İHTİYAÇLAR VE ÖDENEKLERİN İHALE ÖNCESİNDE BELİRLENMESİ GEREKTİĞİ İÇİN TEKLİF AŞAMASINDAN SONRA KAYNAKLARIN VERİMLİ KULLANILMASI İLKESİNE DAYANARAK İHALE İPTAL EDİLEMEZ
Karar Tarihi : 22.05.2024
Karar No : 2024/UY.II-685
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Mersin Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/243349 İhale Kayıt Numaralı “Mersin İli Muhtelif Mahallelerde Altyapı Hatlarının Temizlenmesi Görüntülenmesi ve Frezelenmesi ile Noktasal Kaplama Yapılması 2 Kademe Yapım İşi” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Mersin Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından 28.03.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Mersin İli Muhtelif Mahallelerde Altyapı Hatlarının Temizlenmesi Görüntülenmesi ve Frezelenmesi ile Noktasal Kaplama Yapılması 2 Kademe Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Hlz Turizm İnşaat Sosyal Hizmetler Otomotiv Nak. San. ve Tic. A.Ş. – Aktepe Group İnşaat Nak. Tem. Gıda Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 06.05.2024 tarih ve 143327 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.05.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/550 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; idarece ihale yapıldıktan sonra 30.04.2024 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen tebligat ile ihalenin iptaline karar verildiği, konunun yönetim kurulunda görüşülmesi neticesinde; söz konusu işin 24.01.2024 tarihli ve 15 sayılı Yönetim Kurulu Kararı ile ihale edilmesine karar verildiği, işin 28.03.2024 tarihinde ihalesinin gerçekleştirildiği, ihalede geçerli tekliflerin az olması, gerekli rekabet ortamının oluşmaması nedeniyle kamu kaynaklarının daha etkili, ekonomik ve verimli kullanılması noktasında idarece azami hassasiyetin gösterildiği, yaklaşık maliyet ile isteklinin verdiği fiyatın birbirine yakın olduğu, dolayısıyla az sayıda isteklinin ihaleye katılması ve yeterli rekabet ortamının oluşmaması sebebiyle kırımın oldukça sınırlı bir seviyede kaldığının görüldüğü, bütün bu sebeplerden hareketle 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelerinden olan “rekabet”, “ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması” ve “kaynakların verimli kullanılması” ilkeleri ile örtüşmediği, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin görev ve sorumlulukları” başlıklı 14’üncü maddesine göre “Hizmetlerin yerine getirilmesinde öncelik sırasının, belediyenin malî durumu ve hizmetin ivediliği dikkate alınarak belirlenir.” hükmü uyarınca Genel Müdürlüğümüzün ödeme güçlüğü ve bütçede denklik sıkıntısı çekmesi ve ihaleye konu edilen işin iş kalemi kapsamında aciliyet ve zaruret arz eden çok sayıda işin toplamından fazla bir bedele tekabül ettiğinin görüldüğü, bu sebeple öncelik ve ivedilik arz eden küçük ölçekli ve çok sayıda mekâna ve nüfusa hizmet edecek olan diğer yatırımların finanse edilmesinin gerekliliğinin ortaya çıkması nazara alındığında bu aşamada bilhassa personel maaşlarında yaşanan fiyat artışlarının bütçe giderlerinin öngörülenden fazla artmasının yanı sıra bütçe geliri gerçekleşmesinin beklenen oranın altında kalması ile birlikte hizmet gerekleri ve kamu yararı adına ihaleye konu edilen işin 4734 sayılı Kanun’un 40’ıncı maddesi uyarınca ihalenin iptal edilmesine karar verildiği, idarece onaylanan ihale komisyonu kararı incelendiğinde, iptal gerekçesinin açıkça ortaya konulması gerektiği, başvuruya konu ihalede 5 adet doküman satın alındığı, 5 isteklinin teklif sunduğu ihale komisyonu kararı ile ihalenin kendileri üzerinde bırakılmasının gerektiği, akabinde ihale yetkilisi tarafından en düşük teklifin yaklaşık maliyete göre kırımının düşük olduğu gerekçesiyle birlikte 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14’üncü maddesinden bahsedilerek ihalenin iptal edildiği, ancak ihalede yaklaşık maliyetin altında 1 geçerli teklifin bulunduğu ve yeterli rekabet ortamının sağlandığı, kendi tekliflerinin de yaklaşık maliyetin altında olduğundan kamu zararından söz edilemeyeceği, bu itibarla, idarenin ihaleyi iptal gerekçesinin kamu ihale mevzuatı kapsamında idarelere tanınan takdir yetkisi kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, idarenin gerekçesi ile ihalenin iptal edilmesinin mevzuata uygun olmadığı, ihalenin iptali kararının iptal edilerek ihaleye devam edilmesi gerektiği, idarece yaklaşık maliyetin 627.846.433,33 TL olarak belirlendiği, ihale üzerinde kalan kendilerinin teklif ettiği fiyatın 594.270.000,00 TL olduğu, idarece hesaplanan yaklaşık maliyetin altında olduğu, kamu zararından ve 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14’üncü maddesinden söz edilemeyeceği, ihale mevzuatında bir ihalenin gerçekleşmesi için tekliflerin yaklaşık maliyetten belli bir miktar veya oranda daha düşük olması gerektiğine ilişkin bir düzenleme bulunmadığı, yaklaşık maliyetin altındaki geçerli tekliflerin hangi oranda düşük olması halinde kaynakların verimli kullanılması ilkesinin sağlanacağına yönelik belirlemenin somut değerlendirmeden ziyade sübjektif bir değerlendirme niteliğinde olduğu, ihalede tek geçerli teklifin kalmış olmasının rekabetin oluşmadığı anlamına gelmeyeceği, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını sağlamakla sorumlu olan idarece sınır değerin üzerinde ve yaklaşık maliyetin altında yer alan geçerli tekliflerin, ihtiyaçların zamanında karşılanmasını sağlamak için takdir yetkisi kapsamında uygun bulunabileceği dikkate alındığında, sadece geçerli en düşük teklifin yaklaşık maliyete göre kırımının düşük olması nedeniyle kaynakların verimli kullanılmasını sağlanmadığından bahisle ihalenin iptaline yönelik gerekçenin hukuka uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
…
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerine göre ihalenin iptali hususunda gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle ihale komisyonlarına ve dolayısıyla idarelere takdir yetkisi tanındığı, ancak bu takdir yetkisi mutlak ve sınırsız bir yetki niteliğinde olmadığından, takdir yetkisinin mevzuat çerçevesinde, eşitlik ilkesine uygun şekilde, kamu yararı ve hizmet gerekleri gözetilerek kullanılması, tesis edilen iptal işleminin gerekçelerinin açıkça ortaya konulması ve somut olaya ilişkin öğelerin dikkate alınarak Kanun’un 5’inci maddesinde yer alan temel ilkeler çerçevesinde karar verilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
İhale üzerinde bırakılan ve başvuru sahibi Hlz Turizm İnşaat Sosyal Hizmetler Otomotiv Nakliye Sanayi ve Ticaret A.Ş. – Aktepe Group İnşaat Nakliye Temizlik Gıda Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. İş Ortaklığının teklif bedeli (594.270.000,00 TL) incelendiğinde, söz konusu teklif bedelinin idarece hesaplanan aşırı düşük sınır değerin (505.622.445,68 TL) üzerinde olduğu ve yaklaşık maliyetin (627.846.433,33 TL) altında olduğu görülmektedir.
Bu itibarla yaklaşık maliyetin altındaki geçerli tekliflerin hangi oranda düşük olması halinde kaynakların verimli kullanılması ilkesinin sağlanacağına yönelik belirlemenin somut değerlendirmeden ziyade sübjektif bir değerlendirme niteliğinde olduğu, ayrıca, ihalede tek geçerli teklif kalmış olsa dahi, tek geçerli teklif kalmasının her durumda ihalede rekabetin oluşmadığı anlamına gelmeyeceği, idarece sınır değerin üzerinde ve yaklaşık maliyetin altında yer alan başvuru sahibinin teklifinin, yaklaşık maliyetle kıyas yapılarak kaynakların verimli kullanılmasının sağlaması gerekçesiyle reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesinin mevzuata uygun gerekçe olmadığı anlaşılmaktadır.
Ayrıca, söz konusu ihaleye çıkılmadan önce idarece ihtiyaçların belirlendiği, söz konusu ihale için ödenek planlaması yapıldığı görülmüş, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinin beşinci fıkrasında yer alan hüküm gereğince, ödeneği bulunmayan hiçbir iş için ihaleye çıkılamayacağı hüküm altına alınmıştır. Bu sebeple, idarenin ihale yetkilisinin, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediyenin görev ve sorumlulukları” başlıklı 14’üncü maddesine göre “Hizmetlerin yerine getirilmesinde öncelik sırası, belediyenin malî durumu ve hizmetin ivediliği dikkate alınarak belirlenir.” Hükmü uyarınca Genel Müdürlüğün ödeme güçlüğü ve bütçede denklik sıkıntısı çekmesi ve ihaleye konu edilen işin iş kalemi kapsamında aciliyet ve zaruret arz eden çok sayıda işin toplamından fazla bir bedele tekabül ettiğinin görülmesi, bu sebeple öncelik ve ivedilik arz eden küçük ölçekli ve çok sayıda mekâna ve nüfusa hizmet edecek olan diğer yatırımların finanse edilmesinin gerekliliğinin ortaya çıkması da nazara alındığında bu aşamada bilhassa personel maaşlarında yaşanan fiyat artışları bütçe giderlerinin öngörülenden fazla artmasının yanı sıra bütçe geliri gerçekleşmesinin beklenen oranın altında kalması ile birlikte hizmet gerekleri ve kamu yararının gerekçe göstererek de ihaleyi iptal etmesinin yerinde olmadığı, idarenin bu değerlendirmeyi ihaleye çıkmadan önce hizmet planlaması kapsamında yapması gerektiği, ihalede gelinen aşamada bu hususun iptal gerekçesi olarak gösterilemeyeceği anlaşılmaktadır
Bu sebeple, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu anlaşılmıştır.
Sonuç olarak, idarece verilen ihalenin iptali kararı yerinde bulunmadığından, idarenin ihalenin iptali kararının iptaline karar verilmesinin uygun olacağı sonucuna varılmıştır.
…
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,
2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde iadesine,
Oybirliği ile karar verildi.
- Published in İhalenin İptali Kararının İptali
EK İŞÇİLİK MALİYETLERİ TEKLİF FİYATINA DAHİL EDİLMEDİĞİ İÇİN İPTAL EDİLEN İHALENİN, İNCELEME SONUCU UYGUN BULUNAN TEKLİF NEDENİYLE YENİDEN DEĞERLENDİRİLMESİ
Karar Tarihi : 06.03.2024
Karar No : 2024/UH.II-418
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Çankaya Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/1500032 İhale Kayıt Numaralı “2024 Yılı İftar Yemeği” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Çankaya Belediye Başkanlığı Mali Hizmetler Müdürlüğü tarafından 19.01.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2024 Yılı İftar Yemeği” ihalesine ilişkin olarak De-Kan İlaç Kozmetik Medikal Organik Gıda Bitkisel Ürünler Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin 07.02.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 07.02.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 15.02.2024 tarih ve 132418 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 15.02.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/241 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, şikayete konu “2024 Yılı İftar Yemeği Hizmet Alımı” ihalesinde aşırı düşük teklif açıklamasının idareye sunulduğu, 06.02.2024 tarihli ihale komisyonu kararı ile ihalenin Gurmen Hazır Yemek Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.nin üzerinde bırakıldığı, Favori Kurumsal Yemek Üretim Hizmetleri Pazarlama Gıda Temizlik İnşaat San. ve Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibi olarak belirlendiği,
Söz konusu ihale komisyonu kararında kendi tekliflerine ilişkin “…De-Kan İlaç Kozmetik Medikal Org. Gıd. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından beyan edilen bilgileri tevsik etmek üzere sunulan belgelerin tam ve İdari Şartname ile belirlenen ihaleye katılımda yeterlik kriterlerine uygun olduğu, ancak aşırı düşük teklif cevabında aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir;
İhale dokümanında, idarede çalışacak personel için yıllık toplam 1.851.592,00 TL brüt ücret verileceği, birim fiyat teklif mektubu ve cetvelinde beyan edilmiştir. Aşırı düşük fiyat açıklamalarında ise idarede çalışacak personel için sunmuş olduğu fiyatların (1.772.325,72 TL) birbirinden farklı olduğu görülmüştür.
Düzenlenecek hakedişlerin ise birim fiyat teklif cetvelinde sunulan birim fiyatlar üzerinden sadece idare hizmetinde çalışacak personel için düzenlenebileceği ve bu kişiler için ödenecek ücretlerin birim fiyat teklif cetvelindeki fiyatlardan düşük olamayacağı, yalnızca bu kişiler için düzenlenecek bordrolarının hakedişe esas belge olacağı değerlendirildiğinde isteklinin idare hizmetinde çalışacak personele ait işçilik giderlerine ilişkin açıklamanın uygun olmadığı tespit edilmiştir. Bu kapsamda açıklamanın birim fiyat teklif cetveline uygun olarak yapılmadığı, birim fiyat teklif cetvelinde idare ödeneceği beyan edilen ücretler ile aşırı düşük açıklamalarındaki ücretlerin uyumsuz olduğu görülmüştür.
Ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği 79.2.2.7. maddesinde “…. Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta (Ek-O.7) tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde ihale konusu işte kullanılmasını öngördüğü inal miktarının en az yarısı kadar alını yapmış olması gerekir.” Denildiğinden istekli tarafından sunulan (Ek-O.7) belgesinde yer alan girdi miktarlarının, teknik şartnamede yer alan İşin süresi ve öğün miktarı göz önüne alındığında işin tamamı için kullanılacak malzemelerin yarısını karşılamadığı tespit edilmiştir.
Bu durumda işçiliğe ilişkin yukarıda yapılan açıklamalar neticesinde, Ek-H.4 Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde beyan edilen oranların hatalı olacağı ve tekrar hesaplanmasının mümkün olmadığı, ayrıca (Ek-O.7) belgesinde yer alan alım miktarlarının, Teknik Şartnamede yer alan işin süresi ve öğün miktarı göz önüne alındığında işin tamamı için kullanılacak malzemelerin yarısını karşılamadığı görüldüğünden teklif değerlendirme dışı bırakılmıştır.” ifadelerin yer aldığı,
Bunun üzerine 07.02.2024 tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulunulduğu, idare tarafından 08.02.2024 tarihinde cevap verildiği, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan Ek-O.7 belgesinin uygun olduğunun ve bu husustaki iddiasının idarece yerinde bulunduğu,
Ancak, birim fiyat teklif cetvelinde söz konusu yemek hizmeti alımı işinde çalıştırılacak olan personel için ayrı satır açıldığı, işçilik iş kalemlerine yer verildiği, çalıştırılacak olan personelin niteliklerine, sayısına ve asgari ücretin % fazlası oranında alacakları ücret miktarlarına yer verildiği, Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.3.5’inci maddesinde yer alan “Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklamanın personel çalıştırılmasına dayalı olmayan şikayete konu yemek hizmeti alımı gibi hizmet alımlarında yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında söz konusu olmayacağı, işçilik maliyet hesaplamalarının % 4 oranındaki sözleşme giderleri ve genel giderler hariç birim fiyatlar üzerinden yapılacağı,
Kendileri tarafından yukarıda aktarılan Tebliğ açıklamaları doğrultusunda, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir personel için, asgari ücretin % fazlası oranında alacakları ücret miktarları dikkate alınarak, KİK İşçilik Hesaplama Modülünü kullanarak % 4 oranındaki sözleşme giderleri ve genel giderler hariç “asgari işçilik maliyeti” üzerinden açıklamada bulunulduğu, bu nedenle işçilik maliyet hesaplamasının mevzuata uygun olduğu,
Diğer taraftan, birim fiyat teklif cetvelinde işçilik iş kalemleri için verilen teklif fiyat üzerinden işçilik maliyetlerine ilişkin olarak aşırı düşük teklif açıklaması yapılması gerektiği hususunda Kamu İhale mevzuatında herhangi bir düzenleme bulunmadığı,
KİK İşçilik Hesaplama Modülü kullanılarak ve asgari işçilik maliyeti (sözleşme ve genel giderler hariç maliyet) üzerinden yapılan asgari işçilik maliyeti hesaplaması sonucunda, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan işçilik iş kalemleri için asgari işçilik maliyetinin toplam 1.772.325,72 TL’ye tekabül ettiği, kendileri tarafından da bu şekilde hesaplama yapıldığı göz önüne alındığında, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan işçilik iş kalemleri için işçilik maliyet hesaplamasının ve açıklamasının mevzuata uygun olarak doğru bir şekilde yapıldığından dolayı açıklamanın yeterli ve uygun bulunması gerektiği,
Ayrıca, hesaplanan ana girdi maliyeti + işçilik maliyeti / teklif tutarı oranı mevzuatta belirtilen oranlar arasında (0,80 – 0,95) kaldığından, yapılan açıklamanın ihale dokümanına ve mevzuata uygun olduğu,
Sonuç olarak, aşırı düşük teklif açıklamasının uygun bulunarak teklifinin değerlendirmeye alınması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
…
Anılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasında ihale dokümanı düzenlemelerinde belirtilen personel için toplam 1.772.325,72 TL öngörüldüğü ve KİK İşçilik Hesaplama Modülü çıktılarının aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulduğu görülmüştür.
Ayrıca, aşırı düşük teklif açıklama yazısında “yemeklerin hazırlanması için gerekli işçilik maliyetleri”nin açıklanması istenildiği, başvuru sahibi tarafından yemeklerin üretileceği mutfakta 1 gıda mühendisi, 5 aşçı, 3 aşçı yardımcısı ve 3 bulaşıkçı çalıştırılacağı, yemeklerin taşınmasında ise 4 şoför çalıştırılacağı ve buna uygun olarak söz konusu personel için 271.597,76 TL ücret öngörüldüğü ifade edilmiştir.
İdare tarafından 16.02.2024 tarihinde “İdarece görülen lüzum üzerine ihalenin niteliği ve miktarının değişmesinden dolayı” ihalenin iptal edildiği görülmüştür.
Yapılan tespit ve incelemeler neticesinde, personel çalıştırılmasına dayalı olmayan şikayete konu ihalede, % 4 oranındaki sözleşme giderleri ve genel giderler dahil edilmeden ve doküman düzenlemeleri dikkate alınarak hesaplanan asgari işçilik maliyetinin 1.772.325,72 TL olduğu görülmüştür. Başvuru sahibi tarafından aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında işçilik maliyetinin doküman düzenlemelerine uygun olarak açıklandığı ve birim fiyat teklif cetvelinde belirtilen (1.851.592,00 TL) tutarın üzerinde açıklama yapılmadığı görülmüştür.
Öte yandan, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idarece birim fiyat teklif cetvelinde yer verilen personel maliyetleri yanısıra “yemeklerin hazırlanması için gerekli işçilik maliyetleri”nin de açıklanması istenildiğinden, anılan istekli tarafından ayrı bir personel maliyetine ilişkin daha açıklama yapıldığı, ancak bu maliyetin teklif fiyatına dahil edilmediği görülmüş olup, bu hususun gerekçe gösterilerek başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Bu itibarla, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
…
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden De-Kan İlaç Kozmetik Medikal Organik Gıda Bitkisel Ürünler San. ve Tic. Ltd. Şti.ne ait teklifin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,
2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde iadesine,
Oybirliği ile karar verildi.
- Published in İŞÇİLİK MALİYETİ
TEKNİK ŞARTNAMEDE ÜRÜN GRAMAJLARI İLE İLGİLİ ÇELİŞKİLER NEDENİYLE İHALENİN İPTALİ
Karar Tarihi : 06.03.2024
Karar No : 2024/UH.I-402
İHALEYİ YAPAN İDARE:
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Rektörlüğü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dekanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2024/44305 İhale Kayıt Numaralı “2 Yıllık Malzeme Dahil Yemek Pişirme ve Dağıtım Hizmeti Temini” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Rektörlüğü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Dekanlığı tarafından 15.02.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2 Yıllık Malzeme Dahil Yemek Pişirme ve Dağıtım Hizmeti Temini” ihalesine ilişkin olarak Hanedan Kurumsal Hiz. Gıda Yem. Tem. İnş. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 09.02.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 13.02.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 22.02.2024 tarih ve 133566 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 22.02.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/265 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
…
3) Teknik Şartname’nin “Yiyecek Maddelerinin Gramajları” başlıklı 7’nci maddesinin 7.1’inci alt maddesinde yer alan kahvaltı tablosunun (d) satırında “Reçel Çeşitleri / Bal / Fındık Ezmesi / Tahin-Pekmez (Açık/Mini) 30 Gr” düzenlemesinin yer aldığı, aynı Şartname’nin 2 no’lu ekinde yer alan “A-2 Gıda Evsafı” başlıklı düzenlemesinin “Poşet Reçel” başlıklı 67’nci maddesinin 9’uncu alt maddesinde “Ambalaj: Reçeller reçelin özelliğini bozmayan ve insan sağlığına zarar vermeyen plastik küvet poşette olacaktır. PVC ambalaj üzerine alüminyum veya kalay folyo yüksek ısıda preslenmek suretiyle kapanmalı, reçelin konulduğu ambalaj hariç net ağırlık 20 Gr, PVC temiz, sağlam olacak ve evvelce kullanılmış olmalı, kutudaki reçel sıraları arasına kağıt konulmalıdır.” düzenlemesinin yer aldığı, diğer taraftan “Poşet Bal” başlıklı 68’inci maddesinin 3’üncü alt maddesinde “25 gr’lık PVC ambalajlarda olacaktır. Toksik madde içermeyecektir.” düzenlemesinin, “Fındık Ezmesi” başlıklı 69’uncu maddesinin 3’üncü alt maddesinde “25 gr’lık PVC ambalajlarda olacaktır. Toksik madde içermeyecektir.” düzenlemesinin yer aldığı, ilgili düzenlemelerin Teknik Şartname’nin “Yiyecek Maddelerinin Gramajları” başlıklı 7’nci maddesinin 7.1’inci alt maddesinde yer alan kahvaltı tablosunun (d) satırında yer alan düzenleme ile çeliştiği,
…
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
…
3) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:
…
Yapılan incelemede, Teknik Şartname’nin “Yiyecek Maddelerinin Gramajları” başlıklı 7’nci maddesinde “Reçel Çeşitleri”, “Bal” ve “Fındık Ezmesi” ürünlerinin gramajlarının tek kişilik ambalajlarda “30 gr” olarak belirlendiği ancak aynı Şartname’nin gıda evsafının yer aldığı 2 no’lu ekinde anılan ürünlere ilişkin gramajların ilgisine göre 20 gr ve 25 gr olarak belirlendiği, mevcut haliyle ilgili doküman düzenlemelerinin birbirleri ile çelişkili olduğu, dolayısıyla söz konusu maliyet bileşenlerine ilişkin olarak sağlıklı teklif oluşturulması imkanı bulunmadığı gibi aşırı düşük teklif açıklamalarının dokümana uygun olarak yapılabilmesi ve bu açıklamaların idare nezdinde değerlendirilebilmesi imkanının da ortadan kaldırıldığı anlaşıldığından çelişki içerdiği tespit edilen başvuruya konu Teknik Şartname düzenlemeleri hasebiyle ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
…
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.
- Published in İhalenin İptali
İDARİ ŞARTNAME VE SÖZLEŞMEDE FİYAT FARKI HESAPLAMASININ NASIL YAPILACAĞI KONUSUNDA NET BİR BELİRLEME YAPILMAMASI
Karar Tarihi : 06.03.2024
Karar No : 2024/UH.I-395
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Karadeniz Teknik Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Merkezi,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/1476967 İhale Kayıt Numaralı “Malzemeli Yemek Pişirme Dağıtımı ve Sonrası İşi Hizmeti Alımı (9 Aylık)” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Karadeniz Teknik Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından 06.02.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Malzemeli Yemek Pişirme Dağıtımı ve Sonrası İşi Hizmeti Alımı (9 Aylık)” ihalesine ilişkin olarak İz Sosyal Hizm. Turizm Eğitim Kargo Bil. İnş. Gıda Tem. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 31.01.2024 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 05.02.2024 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 14.02.2024 tarih ve 132019 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 14.02.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/229 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdari Şartnamenin “Diğer Hususlar” başlıklı 48‘inci maddesinde fiyat farkı verileceğinin belirtildiği, ancak aynı Şartname’nin 46’ncı maddesinde ve Sözleşme Tasarısı’nın 14’üncü maddesinde yer alan düzenlemelerden fiyat farkı verilemeyeceğinin ortaya çıktığı, söz konusu düzenlemelerin birbirine aykırı hususlar içerdiği ve personele ilişkin yükleniciye fiyat farkı verilip verilmeyeceği hususunda tereddüt oluşturduğu,
…
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
…
İhale konusu işin “Malzemeli Yemek Pişirme Dağıtımı ve Sonrası İşi Hizmeti” olduğu, sözleşme süresinin 9 ay olduğu, personel çalıştırılmasına dayalı bir hizmet alımı olmamakla birlikte ihale konusu iş kapsamında işin süresi boyunca toplam 92 kişinin çalıştırılacağı, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışacak kişilerin de belirlendiği, personelin niteliğinin ve asgari ücretin yüzde fazlası şeklinde alacağı ücretin ihale dokümanında açıkça düzenlendiği görülmüştür.
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımlarında fiyat farkı” başlıklı 81’inci maddesinde personel çalıştırılmasına dayalı olmamakla birlikte ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında işçilik maliyetlerine ilişkin fiyat farkı hesaplanacağının ihale dokümanında belirtilmesi gerektiği açıklamasına yer verilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinin birinci fıkrasında bu Esaslara tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin “idari şartname ve sözleşmelerde” bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerektiği anlaşılmaktadır.
Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin 46’ncı maddesinde, ihale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında fiyat farkı hesaplanmayacağı, ancak mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacağı öngörülmüştür. Bununla birlikte, İdari Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 48‘inci maddesinde, ihale kapsamında çalışacak olan personele 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre ihale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesine göre işlem yapılacağı düzenlenmiştir.
Diğer yandan, Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması şartları” başlıklı 14’üncü maddesinde de bu sözleşme kapsamında yapılacak işler için fiyat farkı hesaplanmayacağı; ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacağı ifade edilmiştir.
Bu itibarla, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinin birinci fıkrasında bu Esaslara tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin “idari şartname ve sözleşmelerde” bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerektiği; ihaleye ilişkin İdari Şartnamenin 46’ncı maddesinde, fiyat farkı hesaplanmayacağının düzenlendiği, bununla birlikte aynı İdari Şartname’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 48‘inci maddesinde, ihale kapsamında çalışacak olan personele 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre ihale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın 6’ncı maddesine göre işlem yapılacağının düzenlendiği görülmüş olup aynı doküman içinde çelişkili düzenlemelerin yer aldığı, ayrıca Sözleşme Tasarısı’nda da fiyat farkı hesaplanmayacağı şeklinde düzenleme yapıldığı dikkate alındığında, yükleniciye fiyat farkı verilip verilmeyeceği hususunda tereddüt oluşturduğu ve başvuru sahibinin söz konusu iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
…
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,
Esasta oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.
- Published in İhalenin İptali
İHALE İPTALİ: İŞLEMDEKİ MEVZUATA AYKIRILIK VE DEĞİŞEN İHTİYAÇLARIN BELİRSİZLİĞİ
Karar Tarihi : 28.02.2024
Karar No : 2024/UH.II-362
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Adana Büyükşehir Belediyesi Satınalma Dairesi Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/1286444 İhale Kayıt Numaralı “Abb Sorumluluğunda Bulunan Alanların Temizliği İçin Kullanılacak Araçların Çalıştırılması İşi” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Adana Büyükşehir Belediyesi Satınalma Dairesi Başkanlığı tarafından 18.12.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Abb Sorumluluğunda Bulunan Alanların Temizliği İçin Kullanılacak Araçların Çalıştırılması İşi” ihalesine ilişkin olarak Meteor Kurumsal Hizmetler Temizlik Otomotiv San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından 02.02.2024 tarih ve 130090 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.02.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/163 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; 27.12.2023 tarihinde EKAP üzerinden taraflarına gönderilen ihale komisyonu kararında ekonomik açıdan en avantajlı birinci teklif sahibi istekli olarak belirlenen Öner Nakliye Turizm İnşaat Otomotiv Temizlik Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin aşırı düşük teklif açıklamasının mevzuata uygun olmadığı yönünde şikayet başvurusunda bulundukları, başvurunun idarece reddedilmesi üzerine itirazen şikayet başvurusunda bulundukları ve Kamu İhale Kurulu tarafından 25.01.2024 tarih ve 2024/UH.II- 168 Kurul kararı ile “düzeltici işlem belirlenmesi” yönünde işlem tesis edildiği,
Buna müteakip düzeltici işleme ait gerekçeli karar henüz yayınlanmadan 30.01.2024 tarihinde idare tarafından ihalenin iptal edildiğinin belirtildiği,
Ancak mevzuata göre söz konusu ihalenin temel ilkelere uygun olarak gerçekleştirildiği, tekliflerin alınması, yeterliklerin değerlendirilmesi ve akabinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihale neticelendirildikten sonra Kamu İhale Kurulu tarafından verilen “düzeltici işlem” kararını müteakip karar gerekçeleri dahi açıklanmadığı aşamada ihalenin iptal edilmesinin mevzuata uygun olmadığı,
Söz konusu ihalenin soyut ve dayanaksız şekilde, hizmet gerekleri ve kamu yararı gözetilmeden, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 39’uncu maddesinin verdiği yetki aşılarak iptal edilmesinin mevzuata aykırı olduğu İddialarına yer verilmiştir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
…
Bahse konu ihtiyaç listesi ve Teknik Şartname incelendiğinde; ihale konusu işte toplamda 60 adet araç ve makinanın çalıştırılacağı, şikâyete konu ihaleye ait ihaledokümanında yer alan 59 araçtan yüksek basınçlı kompakt genel temizlik aracı (2 adet) ve ekskavatörün (1 adet) 2024/194095 IKN’li ihaleye ait ihtiyaç listesinde olmadığı, damperli kamyon (en az 6 ton kapasiteli), tamir bakım aracı ve arazözün ( en az 13 ton kapasiteli ) ihtiyaç listesine eklendiği, vakumlu yol süpürme aracı adedinin 5’ten 2’ye düşürüldüğü ve zemin temizleme makinesi adedinin 2’den 4’e yükseltildiği, diğer araç ve makinaların aynı şekilde korunduğu tespit edilmiştir.
Ancak incelemeye konu olan “2023/1286444 İhale Kayıt Numaralı ABB Sorumluluğunda Bulunan Alanların Temizliği İçin Kullanılacak Araçların Çalıştırılması İşi” ihalesinin iptal edilmesine gerekçe olarak gösterilen “ihtiyaçtan kaynaklı meydana gelen iş kalemlerinin eklenmesi ve mevcut iş kalemlerinden bazılarının çıkarılması, iş artışı veya eksilişinin mevcut iş kalemleri dışında farklı iş kalemlerinin eklenmesi ve yeni fiyat tespiti zorunluluğunun ortaya çıkması, bu durumun idare ve yüklenici arasında uzlaşmazlığa sebebiyet verebileceği ve ayrıca iş artışı ve eksilişinin mevzuatın izin verdiği üzerine çıkabileceği” hususuna yönelik somut tespit, değerlendirme ve hesaplamalar idareden 09.02.2024 tarihli ve E-84252536-101.01.02-49521 sayılı Kurum yazısı ile istenilmiş olmasına rağmen, idare tarafından ihtiyacın neden ve ne şekilde değiştiği, iş kalemlerine ilişkin iş artışı ve iş eksilişinin hangi mertebede olduğuna yönelik somut tespit, değerlendirme ve hesaplama yapıldığına ilişkin açıklama sunulmadığı ve dayanak bilgi ve belgelerin gönderilmediği tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesi uyarınca idareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. İhalenin iptali konusunda idarelerin takdir yetkisi bulunmakta ise de, bu yetki mutlak ve sınırsız olmayıp kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlıdır.
Bu ilkeler çerçevesinde idarenin iptal gerekçeleri incelendiğinde, idarenin 25.01.2024 tarihli ve 2024/UM.II-168 sayılı Kurul kararı üzerine başvuru konusu ihaleye ilişkin ihtiyaç listesinde belirtilen bazı araçların iş gücüne ihtiyaç kalmadığı, bazı araçların ise arttırılması gerektiği, hizmetin gerekliliğine göre yeni ihtiyaçların meydana geldiği gibi hususlar gerekçe gösterilerek idarece ihalenin iptal edildiği, ancak ihtiyacın neden ve ne şekilde değiştiği ve değişiklik doğuran iş kalemlerine ilişkin gerekçe olarak gösterilen iş artışı ve iş eksilişine yönelik herhangi bir somut tespit, değerlendirme ve hesaplama yapılmadığı tespit edilmiştir. Dolayısıyla idarece belirtilen yeni ihtiyaçların ortaya çıkması ve değişen ihtiyaca göre araç ve ekipmanın nitelik ve sayısının kamu ihale mevzuatında düzenlenen iş artışı veya iş eksilişi sınırları içerisinde incelemeye konu ihale kapsamında gördürülemediğine yönelik somut bir tespitin bulunmadığı ve idarenin ihale konusu işi iptal etme gerekçesinin somut verilere dayanmadığı görüldüğünden söz konusu gerekçenin bu haliyle öne sürülerek ihalenin iptal edilmesi işleminin mevzuata uygun olmadığı anlaşılmıştır.
…
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,
2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde iadesine,
Oybirliği ile karar verildi.
- Published in İhalenin İptali Kararının İptali
SOMUT VE DENETLENEBİLİR BİR SEBEBE DAYANMAYAN İHALENİN İPTALİ KARARI MEVZUATA AYKIRIDIR
Karar Tarihi : 21.02.2024
Karar No : 2024/UY.II-336
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Aksu Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2023/1332654 İhale Kayıt Numaralı “Bitümlü Sıcak Karışım Aşınma Asfalt Yapım İşi” İhalesi
KURUMCA YAPILAN İNCELEME:
Aksu Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından 29.12.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Bitümlü Sıcak Karışım Aşınma Asfalt Yapım İşi” ihalesine ilişkin olarak Tuna Asfalt İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi tarafından 07.02.2024 tarih ve 130904 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.02.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2024/193 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; ihale yetkilisi tarafından tüm teklifler reddedilerek ihalenin iptal edilmesi kararının mevzuata aykırı olduğu iddia edilmektedir.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
…
4734 sayılı Kanun’un 39’uncu maddesinde, ihale komisyonu kararı üzerine idarenin verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu hüküm altına alınmıştır. Ayrıca, idarenin bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceği de belirtilmiştir. Bununla birlikte, idareye bu konuda tanınan serbesti ve takdir yetkisi kuşkusuz ki sınırsız olmayıp, hizmet gerekleri ve kamu yararı çerçevesinde hareket edilerek anılan serbestiye ilişkin yetkinin kullanılması gerekmektedir. Dolayısıyla,
ihalenin iptali işlemlerinde objektif olarak hukuki açıdan denetlenebilir gerekçe veya gerekçelerin bulunması bir ön koşul niteliği taşımaktadır. Zira, Anayasa’nın 125’inci maddesinin birinci fıkrasında, idarenin her türlü eylem ve işlemlerine karşı yargı yolunun açık olduğu hüküm altına alınmış olup, idarenin eylem ve işlemlerinin hukukilik denetimi de ancak bunların bir gerekçeye dayanması durumunda gerçekleştirilebilecektir. Gerekçesiz eylem veya işlemlerin denetimi de mümkün olmadığından, hukuka uygun kabul edilmelerine olanak bulunmamaktadır. Kamu İhale Kurumu tarafından yapılan ihale işlemlerine ilişkin inceleme ise dava açılmadan önce tüketilmesi gereken zorunlu idari başvuru yolu niteliğinde olup, Kurum tarafından ihale sürecindeki işlemlerin hukukilik denetimi de yine bu işlemlerin gerekçeleri üzerinden yapılmaktadır.
Nitekim, 4734 sayılı Kanun’un 56’ncı maddesinin ikinci fıkrasında yukarıda aktarılan tespit ve değerlendirmelere uygun olarak, ihalenin iptali işleminin gerekçesine vurgu yapılmış ve idare tarafından şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikâyet başvurularının Kurum tarafından idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı inceleneceği hüküm altına alınmıştır. Benzer bir hükme İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 19’uncu maddesinin üçüncü fıkrasında da yer verilmiştir.
Aktarılan hükümler çerçevesinde idarenin ihalenin iptali kararına ilişkin gerekçesi incelendiğinde ise “ihale dosyasında Sayıştay Denetçilerinin incelemesi sırasında tespit ettiği noksanlıklar ve sözlü görüşleri” çerçevesinde ihalenin iptal edildiği belirtilmiş olsa da bu eksikliklerin neler olduğu, eksikliklerin ihale sürecinde tamamlanıp tamamlanamayacağı, tamamlanmasının ihalenin ilan sürelerine, yeterlik kriterlerine, tekliflerin hazırlanması, sunulması ve değerlendirilmesine etki edip etmeyeceği ve eksikliklerin neden ihalenin sonuçlandırılmasına engel olduğu gibi Kurum tarafından denetlenebilecek somut mevzuata aykırılık tespit ve değerlendirmelerinin ortaya konulmadığı görülmüştür. Dolayısıyla, sadece ihale işlem dosyasında bazı eksikliklerin bulunduğunun belirtilmesi ve bu eksiklikler sebebiyle ihalenin iptal edilmesinin uygun olacağına ilişkin görüşlerin bulunması hukuki açıdan denetlenebilecek bir iptal gerekçesi niteliği taşımamaktadır.
Yukarıda yer verilen tespitler çerçevesinde, idarenin ihalenin iptaline ilişkin işlemi denetlenebilir herhangi bir somut hukuka aykırılık tespit ve değerlendirmesine dayanmadığı için mevzuata uygun olmadığı ve idarenin ihalenin iptali kararının iptal edilmesinin uygun olacağı değerlendirilmiştir.
…
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
1) İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,
2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde iadesine,
Oybirliği ile karar verildi.
- Published in İhalenin İptali Kararının İptali
Sözleşme Tasarısındaki Ağır Aykırılık Hallerinin Tip Sözleşme Ve Dipnotta Yer Alan Açıklamalara Aykırı Olduğu İddiası
Karar No : 2022/UH.II-840
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/455091 İhale Kayıt Numaralı “Personel Taşıma Hizmet Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Adana Su ve Kanalizasyon İdaresi (ASKİ) Genel Müdürlüğü tarafından 01.06.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Personel Taşıma Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Yöntem Kurumsal Ambalaj ve Temizlik Ürünleri Sanayi Ticaret Limited Şirketi’nin 26.05.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 03.06.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 13.06.2022 tarih ve 27644 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.06.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/615 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde düzenlemeleri uyarınca; 16.1.2 ve 16.1.3’üncü madde hükümlerinin birbirini kapsar şekilde düzenlendiği, ayrıca 16.1.3 maddesinde aykırılık olarak “Kontrol Teşkilatı tarafından tespit edilen eksik, kusurlu, hatalı ve sözleşme hükümlerine aykırı yapılan işler tespit edilecek, Yüklenicinin ihale konusu hizmet ile ilgili görev ve sorumluluklarını istenilen düzeyde ve kesintisiz olarak yerine getirmediğinin veya yetersiz kaldığının tutanakla belgelenmesi halinde cezai müeyyideler uygulanmakla birlikte 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.” düzenlemesinin yer aldığı, söz konusu düzenlemede hem idari ceza kesilip hem de sözleşmenin fesih edileceğinin belirtildiği, Tip Sözleşme uyarınca ağır aykırılık hallerinin ihlali durumunda uygulanacak tek yaptırımın fesih yaptırımı olduğu dikkate alındığında, idarece yapılan düzenlemenin bu haliyle Tip Sözleşme’ye ve ilgili dip notunda yer alan açıklamalara aykırılık teşkil ettiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Tip sözleşmeler” başlıklı 5’inci maddesinde “Bu Kanunun uygulanmasında uygulama birliğini sağlamak üzere mal veya hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Tip Sözleşmeler Resmi Gazetede yayımlanır.
İdarelerce yapılacak sözleşmeler Tip Sözleşme hükümleri esas alınarak düzenlenir. Mal ve hizmet alımlarında, Kurumun uygun görüşü alınmak kaydıyla istekliler tarafından hazırlanması mutat olan sözleşmeler kullanılabilir.” hükmü,
Anılan Kanun’un “İdarenin sözleşmeyi feshetmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “Aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder:
a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi,
b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25 inci maddede sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi,
Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” hükmü,
İhale İlan tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Tip Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. Sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak asgari ceza oranı, sözleşme bedelinin [bu kısma % 1’den fazla olmamak üzere oran yazılacaktır.]’dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda ceza uygulanır.26.1 Bu aykırılıkların üçten az olmamak üzere, tabloda belirtilen sayıda gerçekleşmesi halinde, ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın, son aykırılığa ilişkin ceza kesilmeden sözleşme feshedilir.
…
16.1.3. Aşağıdaki aykırılık hallerinden birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilir.
………..
………..
16.1.4. Kesilecek cezanın toplam tutarı, hiçbir durumda, sözleşme bedelinin % 30’unu geçemez. Toplam ceza tutarının, sözleşme bedelinin % 30’unu geçmesi durumunda, bu orana kadar ceza uygulanır ve 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir.
16.2. Yukarıda belirtilen cezalar ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın yükleniciye yapılacak ödemelerden kesilir. Cezanın ödemelerden karşılanamaması halinde ceza tutarı yükleniciden ayrıca tahsil edilir.
16.3. 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesi gereğince yapılacak ihtarda belirtilen sürenin bitmesine rağmen aynı durumun devam etmesi halinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminat gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.
16.4. Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 4735 sayılı Kanunun 25 inci maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi halinde ise ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” düzenlemesi,
Anılan Tasarı’nın söz konusu maddesine yönelik 26 no’lu dipnotta “Kısmi kabul öngörülen işlerde madde metnine “Yüklenicinin işin kısmi kabule konu olan kısmını süresinde tamamlamaması durumunda, ceza, sözleşmenin süresinde tamamlanmayan kısmına tekabül eden bedel üzerinden kesilecektir.” cümlesi eklenecektir.
26.1. Bu kısma yazılacak oranlar, 16.1.1. inci maddede belirlenen asgari ceza oranından yüksek olmakla birlikte sözleşme bedelinin %2’sinden fazla olamaz.
26.2. Bu kısımda, aykırılık hali için ceza uygulamaya başlamadan evvel daha önceki bir aşamada ihtar yapılıp yapılmayacağı belirtilecektir.
26.3. Bu kısma yazılacak sayı 3’ten az olamaz.” düzenlemesi,
İdarece ihale dokümanı arasında verilen Sözleşme Tasarısı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İhale konusu işin niteliği ve özelliğine göre işin sözleşmesine uygun olmayan haller ve idare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. Sözleşme hükümlerine uyulmaması halinde uygulanacak asgari ceza oranı, sözleşme bedelinin On Binde 3,00 dır. Aynı fiilin tekrarı halinde bu oran % 50 artırımlı uygulanır.
16.1.2. Aşağıdaki tabloda yer alan aykırılık hallerinde aynı satırda belirtilen oranda ceza uygulanır. Bu aykırılıkların üçten az olmamak üzere, tabloda belirtilen sayıda gerçekleşmesi halinde, ayrıca 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın, son aykırılığa ilişkin ceza kesilmeden sözleşme feshedilir.
…
16.1.3. Aşağıdaki aykırılık hallerinden birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilir.
Kontrol Teşkilatı tarafından tespit edilen eksik, kusurlu, hatalı ve sözleşme hükümlerine aykırı yapılan işler tespit edilecek, Yüklenicinin ihale konusu hizmet ile ilgili görev ve sorumluluklarını istenilen düzeyde ve kesintisiz olarak yerine getirmediğinin veya yetersiz kaldığının tutanakla belgelenmesi halinde cezai müeyyideler uygulanmakla birlikte 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme feshedilir…” düzenlemesine yer verilmiştir.
Tip Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinin 16.1.2 numaralı bendinde yer alan düzenleme ve bu bende ilişkin 26.1, 26.2 ve 26.3 numaralı dipnotlarında yer alan açıklamalara göre Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2 numaralı bendinde yer alan tablonun Tip Sözleşmede yer aldığı şekliyle idarece doldurulması ve söz konusu tablo kapsamında ihale konusu işin ifası sırasında ortaya çıkabilecek aykırılık hallerinin, belirlenen aykırılık hallerinin oluşması durumunda ceza kesilmeden evvel ihtar yapılıp yapılmayacağının, aykırılık durumunda kesilecek ceza oranının ve 3’ten az olmamak üzere sözleşmenin feshini gerektirecek aykırılık sayısının idarece belirlenmesi, “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinin 16.1.3 numaralı bendinde, 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedileceği aykırılık hallerinin idarece belirlenerek listelenmesi gerekmektedir.
İdarece düzenlenen Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde aykırılık halinin “Teknik Şartname düzenlemelerine aykırılık olduğu durumlar” olarak belirtildiği, sözleşmenin feshini gerektiren aykırılık sayısının 3 kez olarak ifade edildiği, aynı Tasarı’nın 16.1.3’üncü maddesinde Kontrol Teşkilatı tarafından tespit edilen eksik, kusurlu, hatalı ve sözleşme hükümlerine aykırı yapılan işlerin tespit edileceği, yüklenicinin ihale konusu hizmet ile ilgili görev ve sorumluluklarını istenilen düzeyde ve kesintisiz olarak yerine getirmediğinin veya yetersiz kaldığının tutanakla belgelenmesi halinde cezai müeyyideler uygulanmakla birlikte 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin feshedileceğinin düzenlendiği anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri, açıklamalar ve tespitler bir arada değerlendirildiğinde; Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.2’nci maddesinde yer verilmesi gereken aykırılık halleri ve tekrarı durumlarında cezai müeyyideler uygulanarak sözleşmenin feshine ilişkin düzenlemelere ayrıca anılan Tasarı’nın 16.1.3’üncü maddesinde yer verildiği, idarece Tip Sözleşme Tasarısı’nın 16.1.3’üncü maddesine uygun şekilde düzenleme yapılmadığı, bir başka deyişle 16.1.3’üncü maddede yer verilecek ağır aykırılığın gerçekleşmesi durumunda idarece ayrıca cezai müeyyide uygulanmadan doğrudan yüklenicinin sözleşmesinin 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın feshedileceği belirtilmesi gerekirken, cezai müeyyidelerin uygulanarak sözleşmesinin feshedileceğinin ifade edildiği, bu bağlamda yapılan düzenlemenin Sözleşme Tasarısı’nın hem 16.1.1’nci hem de 16.1.2’nci maddesini kapsadığı, dolayısıyla söz konusu düzenlemenin mevzuata aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmiş olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,
Oybirliği ile karar verildi.
- Published in İhale Danışmanı Ankara
İhale Dokümanları Arasında Çelişki Olması İsteklileri Teklif Oluşturma Esnasında Tereddüde Düşüreceğinden İhalenin İptali Gerekir
Karar No : 2022/UH.I-734
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2022/309238 İhale Kayıt Numaralı “36 Aylık 2022-2023-2024-2025 Yılı KOSGEB Merkez ve Taşra Teşkilatı Sürücülü Binek Araç Hizmeti Alımı” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından 05.05.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “36 Aylık 2022-2023-2024-2025 Yılı KOSGEB Merkez ve Taşra Teşkilatı Sürücülü Binek Araç Hizmeti Alımı” ihalesine ilişkin olarak Kaya Seyahat Turz. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti.nin 16.05.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 18.05.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 16.05.2022 tarih ve 23108 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 16.05.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2022/506 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, tekliflerinin “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller”de yer alan 6’ncı maddeye uygun olmadığı ve Teknik Şartname’de şoför ücretleri başlığı altındaki 7’nci maddede belirtilen asgari verilebilecek gündelik ve konaklama bedellerinden daha düşük teklif verildiği için değerlendirme dışı bırakıldığı, akabinde geçerli teklif kalmadığı için ihalenin iptal edildiği, tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerekçelerinin mevzuata aykırı olduğu şöyle ki;
Toplam teklif tutarlarının teklif edilen araca ait kasko sigortası değerinin % 2’sine yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanan tutarı aşmadığı, teklif ettikleri gündelik ve konaklama ücretleri ile ihale dokümanında belirtilen gündelik ve konaklama ücretleri arasında herhangi bir fark bulunmadığı, bire bir olarak aynı ücretlerin teklif edildiği, dolayısıyla tekliflerinin geçerli olduğu ve ihalenin iptal kararının iptal edilerek ihalenin uhdelerinde bırakılması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usullerin “Genel esaslar” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) Temel amaç çerçevesinde hizmet alımı suretiyle taşıt edinilebilmesinin genel esasları şunlardır:…
ç) Taşıtlar, yakıt hariç, şoförlü veya şoförsüz olarak edinilebilecektir.
…
(2) Genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner sermayelerin (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile TBMM Genel Sekreterliği ve Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı hariç) hizmetleri için ihtiyaç duyulan ve yılı merkezi yönetim bütçe kanununa bağlı azami satın alma bedellerini gösterir (T) işaretli cetvelde belirtilen taşıtlardan binek, station-wagon, arazi binek, kaptı kaçtı, panel ve pick-up tipi taşıtların (fiilen arazi üzerinde çalışan arazi binek ve pick-up’lar hariç) hizmet alımı yöntemiyle ediniminde;
a) Şoför giderleri hariç yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli (katma değer vergisi hariç, her türlü bakım-onarım, sigorta ve benzeri giderler dahil), taşıtın Türkiye Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri Birliği tarafından yayımlanan ve harcama talimatının verildiği ay itibarıyla uygulanacak Motorlu Kara Taşıtları Kasko Değer Listesinde yer alan kasko sigortası değerinin %2’sini aşmayacaktır.
b) Şoför giderleri dahil yapılan taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli, (a) bendine göre tespit edilecek tutara yürürlükteki brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanacak tutarı aşmayacaktır.
c) Şoför gideri dahil taşıt kiralamalarında aylık kiralama bedeli hesabında yemek, yol, resmi tatil ücreti ve benzeri giderler de dahil yürürlükte bulunan brüt asgari ücretin yüzde elli artırımlı tutarı esas alınacak; işveren maliyeti kapsamında yer alan sosyal sigorta ve genel sağlık sigortası işveren payı (%20,5) ve işsizlik sigortası işveren payı (%2) ile işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler (%4) ise idarelerce ayrıca ödenecektir.….” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;
a) Adı: 36 Aylık 2022-2023-2024-2025 Yılı KOSGEB Merkez ve Taşra Teşkilatı Sürücülü Binek Araç Hizmeti Alımı
b) Türü: Hizmet alımı
c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği
ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.
d) Kodu:
e) Miktarı: Merkez Teşkilatı ve Taşra Teşkilatındaki Müdürlükler için; 78 Adet Binek Araç ve 81 Adet Şoför ile hizmet verilecektir.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
f) İşin yapılacağı/malın teslim edileceği yer: KOSGEB Merkez Teşkilatı ve Taşra Teşkilatı (Teknik Şartnamenin 10. maddesinde bulunan araç ve şoför dağılımı)” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:
25.3.1. İhale konusu iş kapsamında çalıştırılacak personele/sürücülere asgari ücretin üzerinde ödeme yapılması öngörülmüştür. Bu çerçevede; her bir sürücü için brüt asgari ücretin % 40 fazlası teklif edilecektir.
İhale konusu iş kapsamında toplam 8.910 saat fazla çalışma teklif fiyata dahil edilecektir.
2022 yılı kişi başı net gündelik ücreti:93,00-TL, net konaklama ücreti:139,50-TL’dir.
2023 yılı kişi başı net gündelik ücreti:117,00-TL,net konaklama ücreti:175,00-TL’dir.
2024 yılı kişi başı net gündelik ücreti:147,00-TL,net konaklama ücreti:218,00-TL’dir.
2025 yılı kişi başı net gündelik ücreti:183,00-TL, net konaklama ücreti:272,00-TL’dir. ” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İşin Konusu” başlıklı 1’inci maddesinde “1.1. KOSGEB Merkez Teşkilatı ve Taşra Teşkilatındaki Müdürlük hizmetleri için mesai saatleri içinde veya dışında, şehir içinde veya dışında personelin ulaşımlarının sağlanması için, akaryakıt hariç binek araçların ve şoförlerin işin kapsamına göre temin edilmesine ilişkin hizmet alım işidir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “Şoför Ücretleri” başlıklı 7’nci maddesinde “7.1. Yüklenici, şoförlere maaş ödemesini asgari ücretin %40 fazlası ile her ayın ilk 10 (on) iş günü içerisinde İdareden hakediş bedelini almayı beklemeksizin yapacaktır. Yüklenicinin şoför istihdamı ve ödemelerini SGK’nın yürürlükteki mevzuatına göre yapacaktır.
7.2. Yüklenici şoförlere fazla mesai ödemesini İş kanunu hükümleri çerçevesinde yapacaktır.
7.3. Memuriyet mahalli dışındaki bir yere geçici görevle gönderilen şoförlere aşağıda belirtilen şekilde gündelik ücreti ve konaklanma ücreti verilecektir:
7.3.1. Geçici görev emri formu olmadan gündelik ödenmeyecektir.
7.3.2. Konaklama faturası olmadan ve/veya geceleme yapılamadan konaklama ücreti ödenmeyecektir.
7.3.3. 24 saati doldurmayan görevler için ne oranda günlük ücret verileceği 6245 sayılı kanunun 39. Maddesinde göre belirlenecektir.
7.3.4. Yüklenici gündelik ve konaklama ücreti tutarını 7.3.5. maddeye göre şoförün ücret bordrosunda göstererek dönem faturasına yansıtacaktır.
7.3.5.
2022 yılı kişi başı net gündelik ücreti: 93,00-TL, net konaklama ücreti:139,50-TL’dir.
2023 yılı kişi başı net gündelik ücreti:117,00-TL, net konaklama ücreti:175,00-TL’dir.
2024 yılı kişi başı net gündelik ücreti:147,00-TL, net konaklama ücreti:218,00-TL’dir.
2025 yılı kişi başı net gündelik ücreti:183,00-TL,net konaklama ücreti:272,00-TL’dir. ” düzenlemesi,
Birim Fiyat Teklif Cetveli’nin aşağıdaki şekilde düzenlendiği görülmüştür.“
…
Başvuru sahibi istekli tarafından yeterlik bilgileri tablosunda “Diğer Belgeler” satırının “Belge Adı ve Açıklaması” bölümünde “Araç Listesi, Teklif Edilen Araçlara Ait Kasko Değer Listesi (78 Araç için: 2022 Model TOFAŞ-FİAT EGEA SEDAN LOUNGE 1.3 M.JET 95 E6D – ARAÇ KODU: 1001386 – KASKO DEĞERİ: 398.600,00 TL)” beyan edildiği,
Şoför ücreti için 9.562,64 TL teklif edildiği,
Araç kiralama bedeli için aylık olarak 7.972,00 TL teklif edildiği,
Gündelik ve Konaklama giderleri için;
2022 yılı gündelik ücreti: 93,00 TL, konaklama ücreti:139,50 TL,
2023 yılı gündelik ücreti: 117,00 TL, konaklama ücreti: 175,00 TL,
2024 yılı gündelik ücreti: 147,00, konaklama ücreti: 218,00 TL,
2025 yılı gündelik ücreti: 183,00 TL, konaklama ücreti: 272,00 TL teklif edildiği görülmüştür.
İdari Şartname’nin 25’nci maddesinde şoför ücreti için asgari ücretin % 40 fazlası şeklinde belirleme yapıldığı, gündelik ve konaklama ücretleri için 2022, 2023, 2024 ve 2025 yılları için ayrı ayrı olmak üzere net ücret belirlemesi yapıldığı, aynı düzenlemeye Teknik Şartname’nin 7’nci maddesinde de yer verildiği, diğer taraftan Birim Fiyat Teklif Cetveli’nde gündelik ve konaklama ücretlerine ilişkin iş kalemlerinde brüt asgari ücret ifadesinin yer aldığı tespit edilmiştir.
İhale komisyonu kararında başvuru sahibi isteklinin teklifinin, teklif ettiği ücretler toplamının (araç kiralama bedeli ve işçilik ücretleri toplamı) 28.605.226,14 TL olduğu ve bu tutarın “Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller”de belirlenen yasal sınırı aştığı, gündelik ve konaklama bedelleri için teklif edilen tutarların Teknik Şartname’de belirtilen bedellerden daha düşük kaldığı gerekçeleri ile değerlendirme dışı bırakıldığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçelerinin ortak noktasının işçilik ücretlerine ilişkin olduğu, bu durumda şoförlere ödenecek gündelik ve konaklama ücretlerine teklif edilen ücretin net mi brüt mü olması gerektiği hususunun açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.
İhale dokümanı düzenlemelerine bakıldığında, İdari Şartname’nin 25’nci maddesi ile Teknik Şartname’nin 7’nci maddesinde gündelik ve konaklama ücretlerinin net ücret olarak belirlendiği ancak İdari Şartname eki “Birim Fiyat Teklif Cetveli’nde bu ücretlere ilişkin iş kalemlerinin bulunduğu satırlarda brüt asgari ücret ifadesinin yer aldığı, bu durumda ilgili ücretler için teklif edilmesi gereken tutar bakımından ihale doküman düzenlemeleri arasında çelişki bulunduğu anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık konusu yönünden, ihale komisyonu kararında yer verilen gerekçenin uygunluk değerlendirmesinin yapılabilmesi için ihale dokümanında yer alan düzenlemelerin açık ve anlaşılır olması gerekmektedir. Başvuru sahibinin teklifinin değerlendirme dışı bırakılma gerekçesinde yer alan, gündelik ve konaklama ücretlerine teklif edilecek tutarlar için esas alınacak asgari bedelin net ücret veya brüt ücret olacağı noktasında doküman düzenlemeleri arasında uyumsuzluk bulunduğu, İdari Şartname ve Teknik Şartname’de şoförlere ödenecek olan gündelik ve konaklama ücretlerinin “net tutarlar” olarak düzenlendiği, buna karşın Birim Fiyat Teklif Cetveli’nde söz konusu gider kalemleri için brüt ücret üzerinden teklif verilmesinin düzenlendiği görülmüş olup, söz konusu düzenlemelerin birbirleriyle çelişkili olduğu ve bu hususun teklif oluşturulması esnasında isteklileri tereddüde düşürecek nitelikte olduğu, nitekim başvuru sahibi isteklinin net tutarlar üzerinden diğer isteklinin ise brüt tutarlar üzerinden gündelik ve konaklama ücretlerini hesapladığı, ihalenin geldiği aşama itibarı ile mevcut doküman düzenlemelerine göre istekliler tarafından teklif edilen tutarların uygun olup olmadığına yönelik değerlendirme yapılmasına imkan kalmadığı anlaşıldığından ihalenin iptal edilmesi gerektiği değerlendirilmiş olup ihalenin geçerli teklif kalmadığı gerekçesiyle ihale komisyonu kararı ile iptal edilmesinin sonucu itibarı ile yerinde olduğu neticesine ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
- Published in İhale Danışmanı, İhale Danışmanı Ankara
Sözleşmede Ceza Miktarının Sehven Düşük Belirlenmesi Nedeniyle Caydırıcılığının Bulunmadığı Gerekçesiyle İhalenin İptal Edilmesi
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2020/446747 İhale Kayıt Numaralı “Başkanlığımıza Bağlı Sağlık Tesislerinin İhtiyacı Olan 2021-2022 Yılları İçin Malzeme Dâhil Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 06.10.2020 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Başkanlığımıza Bağlı Sağlık Tesislerinin İhtiyacı Olan 2021-2022 Yılları İçin Malzeme Dâhil Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Kerimoğlu Kurumsal Yem. Hay. Gıda Tem. Tek. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Arslanlar Teknik Isı. Soğ. İnş. Taah. İht. Mad. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı tarafından 14.09.2021 tarih ve 42255 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/1526 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, kamu yararı ve hizmet gerekleri ile sınırlı olan ihalenin iptali sebeplerinin ihale komisyonu kararında bulunmadığı, ihale komisyonunun ihalenin iptali kararında ihale sürecinin devam edilmesine engel somut tespitlerin belirtilmediği, belirtilen hususların ise düzeltici işlem tesis edilerek giderilebileceği, ihale komisyonunun ihalenin iptali kararının mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Kuruma itirazen şikâyet başvurusu” başlıklı 56’ncı maddesinde idare tarafından şikâyet veya itirazen şikâyet üzerine alınan ihalenin iptal edilmesi işlemine karşı yapılacak itirazen şikâyet başvurularının idarenin iptal gerekçeleriyle sınırlı inceleneceği hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanun’un “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. … İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez …” hükmü,
Söz konusu maddenin gerekçesinde “Tekliflerin yaklaşık maliyete kıyasla çok yüksek olması veya yaklaşık maliyete göre çok yüksek olmamakla birlikte mevcut ödeneğin verilen teklifleri karşılamaması ya da Kanunun temel ilkelerine uygun olmayan durumların tespiti gibi nedenlerle…” ifadesi yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine İdare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.
34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum, bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte derhal bildirilir.” düzenlemesine,
Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1. İdare tarafından uygulanacak cezalar aşağıda belirtilmiştir:
16.1.1. İşin tekrar eden kısımlarının sözleşmeye uygun olarak gerçekleştirilmemesi halinde, her bir aykırılık için ayrı ayrı uygulanmak üzere sözleşme bedelinin Onbinde 0,0001 tutarında ceza kesilecektir. …” düzenlemesine yer verilmiştir.
Başvuruya konu ihalede 14.10.2020 tarihli ihale komisyonu kararı ile Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’nci maddesinde yer alan ceza oranının “Onbinde 1” yazılması gerekirken sehven “Onbinde 0,0001” şeklinde yazıldığı, 10 adet sağlık tesisinde 2 yıl süreli ihalenin bu şekilde sonuçlandırılıp sözleşmeye bağlanması ve yüklenicinin taahhüdünü mevzuat hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi halinde uygulanacak cezai müeyyidenin caydırıcı olmayacağı ve işin ifasının sağlıklı şekilde kontrol ve denetiminin sağlanamayacağı gerekçesiyle ihalenin iptaline karar verildiği anlaşılmıştır.
Söz konusu Karar “Bu kararın bildiriminden itibaren 30 (otuz) gün içinde İstanbul Bakırköy İdare Mahkemesine dava açılabilir.” dava yolu ile 16.10.2020 tarihinde tüm isteklilere bildirildiği görülmüştür.
Başvuru sahibi tarafından gösterilen kanun yolu üzerine idari yargıda ihalenin iptali kararına karşı dava açılması üzerine İstanbul 9. İdare Mahkemesince 07.01.2021 tarihli ve E:2020/1773, K:2021/17 sayılı kararı ile “davanın reddine” karar verildiği anlaşılmıştır.
Anılan Kararın temyiz incelemesi sonucunda ise Danıştay Onüçüncü Dairesi tarafından 21.06.2021 tarihli ve E:2021/1102, K:2021/2366 sayılı karar ile “Anılan Mahkeme Kararının Bozulmasına ve Dava Dilekçesinin Kamu İhale Kurumu’na Tevdiine” karar verildiği anlaşılmıştır.
Başvuru sahibi tarafından 14.09.2021 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan dava dilekçesi ile başvuruda bulunulduğu anlaşılmıştır.
Ayrıca, başvuruya konu ihalenin ihale dokümanına yönelik olarak 3 adet itirazen şikayet başvurusunda bulunulduğu, 2020/UH.I-1856 ve 2020/UH.I-1857 sayılı Kurul kararları ile ihale dokümanındaki aykırılıkların düzeltici işlem ile giderilemeyecek nitelikte olduğu tespitine yer verilerek ihalenin iptaline karar verilmesi gerektiğinin ifade edildiği ancak idare tarafından yukarıda aktarılan gerekçe ile ihale iptal edildiğinden başvuruların reddedildiği ve söz konusu kararlara ilişkin idari yargıda dava açılmadığından anılan kararların kesinleştiği görülmüştür.
İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonu kararı üzerine idarelere verilmiş olan ihaleyi iptal etme takdir yetkisinin mutlak ve sınırsız olmayıp, 4734 sayılı Kanun’un 5’inci maddesindeki temel ilkelere uygun olarak kamu yararı ve hizmet gereklerinin sağlanmasına yönelik kullanılması gerektiği tartışmasızdır.
İdarenin ihalenin iptali gerekçesinin Sözleşme Tasarısı’nın 16’ncı maddesinde yer alan ceza oranın “Onbinde 1” şeklinde belirlenmesi gerekirken sehven “Onbinde 0,0001” şeklinde belirlenmesine dayandırıldığı, belirlenmek istenen ceza oranı ile sehven belirlenen ceza oranı arasında ciddi farkın bulunduğu, söz konusu ceza oranın işin ifasının sözleşme hükümlerine göre yerine getirilmesinde caydırıcı olamayabileceği gibi işin kontrol ve denetimini de engelleyebileceği, ihale gerçekleştirildikten sonra zeyilname ile söz konusu hatanın düzeltilmesi imkânın da ortadan kalktığı, idarelerin güvenirliliği sağlamak kadar ihtiyaçların uygun şartlarda karşılanmasını sağlamakla da sorumlu olduğu hususları bir arada değerlendirildiğinde idarenin ihalenin iptali kararının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Ayrıca başvuruya konu ihalenin ihale dokümanına yönelik itirazen şikâyet başvuruları sonucunda ihalenin iptaline ilişkin Kurul tarafından alınan kararların kesinleştiği dikkate alındığında ihalenin iptali kararının her halükarda geçerliliğini koruyacağı anlaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi.
- Published in İhale Danışmanı, İhale Danışmanı Ankara, İhalenin İptali
- 1
- 2