmet işinin yürütülmesinde yardımcı nitelikte olan ve idari şartnamede belirtilen unsurlar teklif bileşeni kabul edilir.
ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden; işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir.” açıklamaları,
Anılan Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.
79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.
79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;
SD: Sınır değeri,
YM: Yaklaşık maliyeti,
n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,
T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,
R: Sınır Değer Tespit Katsayısını
79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.
…
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır…” açıklamaları yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
- a) Adı: Manisa Büyükşehir Belediyesi Kültür Sosyal İşler Daire Başkanlığı Merkez ve İlçe Eğitim Merkezleri Öğretmenlik Ders Saati Hizmet Alımı İşi
- b) Miktarı ve türü: Miktar : Kısmi zamanlı Toplamda 18 adet Merkez ve İlçe Eğitim Merkezlerinde toplam 466.282 ders saati hizmeti Alımı
Türü: Kısmi zamanlı ders saati Hizmeti Alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
- c) Yapılacağı yer: Manisa Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Dairesi başkanlığına bağlı Merkez ve İlçe eğitim merkezleri” düzenlemesi,
“Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi, resim, harç ve benzeri giderler ile ulaşım, haberleşme, irtibat bürosu ve buna ilişkin giderler ve her türlü sigorta giderleri teklif edilecek fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İsteklilerin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi, resim, harç ve benzeri giderler ile ulaşım, haberleşme, irtibat bürosu ve buna ilişkin giderler ve her türlü sigorta giderleri teklif edilecek fiyata dahildir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.” düzenlemesi,
“Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
- a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
- b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
- c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Teklif Fiyata Dahil Giderler” başlıklı 8’inci maddesinde “Yüklenicinin birim fiyat bedel olarak sunduğu teklifi: Toplam 466.282 ders saati alımı 12 (oniki) aylık bir süre karşılığı hizmet sunumudur. Yüklenici firma, 4857 Sayılı İş Kanunu ve diğer yasaların hükümlerine kesinlikle uyacaktır. Bu kanunların öngördüğü vecibeleri yerine getirmek zorundadır. Aksi takdirde doğabilecek her türlü tazminat ve ödemeler yüklenici firmaya aittir. Öğretmenlerin brüt 1 saatlik ders ücreti, ihale tarihi itibariyle geçerli olan brüt saatlik asgari ücretin 3,45 katından az olamaz. Fiyat Farkı, verilmeyecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Şikâyete konu ihalenin Manisa Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler Dairesi Başkanlığına ait “2018/560596 İhale Kayıt Numaralı Manisa Büyükşehir Belediyesi Kültür Sosyal İşler Daire Başkanlığı Merkez ve İlçe Eğitim Merkezleri Kısmi Zamanlı Öğretmenlik Ders Saati Hizmet Alımı İşi” olduğu, 07.12.2018 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 2 isteklinin katıldığı, 07.12.2018 tarihli ihale komisyonu kararı ile Pasifik Grup Kurumsal Hizm. Dan. Tem. İnş. Nak. Tur. Gıda Eğitim Taah. ve Tic. Ltd. Şti.ne ait teklifin Teknik Şartname’nin “Teklif fiyata dahil giderler” başlıklı 8’inci maddesinin karşılanmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Besot Manisa Belediyesi Müş. Müh. Müteah. Hizm. Ulaşım Toplu Taşımacılık Sosyal Tesisler İşletmeciliği Turizm ve Enerji San. ve Tic. A.Ş. uhdesinde bırakıldığı ve anılan kararın 12.12.2018 tarihinde ihale yetkilisince onaylanarak isteklilere EKAP üzerinden tebliğ edildiği görülmüştür.
İncelenen ihalenin konusunun Manisa Büyükşehir Belediyesi sınırlarında bulunan toplam 18 merkezdeki eğitime destek kurslarında çalışacak Türkçe, Matematik, Tarih, Coğrafya, Felsefe, Fizik, Kimya, Biyoloji, Fen Bilgisi ve İdareci öğretmenleri olmak üzere 9 farklı alanı kapsayan 466.282 saat ders hizmeti alımı olduğu, gerek ihale dokümanında gerek birim fiyat teklif cetveli standart formunda söz konusu eğitim hizmetinin saat cinsinden belirlemesinin yapıldığı, ihale dokümanında personel sayısına ilişkin bir belirlemenin yapılmadığı, ayrıca ihale dokümanında eğiticilerin çalışma saatlerinin tamamını idare için kullanacağına dair herhangi bir düzenlemenin de bulunmadığı görülmüştür.
Yukarıda yer verilen mevzuat hüküm ve açıklamaları uyarınca bir hizmet alımının personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olarak nitelendirilebilmesi için çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlenmiş olması, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanılacak olması, yaklaşık maliyetin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluşması ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımı niteliğine sahip olması gerekmektedir. İnceleme konusu ihale açısından aktarılan koşulların bir arada gerçekleşmediği dikkate alındığında, başvuruya konu ihalenin personel çalıştırmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı ihalesi olduğu anlaşılmıştır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nde yer alan açıklamalar uyarınca personel çalıştırılmasına dayalı olan hizmet alımı ihalelerinde sözleşme gideri ve genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında teklif sunan isteklilerin tekliflerinin ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılacağı anlaşılmakla birlikte personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değerin üzerinde teklif sunan isteklilerin tekliflerinin toplam asgari işçilik maliyeti açısından değerlendirilmesine ilişkin herhangi bir açıklamanın ise bulunmadığı görülmüştür. Dolayısıyla, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan inceleme konusu ihale açısından, gerek yaklaşık maliyet gerekse tekliflerin hesaplanması açısından işçilik giderlerinin tespitinde %4 oranındaki sözleşme giderleri ve genel giderlerin işçilik giderlerine dahil edilmesi söz konusu olmayacaktır.
Diğer yandan Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.5’inci maddesinde, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarında sözleşme giderleri ve genel giderlerin %4 oranında hesaplanmayacağı, sözleşme giderlerinin ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklanacağı belirtilmiştir. Tebliğ’in anılan düzenlemesinden personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sözleşme giderleri ve genel giderlerine yönelik hesaplamaya ilişkin açıklamanın sadece aşırı düşük teklif sorgulamasında söz konusu olacağı anlaşılmıştır.
07.12.2018 tarihli ihale komisyonu kararı ile idarece şikâyet başvurusuna verilen cevap yazısında başvuru sahibi istekliye ait teklifin, teklif tutarının Teknik Şartname’nin 8’inci maddesinde düzenlen şartları karşılamadığı ifade edilerek değerlendirme dışı bırakıldığının ifade edildiği, bu hususa ilişkin hesabın da;
“İhale tarihi itibari ile yürürlükte bulunan brüt saatlik asgari ücretin 3,45 katı ve sözleşme damga vergisi, karar pulu ile KİK payı dikkate alınarak yapılan hesaplama,
2.029,00TL/30
=67,63/7,5 31,12x % 22,5= 7,00 TL (işveren payı)
=9,02 x 3,45
=31,12+7,00 TL
=38,12 TL
38,12 TL X 466.282=17.774.669,84 TL
17.774.669,84 TL + 278.529,07 TL (sözleşme damga vergisi, karar pulu ile KİK payı)
= 18.053.198,91 TL” şeklinde yapıldığı görülmüştür.
Teknik Şartname’nin “Teklif Fiyata Dahil Giderler” başlıklı 8’inci maddesinde anılan hizmet alımında çalışacak öğretmenlerin brüt 1 saatlik ders ücretinin ihale tarihi itibariyle geçerli olan brüt saatlik asgari ücretin 3,45 katından az olamayacağı düzenlenmiştir. Söz konusu düzenleme göz önünde bulundurularak KİK işçilik hesaplama modülü üzerinden yapılan hesaplamada kısmi süreli çalışmada esas alınması gereken saatlik asgari ücretin 38,11 TL olduğu anlaşılmıştır.
Bu çerçevede, Teknik Şartname’nin aktarılan maddesinde belirtilen orandaki brüt asgari ücretin toplamının (38,11 TLX 466.282) 17.770.007,00 TL, başvuru sahibi istekliye ait teklif fiyatının 17.774.669,84 TL olduğu anlaşılmış olup Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları dikkate alınarak yapılan hesaplamada sınır değer de 14.917.293,74 TL olarak tespit edilmiştir.
İtirazen şikayete konu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan bir hizmet alımı olduğu, ihale dokümanında isteklilerin tekliflerinin sınır değerin altında kalması durumunda aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulacağının düzenlendiği, sınır değerin 14.917.293,74 TL olduğu, başvuru sahibi istekliye ait teklif fiyatının sınır değerin üzerinde olduğu hususları bir arada değerlendirildiğinde anılan istekliye ait teklifin Teknik Şartname’nin 8’inci maddesini karşılamadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılması işleminin yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Pasifik Grup Kurumsal Hizm. Dan. Tem. İnş. Nak. Tur. Gıda Eğitim Taah. ve Tic. Ltd. Şti.ne ait teklifin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
Oybirliği ile karar verildi.
- Published in DİĞER HİZMETLER, HİZMET AŞIRI DÜŞÜK, KİK KARARLARI
Firmanın Faaliyet Alanı Dışında Bulunan Bir İhaleye Katılması Değerlendirme Dışı Kalmasına Sebep Olur
- Aşırı Düşük Teklif İncelemesi
- Sınır Değerin Belirlenmesi
- Firmanın Faaliyet Alanının İhale Konusunu Kapsaması
- Teklif Alınan Firmanın Teklif Konusu Alanında Faaliyet Gösterme Zorunluluğu
- Birden Fazla İhaleye İlişkin Olarak Tek Dilekçeyle Başvuruda Bulunulamayacağı
- Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımı
KAMU İHALE KURUL KARARI
Toplantı No : 2019/001
Gündem No : 20
Karar Tarihi : 03.01.2019
Karar No : 2019/UH.I-14
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/517981 İhale Kayıt Numaralı “2019 Yılı Okul ve Mabetlerin Hijyenik Bakımı Hizmeti Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Pendik Belediye Başkanlığı tarafından 21.11.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2019 Yılı Okul ve Mabetlerin Hijyenik Bakımı Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Referans Temizlik Otomasyon Med. Dan. San. ve Tic. Ltd. Şti. nin 07.12.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 07.12.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 13.12.2018 tarih ve 60232 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.12.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2018/1806 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1- İhale üzerinde bırakılan Ramazan Çapar’ın aşırı düşük teklif açıklaması ile ilgili olarak;
a- İdari Şartname’de işin kısmi zamanlı çalışılarak gerçekleştirileceğinin belirtildiği, “kısmi zamanlı çalışma” ifadesinin haftalık çalışma süresinin en fazla normal haftalık çalışma süresinin 2/3’ü (30 saat) olması anlamına geldiği, anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında çalışacak işçiler için tam zamanlı çalışma öngörüldüğü, dolayısıyla işçilik ücretleri ile ilgili savunmalarının ihale dokümanına ve mevzuata aykırı olduğu,
b- Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarında sözleşme giderinin teklif edilen bedelin %4’ü oranında hesaplanarak bulunamayacağı, söz konusu giderlerin ilgili mevzuatına göre hesaplanması gerektiği, 3885 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun ekinde yer alan (1) sayılı Tablo’da sözleşmelere ilişkin uygulanacak damga vergisi oranı binde 9,48 olarak, İhale Kanunlarına tabi olan veya olmayan resmi daire ve kamu kişiliğini haiz kurumların her türlü ihale kararlarına ilişkin uygulanacak damga vergisi oranının ise binde 5,69 olarak belirtildiği, anılan istekli tarafından idareye sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında sözleşme giderlerini oluşturan KİK payının, sözleşme ve ihale kararı damga vergisi giderlerinin ayrı ayrı hesaplanarak açıklanması gerekirken ayrı ayrı açıklanmadığı, dolayısıyla açıklamanın mevzuata aykırı olduğu,
c- Açıklamaya esas fiyat tekliflerinin, fiyat teklifine konu alanda faaliyet gösteren bir firmadan alınmadığı ve gerçekçi belge ve kayıtlara dayanmadığı, buna bağlı olarak çok düşük fiyat teklifi verildiği, fiyat teklifindeki meslek mensubuna ait “ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığı” beyanının gerçek dışı olduğu, bu hususta sahte ve yanıltıcı belge ile açıklama yapıldığı,
İhale dokümanın Ek-1 ve Ek-2 listelerinde yer verilen “Temizlik ve Sarf Malzeme Listesi” ile “Makine ve Teçhizat Listesi”nde yer alan toplam 68 kalem için piyasadan alınan fiyat tekliflerinin fiyat teklifine konu alanda faaliyet göstermeyen firmalardan alındığı, bu kalemlerin tamamının bir işletme tarafından gerçekleştirilmiş olmasının olanaksız olduğu, bu kalemlerin mükellefin yasal defterinde bulunması için aynı hizmeti daha önce sunmuş olması gerektiği, fiyat teklifi düzenleyen firmalardan Kamu İhale Genel Tebliği açıklamaları uyarınca Ek-O.6 formları ve yasal defterlerin istenip incelenmesi durumunda haklı olduklarının ortaya çıkacağı,
d- Teknik Şartname’de belirtilen iskele, vinç ve aynı Şartname’nin 11’inci maddesinde belirtilen İş Güvenliği ile ilgili olarak aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin gerçeği yansıtmadığı, anılan fiyat tekliflerinin 2018 yılı son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmediği, ihale tarihinin 21.11.2018 olduğu dolayısıyla esas alınacak son geçici vergi beyanname döneminin 2018 yılı Temmuz-Ağustos-Eylül ayları olması gerektiği, fiyat teklifi alınan firmanın anılan vergi döneminde faaliyette bulunup bulunmadığının araştırılması gerektiği,
e- Malzemelerin ve personelin nakli için istenen araçlarla ilgili olarak aşırı düşük teklif açıklamalarına esas fiyat tekliflerinin gerçeği yansıtmadığı, aracın tamir, bakım, muayene, yakıt gibi zorunlu giderleri için Kamu İhale Genel Tebliği’nde öngörülen şekilde açıklama yapılmadığı,
f- Aşırı düşük teklif açıklamaları kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin maliyet veya satış tutarı tespit tutanaklarına dayalı olarak hazırlanmadığı, tutanakların talep edilmesi halinde bu tutanakların bazılarının hiç düzenlenmediği, mevzuata uygun hazırlanmadığı ve fiyat teklifi ile uyumlu olmadığının görüleceği,
g- Aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat tekliflerinin maliyet veya satış tutarı tespit tutanaklarının son geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmediği, mevzuata uygun hazırlanmadığı ve fiyat teklifi ile uyumlu hazırlanmadığının görüleceği, fiyat tekliflerini veren firmanın yeni kurulmuş bir firma olduğu, tutanaklarda belirtilen ortalama birim fiyatları sağlamasının mümkün olamayacağı, faaliyet alanı içinde olmayan kalemler için fiyat teklifi verdiği, bahse konu Ek-O.5 ve Ek-O.6 belgelerinde yer alan meslek mensubuna ait uygunluk beyanının gerçeği yansıtmadığı,
h- Fiyat teklifini veren firmanın yeni kurulmuş bir firma olduğu, ihale tarihi dikkate alındığında aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan fiyat teklifinin 2018 yılı son geçici vergi beyanname dönemine ait olması gerekirken bu döneme ait olmadığı,
Fiyat teklifi veren firmaların tekliflerine ilişkin olarak “fiyat teklifi geçerlik” tarihinin de belirtilmesi gerektiği ancak anılan firmaların teklif geçerlik tarihlerini belirtmediği,
ı- Fiyat teklifi veren firmanın şahıs firması olduğu ve vergi dairesindeki ticaret unvanı ile fiyat teklifindeki kaşede yer alan unvanında farklılıklar olduğu, bu durumun Ticaret Kanunu’nun 39.1’inci maddesine aykırı olduğu,
2- Ekonomik açıdan en avantajlı 2’nci teklif sahibi olarak belirlenen Karaca Reklam Dan. İnş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. ile ilgili olarak;
a- Firmanın ihale konusu alanda (temizlik) faaliyet göstermediği, anılan firmanın ticaret sicil gazetesinde şirketin amaç ve konusu ile ilgili resmi ve özel ihalelere girip taahhütte bulunabileceğinin belirtildiği ve şirketin amaç ve konusunun kapsamında “temizlik işi”nin yer almadığı, dolayısıyla anılan firmanın istekli sıfatını haiz olamayacağından teklifinin reddedilmesi gerektiği,
b- Firmanın teklif dosyası kapsamında “Pendik Hükümet Konağı’nın Temizlenmesi Hizmet Alımı”nın gerçekleştirilmesine ilişkin olarak iş deneyim belgesi sunduğu, anılan firmanın faaliyet alanı içerisinde olmadığı bir iş kapsamında aldığı iş deneyim belgesinin yok hükmünde olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
Başvuruya konu ihalede 12 adet ihale dokümanı satın alındığı/indirildiği, 8 isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonu tarafından yapılan inceleme neticesinde 1 isteklinin teklifinin, sunduğu iş bitirme belgesi uygun olmadığı gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, 4 isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olduğunun tespit edildiği ve açıklama istenildiği, bu kapsamda 2 isteklinin açıklama sunmadığı, 1 isteklinin açıklamasının uygun olmadığı dolayısıyla ihalenin en düşük teklifi veren ve aşırı düşük teklif açıklaması uygun görülen Ramazan Çapar üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.
Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı Düşük Teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
- a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
- b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
- c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. ” hükmü yer almaktadır.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.
(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla, üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.
- a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;
1) Verilen hizmetin ekonomik olması,
2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü yer almaktadır.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1. Bu Tebliğde personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları için öngörülen düzenlemeler, 4734 sayılı Kanunun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi gereğince ihale edilebilecek personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerine uygulanır.
78.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.” açıklaması,
Aynı Tebliğ’in “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.
79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.
79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;
SD: Sınır değeri,
YM: Yaklaşık maliyeti,
n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,
T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,
R: Sınır Değer Tespit Katsayısını
79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.
Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.
Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.
Kaşeleme işlemi 8.4 üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.
…
79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır
79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.
Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.
…
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.
79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dahil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.
79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklaması yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
- a) Adı: 2019 Yılı Okul ve Mabetlerin Hijyenik Bakımı Hizmeti Alımı
- b) Miktarı ve türü: Kısmi zamanlı çalışılarak 132 Adet Okul 274 Adet Mabet 15.000 Metrekare Halı 30.000 Metrekare İnşaat Sonrası Genel Temizlik Hizmeti Alımı – Hizmet Alımı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
- c) Yapılacağı yer: Pendik İlçesi
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “Teklif fiyata dahil olan giderler
25.1. Vergi (KDV Hariç), resim, harç ve benzeri giderler, teklif fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. Teknik Şartname ve İdari Şartnamedeki tüm giderler teklif fiyata dahil edilecektir.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Anılan Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;
- a) Verilen hizmetin ekonomik olması,
- b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
- c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir. İhale komisyonunca reddedilmeyen teklifler, geçerli teklif olarak belirlenir. İhale üzerinde bırakılan isteklinin teklifinin sınır değerin altında olması durumunda kesin teminat 40.1 maddesinde yer alan hüküm uyarınca hesaplanan tutar üzerinden alınır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “İşin Tanımı” başlıklı 1’inci maddesinde “İşbu teknik şartname; Pendik İlçe sınırları içerisinde olup; okul binaları ile mabetlerin; (3/7/2005-5393/14 md.), hijyenik bakım hizmetinin gerçekleştirilmesi, muhtelif atık ve artıklardan arındırılması hizmetine ilişkin teknik, bazı idari detaylar ile kontrol ve muayene metotlarına ilişkin diğer hususları kapsamaktadır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “İşin Süresi, Teslimat ve Diğer Genel Hususlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “İşin süresi; 01.01.2019 ile 31.12.2019 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasındadır.
4.1. Hizmetin tüm kısımları işbu teknik şartnameye tümüyle uymak zorundadır. Benzeri ve muadili işler kabul edilmeyecektir.
4.2. İşbu hizmet kapsamında kullanılacak ihtiyaç duyulan ve gerekli görülen her türlü personel, makine, teçhizat, iskele, vinç ve tüketim malzemeleri de dâhil olmak üzere tüm hizmet bileşenleri yüklenici tarafından temin edilecek ve bedelleri teklif birim fiyatlara dâhil edilecektir.
4.3. Hizmetin görüleceği noktalara nakli de dâhil olmak üzere tüm ulaşım yükümlülüğü yükleniciye ait olup bu hususa ilişkin giderler teklif birim fiyatlara dâhil edilecektir.
4.4. Hizmette kullanılacak malzemelerin yükleme, boşaltma, nakliye, montaj ve demontaj işlemleri de dâhil olmak üzere hizmete ait tüm bileşenler yüklenici firma tarafından yapılacak ve giderleri birim fiyat teklif kalemlerine dâhil edilmek suretiyle yüklenici tarafından karşılanacaktır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Makine ve Teçhizata İlişkin Hususlar” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. Ek 2 de tabloda belirtilen Okul veya Mabetlerde kullanılacak Makine ve Teçhizatlar işe başlama tarihi itibariyle, eksiksiz olarak Yayalar Mah. Ankara Cad. No:177 adresinde hazır bulundurulacaktır.
9.2. İş bu hizmet kapsamında kullanılmak üzere yüklenici tarafından temin edilecek makine ve teçhizatlar Ek-2 tabloda belirtilmiştir.
9.3.Yüklenici tarafından temin edilerek bu hizmet kapsamında kullanılacak tüm cihazların kullanım süresince/iş süresince olması muhtemel tüm arıza/bakım/onarım/sarf malzeme ihtiyaçları/giderleri yüklenici tarafından karşılanacak olup bu hususa ilişkin tüm giderler teklif birim fiyatlara dâhil kabul edilecektir.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “İş Emniyeti ve Sağlık Tedbirleri” başlıklı 11’inci maddesinde “11.1. Yüklenici işbu hizmet kapsamında her türlü çevresel tedbiri almakla yükümlüdür. İç cam temizliği ekibinin her türlü emniyet tedbiri yüklenici tarafından alınacaktır. Taahhüdün yerine getirilmesi süresince vuku bulacak her türlü kazalardan ve bu kazaların sebep olacağı zararlardan, can ve mal kaybından ve üçüncü şahıslara karşı yapılacak her türlü zararlardan yüklenici doğrudan doğruya sorumludur.
11.2. Yüklenici işin süresi içerisinde hiçbir uyarıya gerek yapılan veya yapılacak olan temizlik esnasında gerekli bütün emniyet tedbirlerini zamanında almak ve kazalardan korunma usul ve önlemlerini çalışanlarına öğretmekle yükümlüdür.
Kişisel koruyucu ekip ve ekipmanları yüklenici temin ederek gerekli eğitimleri bilgilendirmeleri yaparak teslim ederek kullanım talimatlarını uygulatılmasını sağlayacaktır. Emniyet ve koruma önlemlerine ilişkin giderler yüklenici tarafından karşılanacaktır.
11.3. Yüklenici tarafından kullanılan veya getirilen alet, makine, cihaz vs. İş Güvenliği Yönetmeliklerine uygun olacaktır. Periyodik bakım onarımları yapıldığına dair geçerli evrakları sözleşme imzalandıktan sonra teslim edecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Teknik Şartname’nin “Temizlik ve Sarf Malzeme Listesi” başlıklı 1 no’lu ekinde 58 kalem temizlik ve sarf malzeme listesine yer verildiği,
Anılan Şartname’nin “Makine ve Teçhizat Listesi” başlıklı 2 no’lu ekinde “1-Kuru Vakum Makinesi 5 Adet
2- İticili Yer Yıkama Otomatı (Akülü) 1 Adet
3- İticili Yer Yıkama Otomatı (Elektrikli) 1 Adet
4- Cila Makinesi (Dar Alan Yer Yıkama Makinesi ) 2 Adet
5- Halı Yıkama Makinesi 2 Adet
6- Halı Kurutma Makinesi(Fan) 4 Adet
7- Kombine Temizlik Seti (Su Tanklı ve Döner Fırçalı Zemin Yıkama Makinesi ile Jeneratörlü Köpük Cihazı) 1 Adet
8- Buhar Makinası(küçük) 2 Adet
9- Dik Konumlu Elektrikli Süpürge 1 Adet
10- Basınçlı Yıkama Makinesi 1 Adet” düzenlemesi yer almakta olup anılan cihazlara ilişkin ayrıntılı teknik özelliklere yer verildiği görülmüştür.
İhale İlanı’nın “Diğer hususlar” başlıklı 13’üncü maddesinde “Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen Teknik Şartname düzenlemelerinden işin süresinin 01.01.2019 ile 31.12.2019 (bu tarihler dâhil) tarihleri arasında olduğu, hizmet kapsamında ihtiyaç duyulan ve gerekli görülen her türlü personel, makine, teçhizat, iskele, vinç ve tüketim malzemeleri de dâhil olmak üzere tüm hizmet bileşenlerinin ve ulaşım yükümlülüğünün yüklenici tarafından karşılanacağı anlaşılmaktadır. Anılan Şartname’nin ilgili kısımlarında 58 kalem temizlik ve sarf malzemesi ile işin ifasına esas oluşturacak farklı sayılarda 10 ayrı makine ve teçhizata ve bunların ayrıntılı asgari teknik özelliklerine yer verildiği görülmüştür.
Başvuruya konu ihalede, iş kapsamında çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlenmediği, personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığına ilişkin herhangi bir düzenlemenin bulunmadığı dolayısıyla yukarıda yer verilen mevzuat açıklamaları ve doküman düzenlemeleri dikkate alındığında ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı olmadığı anlaşılmıştır.
İhale İlanı’nda teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanun’un 38 inci maddesine göre açıklama isteneceğinin düzenleme altına alındığı, ihale komisyonu tarafından tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında 4 isteklinin teklifinin aşırı düşük teklif olarak tespit edildiği, “İhale Komisyonu aşırı düşük tespit tutanağı”nda açıklama istenilecek 4 istekliye ve açıklama getirilmesi gereken hususlara yer verildiği görülmüştür. Bu kapsamda idarece teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin Teknik Şartname’nin eki Ek-1’de belirtilen “temizlik ve sarf malzemesi giderleri”, aynı Şartname’nin eki Ek-2’de belirtilen “makine ve teçhizat giderleri” ve “işçilik giderleri” olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
Bu kapsamda gerçekleştirilen değerlendirme neticesinde Ramazan Çapar’a 11.21.2018 tarihinde idarece önemli olduğu tespit edilen kalemlerin (temizlik malzemesi giderleri, makine ve teçhizat giderleri ve işçilik giderleri) yer aldığı aşırı düşük teklif açıklama talep yazısının tebliğ edildiği ve anılan yazı ile istekliden açıklamanın 26.11.2018 tarihi saat 17.00`a kadar yazılı olarak yapılmasının istendiği anlaşılmıştır. Anılan istekli tarafından idareye sunulan 26.11.2018 tarihli aşırı düşük açıklama yazısının idare tarafından uygun bulunduğu, ihalenin Ramazan Çapar üzerinde bırakıldığı, ekonomik açıdan en avantajlı 2. teklif sahibinin ise Karaca Reklam Dan. İnş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. olarak belirlendiği anlaşılmıştır.
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklama dosyasında, başvuruya konu hususlar bakımından yapılan inceleme neticesinde;
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasının (a) bölümüne ilişkin olarak yapılan inceleme neticesinde;
Anılan isteklinin işçilik giderlerine ilişkin olarak;
1 kişinin ekip sorumlusu olarak 12 ay çalıştırılacağının öngörüldüğü, bu kapsamda ödenecek ücretin brüt asgari ücretin %100 fazlası ile aylık 26 gün üzerinden, yemek bedeli (16 TL) ve yol bedelinin (16 TL) KİK İşçilik Hesaplama Modülü üzerinden hesaplanarak toplam 74.477,28 TL (6.206,44 TL x 12 ay) olarak,
1 kişinin şoför olarak 12 ay çalıştırılacağının öngörüldüğü, bu kapsamda ödenecek ücretin brüt asgari ücretin %50 fazlası ile aylık 26 gün üzerinden, yemek bedeli (16 TL) ve yol bedelinin (16 TL) KİK İşçilik Hesaplama Modülü üzerinden hesaplanarak toplam 58.963,68 TL (4.913,64 TL x 12 ay) olarak,
7 kişinin personel olarak 12 ay çalıştırılacağının öngörüldüğü, bu kapsamda ödenecek ücretin brüt asgari ücretin %20 fazlası ile aylık 26 gün üzerinden, yemek bedeli (16 TL) ve yol bedelinin (16 TL) KİK İşçilik Hesaplama Modülü üzerinden hesaplanarak toplam 347.589,48 TL (4.137,97 TL x 12 ay x 7 kişi) olmak üzere toplam işçilik maliyetinin 481.030,44 TL (74.477,28 TL + 58.963,68 TL + 4.137,97 TL) olarak hesaplandığı görülmüştür.
Yine işçilik giderlerine ilişkin olarak ulusal bayram ve genel tatil günleri (15,5 gün) için işçilik giderlerinin hesaplandığı, bu bağlamda;
1 ekip sorumlusu için 2.671,89 TL olmak üzere,
1 şoför için 2.003,84 TL olmak üzere,
7 personel için 11.221,07 TL olmak üzere toplam ulusal bayram ve genel tatil günleri işçilik maliyetinin 15.896,80 TL olarak hesaplandığı görülmüştür.
Yukarıda yer verilen mevzuat açıklamalarından personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin işçiliğe ilişkin tekliflerini belirlerken sözleşme ve genel giderler dâhil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünü kullanmalarının zorunlu olduğu anlaşılmakla birlikte ihale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı bir iş kapsamında olmamasına rağmen anılan istekli tarafından işçilik giderlerinin Kik İşçilik Hesaplama Modülü kullanılarak, işçilerin mesai saatlerinin tamamını ihale konusu iş kapsamında harcadıkları varsayımı ile asgari işçilik maliyeti ve ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderlerinin hesaba katılarak belirlendiği, dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasının (b), (d), (e) bölümlerine ilişkin olarak yapılan inceleme neticesinde;
İdare tarafından isteklilere gönderilen aşırı düşük teklif sorgulama yazısında idarece teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenlerin Teknik Şartname’nin eki Ek-1’de belirtilen temizlik malzemesi giderleri, aynı Şartname’nin eki Ek-2’de belirtilen makine ve teçhizat giderleri ve işçilik giderleri olarak belirtildiği, sözleşme giderlerinin (Kik payı, sözleşme ve ihale kararı damga vergileri), iskele, vinç ve iş güvenliği ile ilgili giderlerin ve malzemelerin ve personelin nakli için istenen araçlara ait giderlerin idarece önemli teklif bileşeni olarak belirlenmediği, dolayısıyla isteklilerce aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında başvuruya konu hususların açıklanmasına gerek bulunmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasının (c), (f), (g), (h), (ı) bölümlerine ilişkin olarak yapılan inceleme neticesinde;
Anılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamasına esas olan fiyat teklifleri ile ilgili olarak;
İhale üzerinde bırakılan istekli tarafından açıklanması istenilen temizlik ve sarf malzemesi giderleri ile makine ve teçhizat giderleri için üçüncü kişilerden fiyat teklifi alma yoluna gidildiği, bu kapsamda;
Önemli teklif bileşeni olarak belirlenen temizlik-sarf malzemelerinden oluşan toplam 58 adet kalem için Bal Ticaret Kırtasiye Dan. Peyz. Hırd. Dem. Ürün. İnş. Hırdavat firmasından 15.11.2018 tarihli fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifinin anılan firma tarafından kaşelenip imzalandığı,
Anılan belgede “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (15.11.2018) tarih ve (53) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim” ifadelerine yer verildiği görülmüştür. Belgenin meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı ve belgede TÜRMOB kaşesinin de yer aldığı anlaşılmıştır.
Bir diğer önemli teklif bileşeni olarak belirlenen makine ve teçhizat giderlerinden oluşan toplam 10 adet kalem için Bal Ticaret Kırtasiye Dan. Peyz. Hırd. Dem. Ürün. İnş. Hırdavat firmasından 15.11.2018 tarihli fiyat teklifi alındığı, fiyat teklifinin anılan firma tarafından kaşelenip imzalandığı,
Anılan belgede “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (15.11.2018) tarih ve (53) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının %80’inin altında olmadığını beyan ederim” ifadelerine yer verildiği görülmüştür. Belgenin meslek mensubu tarafından kaşelenip imzalandığı ve belgede TÜRMOB kaşesinin de yer aldığı anlaşılmıştır.
Açıklama kapsamında Ankara Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası’ndan alınan faaliyet belgesinin sunulduğu, anılan belgede ilgili meslek mensubuna ilişkin bilgilerin yer aldığı görülmüştür.
Diğer yandan, teklif alınan Bal Ticaret Kırtasiye Dan. Peyz. Hırd. Dem. Ürün. İnş. Hırdavat firmasına ait kaşede adı geçen Erdal BAL’a ait imza beyannamesinin de açıklama kapsamında sunulduğu ve imzaların aynı olduğu görülmüştür. Anılan firmanın gerçek kişi tacir olduğu, kaşede yer alan faaliyet alanları içerisinde ihale konusu işin yer almadığı (temizlik) ve Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi üzerinden yapılan incelemede firmanın faaliyet alanına da ulaşılamadığı anlaşılmıştır.
Bu kapsamda 24.12.2018 tarihli yazı ile ilgili meslek mensubundan Bal Ticaret Kırtasiye Dan. Peyz. Hırd. Dem. Ürün. İnş. Hırdavat firmasının faaliyet alanlarına ilişkin bilgilerin yer aldığı (esnaf odası kayıt belgesi vb.) belgeler istenilmiştir. 26.12.2018 tarihli cevabi yazıda Erdal BAL’a ait bilgilerin yer aldığı ve faaliyet alanlarının “İşletme ve diğer idari danışmanlık faaliyetleri (Bir organizasyonun stratejik, mali, pazarlama, üretim, iş süreçleri, proje vb. yönetim hizmetleri ile ticari marka ve imtiyaz konularında danışmanlık)” olarak belirtildiği, dolayısıyla firmanın faaliyet alanları dâhilinde teklife konu işin yer almadığı, anılan şirketin işe başlama tarihinin ise 15.10.2018 tarihi olarak belirtildiği görülmüştür.
İhale konusu işin (temizlik) fiyat teklifini düzenleyen kişinin faaliyet alanı dâhilinde yer almaması hususunun Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan açıklamalarına aykırı olduğu, diğer taraftan anılan kişinin işe başlama tarihinin 15.10.2018 tarihi olduğu, Kamu İhale Genel Tebliği’nin ilgili maddeleri gereğince Ek-O.5 ve Ek-O.6 tutanaklarının son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesinin zorunlu olduğu, son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihinin esas alındığı, somut olayda ihale tarihinin 21.11.2018 tarihi olduğu dolayısıyla ihale tarihi ve fiyat teklifini düzenleyen kişinin işe başlama tarihi dikkate alındığında alım/satım işlemine dayanak olan tutanakların düzenlenme tarihinin mevzuata uygun son veya bir önceki gecici vergi beyanname döneminde düzenlenmesinin fiilen mümkün olmadığı, tutanakların faaliyete başlama tarihi olan 15.10.2018 tarihinden sonra ve ihale tarihinin (21.11.2018) içinde bulunduğu geçici vergi beyanname döneminde düzenlenebileceği anlaşıldığından bahse konu fiyat teklifinin dayanaktan yoksun olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu anlaşılmıştır.
2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:
a- İhalede ekonomik açıdan en avantajlı 2. teklif sahibi olarak belirlenen Karaca Reklam Dan. İnş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sunulan 09.05.2011 tarih ve 7811 sayılı Ticaret Sicil Gazetesi’nin “Amaç ve Konu” başlıklı 3’üncü maddesinde şirketin faaliyet alanlarının “İnşaat, Reklam ve Organizasyon ve Turizm” başlıkları altında toplandığı,
Aynı firmaya ait 27.04.2016 tarih ve 9063 tarihli Ticaret Sicil Gazetesi’nde şirketin faaliyet alanlarına yukarıda belirtilenlere ek olarak “Taşımacılık” işinin de eklendiği, son haliyle firmanın faaliyet alanları dâhilinde ihale konusu işin yer almadığı anlaşılmıştır.
29.06.1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun “Hükmi şahısların ehliyeti” başlıklı 137’nci maddesinde “Ticaret şirketleri hükmi şahsiyeti haiz olup şirket mukavelesinde yazılı işletme mevzuunun çevresi içinde kalmak şartıyla bütün hakları iktisap ve borçları iltizam edebilirler.” hükmü bulunmakta iken, anılan Kanun’un 13.01.2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu ile 01.07.2012 tarihinden itibaren yürürlükten kaldırıldığı, yeni Kanun’un “Tüzel kişilik ve ehliyet” başlıklı 125’inci maddesinin ikinci fıkrasında ise önceki Kanun’un aksine “Ticaret şirketleri, Türk Medeni Kanunu’nun 48’inci maddesi çerçevesinde bütün haklardan yararlanabilir ve borçları üstlenebilirler. Bu husustaki kanuni istisnalar saklıdır.” hükmünün getirildiği görülmektedir.
Dolayısıyla 6102 sayılı Kanunla ultra vires (yetki aşımı) ilkesinin kaldırılmasıyla ticaret şirketlerinin, ana sözleşmelerinde yer almayan faaliyet konuları dışında da bütün haklardan yararlanıp, borçları üstlenebilmeleri bakımından Türk Ticaret Kanunu açısından herhangi bir engelin kalmadığı anlaşılmaktadır.
Ancak Türk Ticaret Kanunu’na göre özel kanun niteliğini taşıyan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde istekli olabilecek “ihale konusu alanda faaliyet gösteren ve ihale veya ön yeterlik dokümanı satın almış gerçek veya tüzel kişiyi ya da bunların oluşturdukları ortak girişim” olarak tanımlanmıştır. Bu bakımdan, ihale konusu alanda faaliyet gösterme şartı, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 125’inci maddesi uyarınca kanuni istisna niteliğindedir.
Anılan mevzuat hükmü uyarınca, istekli olabilecek sıfatını kazanmak için ihale konusu alanda faaliyet gösterilmesi gerektiği hususu dikkate alındığında, ihaleye teklif vererek istekli sıfatını kazanan kişi ya da kuruluşların öncelikle bu şartı sağlamaları gerekmektedir.
Başvuruya konu uyuşmazlık kapsamında Türk Ticaret Kanunu’ndaki genel düzenleme yerine özel kanun niteliği taşıyan 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’ndaki düzenlemenin esas alınması ve istekli olabilecekler için geçerli olan ihale konusu alanda faaliyet gösterilmesi şartının isteklilerce de öncelikle sağlanması gerekmektedir. Bu bakımdan, ticaret sicil gazetesinde ilan edilen şirket ana sözleşmesinden, ihale konusu alanda faaliyet göstermediği anlaşılan Karaca Reklam Dan. İnş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerekmektedir.
b- İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinde “…(9) Aynı kişi tarafından birden fazla ihaleye, birden fazla kişi tarafından aynı ihaleye veya birden fazla ihaleye tek dilekçe ile başvuruda bulunulamaz.” hükmü yer almaktadır.
İhalede ekonomik açıdan en avantajlı 2. teklif sahibi olarak belirlenen Karaca Reklam Dan. İnş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından teklif dosyası kapsamında Pendik Belediyesi Tesisler Müdürlüğü tarafından düzenlenen, Pendik Hükümet Konağı’nın Temizlenmesi Hizmeti Alımı işine ait iş bitirme belgesi sunulduğu, anılan işin sözleşme tarihinin 20.05.2016 olduğu, kabul tarihinin ise 10.05.2017 olduğu anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin, anılan istekli tarafından sunulan iş deneyim belgesinin şirketin faaliyet konusu dâhilinde olmayan bir iş kapsamında alındığı iddiasına yönelik olarak yapılan inceleme neticesinde, başvuruya konu iş deneyim belgesinin başka bir ihalenin konusunu oluşturduğu, İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 8 inci maddesinin ilgili hükmü gereğince aralarında maddi veya hukuki bir bağlantı veya sebep-sonuç ilişkisi bulunsa dahi, birden fazla ihaleye ilişkin olarak tek dilekçeyle başvuruda bulunulamayacağı hükmü gereğince iddianın yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, Ramazan Çapar’ın teklifinin reddedilmesi ve Karaca Reklam Dan. İnş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
- Published in DİĞER HİZMETLER, HİZMET AŞIRI DÜŞÜK, KİK KARARLARI
Yaklaşık Maliyetin Tespitine İlişkin Yöntemlerden Hangisinin Seçileceği Konusunda İdarenin Takdir Yetkisi
- Yaklaşık Maliyetin Tespiti
- İdarenin Takdir Yetkisi
- Sınır Değer
- Piyasa Araştırması
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2018/436436 İhale Kayıt Numaralı “2 Kısım, 501 Tam Sefer, 48 Büyük Otobüs (45 Kişilik) ve 28 Küçük Otobüs (27 Kişilik) Personel Servis Aracı Kiralama” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Hava Kuvvetleri Komutanlığı Karargâh Destek Kıta Grup Komutanlığı tarafından 23.10.2018 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2 Kısım, 501 Tam Sefer, 48 Büyük Otobüs (45 Kişilik) ve 28 Küçük Otobüs (27 Kişilik) Personel Servis Aracı Kiralama” ihalesine ilişkin olarak Alemsa Turizm Seyahat Taşı. Tem. Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 01.11.2018 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 12.11.2018 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 13.11.2018 tarih ve 55245 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.11.2018 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2018/1683 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, 23.10.2018 tarihinde gerçekleştirilen 2018/436436 İKN’li ihalenin 2’nci kısmına teklif verdikleri, ihaleye katılan firma temsilcilerinin hazır bulunduğu oturumda ihale komisyonu tarafından, teklif zarflarının açılmasından önce, iki kısımdan oluşan ihalenin 1’inci kısmının yaklaşık maliyetinin 11.245.261,63 TL ve şikâyete konu 2’nci kısmın yaklaşık maliyetinin ise 11.760.804,66 TL olarak açıklandığı, ancak firmaları tarafından,
1- Ankara Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası 2018 – 2019 Yılı Fiyat Tarifesi,
2- İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine ilişkin olarak piyasadan yapılan fiyat araştırması kapsamında elde edilen fiyatlar ve aritmetik ortalamaları,
3- İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar ve aritmetik ortalamaları,
4- Benzer ihalelerde bir önceki ihalede verilen teklif fiyatların TEFE/ÜFE güncellenmeleri,
5- Firmamızca teklif verilen 2’nci kısma ilişkin her bir servis aracının kat edeceği km cinsinden mesafe ve akaryakıt tutarı,
6- İhaleyi oluşturan her iki kısım arasındaki km cinsinden mesafe farkı ve bu farka ilişkin her iki kısma ait tutar farkı,
7- İhalede 2’nci kısma ilişkin isteklilerce sunulan fiyat tekliflerinin mukayesesi yapılarak her türlü hesaplama yöntemi denenmesine rağmen idarece belirlenen yaklaşık maliyet tutarına ulaşılamadığı,
Firmaları tarafından yapılan şikâyet başvurusuna verilen cevapta, İdare tarafından yaklaşık maliyet tutarının belirlenebilmesi için firmalarının da içinde bulunduğu 5 (beş) özel sektör firması ile Ankara Servis İşletmecileri Esnaf Odasına, yaklaşık maliyet araştırma tutanağı, Personel Servis Aracı Kiralanması Hizmet Alımı ile İlgili İdari Şartnamede Yer Alacak Hususlar ve Teknik Şartname örneği gönderilerek, yaklaşık maliyete esas teşkil edecek fiyatlandırmaların talep edildiğinin ve yaklaşık maliyet bedelleri çok yüksek olan 2 (iki) firmanın verdiği fiyatlar çıkarılarak 4 (dört) firmanın verdiği yaklaşık maliyet bedellerinin ortalaması alınarak yaklaşık maliyet tutarının belirlendiğinin belirtildiği,
Söz konusu “yaklaşık maliyet araştırma tutanağı 1 ve 2’nci kısım tablosu” incelendiğinde, seferlere yönelik her şey dahil toplam fiyat istenildiği, kendilerinin de bu çerçevede teklif verdiği, fakat bunun ancak götürü bedel ile yapılan ihalelerde mümkün olduğu, birim fiyat teklif alınmak suretiyle çıkılan bahse konu ihalede ihale dokümanının bütünündeki giderler göz önünde bulundurularak yaklaşık maliyet hesap cetvelinin hazırlanması gerektiği,
Şöyle ki, yaklaşık maliyet hesap cetvelinin, araçlara yönelik giderler (araç amortisman gideri, akaryakıt giderleri, kasko giderleri, trafik sigorta giderleri, koltuk sigortası giderleri, bakım onarım giderleri, araç yazlık ve kışlık lastik, akü giderleri, MTV gideri, egzoz emisyon ölçümü gideri, araç uygunluk), araç sürücü personeline yönelik giderler (çalışma saatleri ile orantılı ücret giderleri, ücrete bağlı SSK prim ve stopaj giderleri, yol ve yemek ücreti giderleri, iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri giderleri, kişisel koruyucu donanım giderleri, sürücü personel uygunluk belge giderleri, kıdem ve ihbar tazminatı giderleri) ve ihaleye yönelik giderlerden (genel giderler, sözleşme giderleri, firma karı) oluşması gerektiği,
Firmaları tarafından yapılan hesaplamalar neticesinde, yaklaşık maliyet tutarının çok düşük belirlenmesi nedeniyle, yukarıda yer verilen gider kalemlerinden en azından bir kısmının yaklaşık maliyet hesap cetveline yansıtılmadığı kanaatinde oldukları, ayrıca hatalı hesaplama yapılması nedeniyle yaklaşık maliyetin çok düşük çıkmasının ihalede sınır değerin yanlış hesaplanması ve aşırı düşük tekliflerin hatalı belirlenmesine de yol açacağı,
Sonuç olarak, idarece hazırlanan yaklaşık maliyet hesap cetvelinin, iş kalemleri ile ilgili bütün unsurları içerip içermediğinin tespit edilerek bahse konu iş kalemleri bir takım gider unsurlarını içermiyor ise, bu gider unsurlarının ilave edilerek yeniden düzenlenmesi,
Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutarda aritmetik hata var ise düzeltilmesi,
Genel giderler ve sözleşme giderleri eklenmemiş ise eklenmesi,
Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak %7 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenmemiş ise eklenmesi,
Akaryakıt ve işçilik maliyetlerinde ilgili mevzuattan kaynaklanan değişiklikler nedeniyle yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe uğradığı vaki ise, gerekçesi belirtilmek suretiyle bu maliyetler dikkate alınarak yaklaşık maliyet tutarının güncellenmesi gerektiği,
Yaklaşık maliyet hesap cetvelinin mevzuata aykırı şekilde düzenlenmesi nedeniyle, tekliflerinin yaklaşık maliyetin üzerinde kaldığı, bunun ise mağduriyetlerine sebep olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Yaklaşık maliyet” başlıklı 9’uncu maddesinde “Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesi yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyet belirlenir ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir. Yaklaşık maliyete ihale ve ön yeterlik ilânlarında yer verilmez, isteklilere veya ihale süreci ile resmî ilişkisi olmayan diğer kişilere açıklanmaz.” hükmü,
Anılan Kanun’un “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30 uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.
İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü,
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yaklaşık maliyete ilişkin ilkeler” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) İdare tarafından, ihale onay belgesi düzenlenmeden önce, bu Yönetmelikte belirlenen esas ve usullere göre ayrıntılı fiyat ve gerektiğinde miktar araştırması yapılmak suretiyle ihale konusu işin KDV hariç yaklaşık maliyeti hesaplanır ve dayanakları ile birlikte bir hesap cetvelinde gösterilir.…
(3) İhale konusu işin bir kısmına teklif verilmesinin mümkün olduğu hallerde, yaklaşık maliyet her bir kısım için ayrı ayrı olmak üzere işin tamamı dikkate alınarak hesaplanır.
(4) İhale konusu işte kullanılacak malzeme, araç, teçhizat, makine ve ekipman gibi unsurların idare tarafından verilmesi durumunda; yaklaşık maliyet, bu unsurların bedeli hariç tutularak hesaplanır ve bu unsurların listesi yaklaşık maliyet hesap cetvelinin ekine konulur.
(5) İhale komisyonu tarafından yaklaşık maliyet teklif fiyatları ile birlikte açıklanır. Pazarlık usulü ile yapılan ihalede ise yaklaşık maliyet, son yazılı fiyat teklifleri ile birlikte açıklanır. Bu aşamadan önce yaklaşık maliyet açıklanamaz ve ilan edilemez.
…” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanmasına esas miktar ve fiyatların tespiti” başlıklı 8’inci maddesinde “(1) İdareler, yaklaşık maliyetin hesaplanabilmesi için öncelikle ihale konusu hizmeti oluşturan iş kalemlerini veya gruplarını ve bunlara ilişkin miktarları tespit ederler. Bu amaçla, idare tarafından gerek duyulduğunda, aşağıda belirtilen esas ve usuller çerçevesinde miktar araştırması da yapılabilir.
(2) Yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde;
- a) Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatlar,
- b) İhaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar,
- c) İlgili odalarca belirlenmiş fiyatlar,
ç) İhale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar,
…
Esas alınır.
(3) İdareler yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde, (a), (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde belirtilen fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabilirler.
(4) Fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda fiyat sorulacak kişi ve kuruluşlara yazılan yazıda fiyatı tespit edilecek iş grubu veya iş kaleminin ayrıntılı özelliklerine yer verilir. Fiyat istenecek kişi ve kuruluşlara aynı koşulları taşıyan yazılarla başvurulur ve fiyatlar KDV hariç istenir. İstenen özellikleri taşımayan veya gerçek piyasa rayiçlerini yansıtmadığı düşünülen fiyat bildirimleri ve proforma faturalar değerlendirmeye alınmaz ve buna ilişkin gerekçeler yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.
(5) Özelliği bulunan hizmet alımlarında; önceki yıllarda bitirilmiş benzer nitelikteki işlerde oluşan fiyatların piyasa fiyatları ile karşılaştırılması suretiyle bulunan fiyatlar veya benzer nitelikteki hizmetlerde uzmanlık ve deneyimini kanıtlamış kamu ve özel sektör kuruluşları ile gerçek kişilerden soruşturularak oluşturulan fiyatlar kullanılabilir. Yapılan her türlü araştırmaya rağmen fiyatın tespit edilemediği veya tespit edilen fiyatların rayiçleri yansıtmadığının anlaşıldığı durumlarda; idarece re’sen fiyat belirlenir ve gerekçesi yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterilir.” hükmü,
Aynı Yönetmelik’in “Yaklaşık maliyetin hesaplanması ve güncellenmesi” başlıklı 9’uncu maddesinde “(1) Birim fiyat üzerinden teklif alınan ihalelerde;
- a) Her bir iş kaleminin miktarını ve gerçekleştirilmesine ilişkin şartları gösteren bir cetvel hazırlanır. Bu cetvelde her bir iş kaleminin adı, birimi, birim fiyatı ve bu fiyata dahil olan maliyetler ile varsa diğer unsurlar gösterilir.
- b) Birim fiyata dahil olan maliyetler, iş kalemi ile ilgili bütün unsurları içerecek şekilde düzenlenir ve bu iş kalemine dahil olmayan başka giderler öngörülmez…
(3) Hizmetin gerçekleştirilmesi için gerekli olan iş kalemlerine veya iş gruplarına ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu bulunan tutarların toplanması ile elde edilen genel toplam tutar, sözleşme giderleri ve genel giderler ile KDV hariç olarak belirlenir. Bulunan bu tutara işin niteliği dikkate alınarak % 7 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenir. Bu tutar, kâr hariç belirlenen genel toplam tutar üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler ile toplanarak yaklaşık maliyet hesaplanır. Buna ilişkin hesap cetveli hazırlayanlarca imzalandıktan sonra, ihale onay belgesinin ekine konularak ihale yetkilisine sunulur. Yüklenici için öngörülen kar tutarının bu cetvelde gösterilmesi zorunludur.
(4) Yaklaşık maliyetin, hesaplandığı tarihten itibaren ihalenin ilk ilan veya davet tarihine kadar güncelliğini kaybettiği durumlarda, işi oluşturan unsurlara ilişkin maliyetler idarelerce, endeks üzerinden güncellenir.
(5) Asgari ücret ve diğer işçilik maliyetlerinde ilgili mevzuatından kaynaklanan değişiklikler nedeniyle yaklaşık maliyetin ihale tarihine kadar geçen sürede değişikliğe uğradığının belirlenmesi durumunda, gerekçesi belirtilmek suretiyle ihale komisyonu tarafından, bu maliyetler dikkate alınarak yaklaşık maliyet güncellenir.” hükmü,
İhaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
- a) Adı: 2 KISIM, 501 TAM SEFER, 48 BÜYÜK OTOBÜS (45 KİŞİLİK) VE 28 KÜÇÜK OTOBÜS (27 KİŞİLİK) PERSONEL SERVİS ARACI KİRALAMA
- b) Miktarı ve türü: 501 tam sefer; 1’inci kısım için 24 büyük otobüs(45 Kişilik),14 küçük otobüs (27 Kişilik)toplam 1251 Km. ve 2’nci kısım için 24 büyük otobüs(45 Kişilik),14 küçük otobüs(27 Kişilik)toplam 1779 Km personel servis aracı kiralanması hizmet alımı işidir.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
- c) Yapılacağı yer: Hv.K.K.lığı Şehit Hv.Ulş.Er Ali ÖZTAŞ araç platformu (Bakanlıklar/Ankara) ile sözleşme tasarısında detayları belirtilen güzergahlar arası gidiş ve dönüş
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyata dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1.
25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.
25.5. Bu madde boş bırakılmıştır.” düzenlemesi yer almaktadır.
02.11.2018 tarihli şikâyete konu 2’nci kısma ait kesinleşen ihale komisyonu kararına göre, açık ihale usulüyle yapılan ihaleye 7 isteklinin teklif verdiği, bu isteklilerden Güldenler Tur. Taş. Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti. ve Öz Üstün Tur. Taş. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.nin sunmuş oldukları iş deneyim belgeleri İdari Şartname’de belirtilen asgari tutarı sağlamadığı için anılan isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, ihalenin Etimesgut Seyahat İnş. Tur. Ltd. Şti. üzerinde bırakıldığı görülmüştür.
İdare tarafından Kuruma gönderilen ihale onay belgesi ve eki yaklaşık maliyet hesap cetveli ile yaklaşık maliyetin tespitine yönelik belgeler incelendiğinde;
İhale konusu işin 2 (iki) kısımdan oluştuğu, şikâyete konu olan 2’nci kısmın yaklaşık maliyetinin 11.760.804,66 TL olmak üzere toplam yaklaşık maliyetinin 23.006.066,29 TL olarak belirlendiği,
2’nci kısmın yaklaşık maliyet hesap cetveli incelendiğinde; anılan cetvelin 38 kalemden oluştuğu, söz konusu iş kalemlerine ilişkin açıklamalarda iş kalemi bazında hizmetin gerçekleştirileceği aracın çeşidi, km bilgisi ve güzergâhı bilgilerinin belirtildiği, ayrıca tüm araçların tam sefer yapacağı bilgisine yer verildiği ve %10 oranında yüklenici kârının öngörüldüğü görülmüştür.
İhale onay belgesinin ekinde yer verilen yaklaşık maliyetin hesaplanmasına dayanak teşkil eden belgeler incelendiğinde ise, idare tarafından Ankara Servis Aracı İşletmeleri Esnaf Odası ile Ankara Ticaret Odası’na yaklaşık maliyete esas fiyatların belirlenmesi amacıyla yazı yazıldığı, bahse konu yazılara verilen cevaplarda ihale konusu iş kapsamında belirlenen birim fiyatlara (Otobüs (36 ve üzeri) kalkış ücreti 282,00 TL, km ücreti 3,10 TL, midibüs (26-35) kalkış ücreti 249,00 TL, km ücreti 2,60 TL vb.) yer verildiği,
Ayrıca, ihale konusu işi oluşturan iş kalemlerine ilişkin olarak alım konusu iş ile iştigal eden, başvuru sahibinin de aralarında olduğu, 5 (beş) firmadan fiyat araştırması yapıldığı, söz konusu firmalara “HV.K. Komutanlığı KH.DES.KT. Grup Komutanlığı Yaklaşık Maliyet Araştırma Tutanağı 1. Kısım/2.kısım”, “Personel Servis Aracı Kiralanması Hizmet Alımı ile İlgili İdari Şartnamede Yer Alacak Hususlar” ve şikâyete konu ihaleye ait Teknik Şartname’nin gönderildiği görülmüştür.
İdare tarafından, fiyat teklifi alınan firmalardan Çetinkaya Turzm Tic. Ltd. Şti ile başvuru sahibi Alemsa Turizm Seyahat Taşı. Tem. Otom. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin fiyat tekliflerinin diğer firmaların verdiği fiyat tekliflerine oranla yüksek olduğu için ortalamaya dahil edilmediği ve anılan firmalar dışında kalan 3 (üç) firmanın fiyat teklifleri ile Ankara Servis Aracı İşletmeleri Esnaf Odasının göndermiş olduğu 2018 yılı standart fiyat listesinin araçların büyüklüğü, yıllık sefer sayısı ve günlük yapılan mesafelere göre hesaplanarak oluşturulan birim fiyatların aritmetik ortalaması alınmak suretiyle şikâyete konu 2‘nci kısma ilişkin yaklaşık maliyetin belirlendiği anlaşılmıştır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 9’uncu maddesinde hizmet alımı ihalelerinde, ihale yapılmadan önce idarece, her türlü fiyat araştırması yapılarak katma değer vergisi hariç olmak üzere yaklaşık maliyetin belirleneceği ve dayanaklarıyla birlikte bir hesap cetvelinde gösterileceği, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 8’inci maddesinde idarelerin, yaklaşık maliyetin hesaplanabilmesi için öncelikle ihale konusu hizmeti oluşturan iş kalemlerini veya gruplarını ve bunlara ilişkin miktarları tespit edecekleri ve bu amaçla, idare tarafından gerek duyulduğunda, madde hükmünde belirtilen esas ve usuller çerçevesinde miktar araştırması yapılabileceği, yaklaşık maliyete ilişkin fiyatların tespitinde ise Kamu kurum ve kuruluşlarınca işin niteliğine göre belirlenmiş fiyatları, ihaleyi yapan idare veya diğer idarelerce gerçekleştirilmiş aynı veya benzer işlerdeki fiyatlar, ilgili odalarca belirlenmiş fiyatlar veya ihale konusu işi oluşturan iş kalemlerine veya gruplarına ilişkin olarak piyasadan yapılacak fiyat araştırması kapsamında elde edilecek fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması alınmak suretiyle ya da konusunda uzman bilirkişi ve ekspertizlerden soruşturularak oluşturulan fiyatların birini, birkaçını veya tamamını herhangi bir öncelik sırası olmaksızın kullanabileceği hüküm altına alınmıştır. Ayrıca fiyat araştırması için yapılan çalışmalarda gerçek piyasa rayiçlerini yansıtmadığı düşünülen fiyat bildirimleri ve proforma faturaların değerlendirmeye alınmayacağı ve buna ilişkin gerekçelerin yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterileceği belirtilmiştir.
Yapılan incelemede, idare tarafından şikâyete konu 2’nci kısma ilişkin yaklaşık maliyet tespitinin, ilgili odalarca belirlenmiş fiyatlar ile ihale konusu işi oluşturan 38 iş kalemine ilişkin olarak piyasa fiyat araştırması kapsamında elde edilen fiyat tekliflerinin aritmetik ortalaması alınmak suretiyle yapıldığı, fiyat araştırması kapsamında fiyat teklifi istenilen firmalara ihale dokümanında yer alacak bütün hususların belirtildiği dokümanının gönderildiği ve ihale dokümanında yer alan tüm hususlar dikkate alınarak teklif verilmesinin istenildiği, fiyat teklifi veren 2 (iki) firmanın fiyat teklifinin değerlendirmeye alınmadığı ve bu hususa ilişkin gerekçenin yaklaşık maliyet hesap cetvelinde gösterildiği belirlenmiştir.
Başvuru sahibinin şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından verilen cevapta da görüldüğü üzere, anılan firmalara gönderilen “Personel Servis Aracı Kiralanması Hizmet Alımı ile İlgili İdari Şartnamede Yer Alacak Hususlar” başlıklı doküman ve şikâyete konu ihaleye ait Teknik Şartname’de yer alan hususlar doğrultusunda şikâyete konu ihaleye ait ihale dokümanının oluşturulduğu, söz konusu dokümanda yaklaşık maliyetin fiyat tespitine yönelik belirleme yapılırken ihale dokümanı kapsamında yer alan ve taşıma hizmeti için gerekli olan her türlü gider bileşeninin teklif fiyata dahil edilmesi gerektiğinin açık olduğu, bu çerçevede idarenin gider bileşenlerini ayrı ayrı belirtilmesine gerek olmadığı, ihale tarihine kadar geçen sürede yürüklükteki asgari ücret tutarında değişiklik bulunmadığı, bu nedenle Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 9’uncu maddesinin beşinci fıkrası uyarınca yaklaşık maliyetin güncellenmesine gerek olmadığı, iş kalemlerine ilişkin miktarların tespit edilen fiyatlarla çarpımı sonucu elde edilen genel toplam tutarda aritmetik hata olmadığı belirlenmiştir.
Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 9’uncu maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, yaklaşık maliyet hesabına sözleşme ve genel giderlerin eklenmesi gerektiği ve ayrıca genel toplama %7 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenebileceği anlaşılmakladır. Ayrıca kâr hariç belirlenen genel toplama %7 oranını geçmemek üzere yüklenici kârı eklenebilecektir. Ancak idarenin şikâyete konu 2‘nci kısma ilişkin yaklaşık maliyet hesaplanmasına %7 oranını geçen bir oranda (%10 oranında) yüklenici kârını eklediği ve sözleşme ve genel giderlerin yaklaşık maliyet hesabına dahil etmediği tespit edilmiştir.
Bu kapsamda, idarece hesaplanan genel tutara mevzuat çerçevesinde %7 oranında yüklenici kârı ve sözleşme ve genel giderler eklendiğinde, şikâyete konu 2‘nci kısma ilişkin yaklaşık maliyetin 11.607.593,44 TL’ye ve bu tutar esas alınarak sınır değer tutarının 8.778.480,24 TL’ye tekabül ettiği tespit edilmiştir. Her ne kadar idare tarafından hesaplanan yaklaşık maliyet ile söz konusu veriler çerçevesinde ve mevzuat doğrultusunda hesaplanan yaklaşık maliyet arasında 153.211,22 TL tutarında fark bulunduğu ve idarece kâr oranının yüksek belirlenmesi nedeniyle hesaplanan tutarın sözleşme ve genel giderleri karşılayacak tutarda olduğu, söz konusu farklılığın ihalenin ilanına ilişkin süreleri, ihale usulünün belirlenmesini, yeterlik kriterlerini, sınır değer altında kalan istekli sayısını etkilememesi nedeniyle bahse konu hata esasa etkili bir durum olarak değerlendirilmemesi gerekmektedir.
Sonuç olarak yaklaşık maliyetin hesap sürecindeki işlemlerin Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 8’inci maddesinde belirlenen usule uygun olarak gerçekleştirildiği, Yaklaşık Maliyetin Tespitine İlişkin Yöntemlerden Hangisinin Seçileceği Konusunda İdarenin Takdir Yetkisinin Bulunduğu, mevzuat doğrultusunda hesaplanan yaklaşık maliyet tutarı ile idarece hesaplanan yaklaşık maliyet tutarına ilişkin farklılığın, esasa etkili bir hata olarak değerlendirilmeyeceği hususları birlikte dikkate alındığında, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Published in HİZMET AŞIRI DÜŞÜK, KİK KARARLARI, PERSONEL TAŞIMA